Организмнинг улғайишидаги ўзгаришлари ва даврлари

 

 

---

 

53 

4.3-jadval 

1-2 sinfda o'qiyotgan o'quvchilarning qo'l dinamometriyasini o'rtacha 

ko'rsatkichlari (kg/m.) 

 

Statistik 

ko'rsatkichlar 

1-sinf 

2-sinf 

O'ng qo'l 

M ± m 

7,8 ± 0,2 

8,8 ± 0,2 

T 

 

2,8 

P 

 

< 0,01 

CHap qo'l 

M ± m 

7,5 ± 0,2 

7,3 ± 0,3 

T 

 

2,4 

P 

 

>0,05 

N 

50 

50 

 

4.3-diagramma 

1-2 sinfda o'qiyotgan o'quvchilarning qo'l dinamometriyasi o'rtacha 

ko'rsatkichlarini grafik tasviri (kg/m.) 

7,8

7,3

7,5

8,8

6

6,5

7

7,5

8

8,5

9

O'ng qo'l

Chap qo'l

O'ng qo'l

Chap qo'l

 

 

---

 

54 

 

O'quvchilarni  jismoniy  rivojlanishi  va  tayyorligi  ko'rsatkichlari  vegetativ 

funktsiyalarni  o'sishi  va  rivojlanishida  xam  ko'rinadi.  Muskul  faoliyatini 

kuchayishi organizmni kislorod transporti tizimiga  ta'sir ko'rsatadi. Yurak urishlar 

sonini,  ko'krak qafasi  aylanasinig uzunligi  va  o'pkalarning tiriklik  xajmi  bolalarni 

jismoniy  rivojlinishi  va  tayyorligini  baxolashda  muxim  ma'lumotlar  beradi               

[17, 21]. 

  1-sinf o'quvchilarining bir minutda yurak urishlar sonini o'rtacha ko'rsatkichi 

97,0  ±  1,7  zarba\min.    bo'lib,  2-sinf  o'quvchilarida  bu  ko'rsatkich  93,0  ±  1,6 

zarba\min.  tashkil qildi. Olingan natijalar o'rtasidagi farq 4,1 zarbaga  teng bo'lib, 

bu  farq  statistik  jihatdan  muqarrardir  (p<0,01).  Bu  natijalar  adabiyotlarda 

ko'rsatilgan kuzatishlarga mos keldi [20, 21].   O'quvchilarida yoshni ortishi  yurak 

faoliyatiga parasimpatik ta'sirni kuchayib borayotganligini ko'rsatadi.  

  Bir  minutda  yurak  urishlar  sonini  ikkinchi  sinf  o'quvchilarida  kamayishi 

organizmni  kislorodga  bo'lgan  talabini  yurakni  sistolik  sig'imini  ortishi  xisobiga 

qondirish 

ortayotganligidan 

dalolat 

beradi. 

Yurak 

faoliyatini 

o'rtacha 

ko'rsatkichlari jadvalda ko'rsatilgan (4.4-jadval) (4.4-diagramma). 

4.4-jadval