O‟rganish usullari reja: Anatomiyani tekshirish usullari

Geterotrof  organizmlar,  masalan,  inson  va  hayvonlar,  tarkibida  boshqa 

organizmlar  hosil  qilgan  energiyaga  boy  moddalar  bо„lgan  ovqatni  iste‟mol  qilib, 

energiyani oladi. 

Energiya-о‘zgartiruvchi  metabolizm  (katabolizm)  energiyaga  boy  moddalarning 

(jumladan  Yog„lar,  uglevodlar,  oqsillar),  menshe  energiya  ajralgan  holda  tarkibida 

energiya kamroq bо„lgan moddalarga parchalanishini о„z ichiga oladi (= dissimilyatsiya). 

Dissimilyativ  parchalanish  jarayonlari  yoki  katabolik  jarayonlar.  Eng  muhim 

katabolik  jarayonlardan  biri  yuqorida  ta‟riflangan  biologik  oksidlanishdir.  ATF  da 

jamlangan  energiya  anabolik  jarayonlar,  shuningdek  energetik  о„zgartiruvchi  moddalar 

almashinuvi  uchun  ishlatiladi,  ya‟ni,  u  tana  haroratini  saqlab  turish,  mushaklarning 

ishlashi,  hujayralar  membranalarida  sо„rilish  va  о„tish  jarayoni,  nerv  impulslarining 

о„tkazilishi  va  hokazo  jarayonlar  kabi  hayotni  saqlab  turish  uchun  zarur  bо„lgan 

jarayonlarni tutib turish uchun xizmat qiladi. Bu jarayonlar davomida energiyaning katta 

qismi,  jumladan  issiqlik  shaklida,  yо„qoladi.  О„simliklardan  farqli  ravishda    insonlar  va 

hayvonlar  fotosintez  jarayonida  organik  moddalarni  yarata  olmasligi  uchun,  ular