Органик реакция турлари

Nitrolash reaksiyasi

• Sulfolash reaksiyasi

• Benzolsulforislota

Alkillash va atsillash reaksiyalari

SN reaksiyalarida qatnashuvchi to'yingan uglevodorodlarning xosilalari

• Galogenli hosilalar R – Hal
• Spirtlar R – OH
• Tollar R – SH
• Aminlar R – NH2
• Oddiy efirlar R – OR

SN mehanizmi bo'yicha boradigan reaksiyalar R-Cl + Na – OH R – OH + Na – Cl

• SN mehanizmi bo'yicha boradigan reaksiyalar R-Cl + Na – OH R – OH + Na – Cl
• R-Br + Na – SH R – SH + Na – Br
• R-Cl + Na – OR R – OR + Na – Cl
• R-X turi moddalardagi reaksion markazlar
• Elektrofil markaz
• (Н) С С Х (Н)

• + + +

• Kislotali markaz

• +

• СН Kislotali markaz

• Asosli markaz

• Nukleofil markaz

• ..

SN reaksiyalarining umumiy mehanizmi

• SN reaksiyalarining umumiy mehanizmi

• У: + С Х С У + Х:

• Reagent Substrat Mahsulot Ketuvchi (нуклеофил) guruh (nukleofug)

• Nuklofil zarrachalar:

• NH2- > ОН- > F- NH3 > H2O > HF

• R-NH2 , R-OH, R-SH, NH3 , H2O, HF

• Neytral nuklefil zarrachalar:

• I- > Br- > Сl- > F-

• Nuklofillik va asoslik hossasi ortishi

• Nukleofillik ortishi

• Asoslik hususiyati ortishi

• ..

• ..

• ..

• ..

• ..

• ..

SN reaksiyalaridagi zarrachalar turlari

• SN reaksiyalaridagi zarrachalar turlari

• Qiyin ketuvchi guruhni oson ketuvchi guruhga almashtirish

• H
• R – OH R – O R – Cl + H2O
• H

• H+

• +

• Cl-

• Qiyin ketuvchi guruh

• Alkoksoniy ioni

• Oson ketuvchi guruh

• Oson ketuvchi guruhlar:
• Cl-, Br-, I-, H2O, C6H5OH, C2H5OH, NH3
• Qiyin ketuvchi guruhlar :
• ОН-, SH-, NH2-, NHR-, NR2-

SN2 mehanizmi

• R – H + Y- Y-…R…X R – Y + X-

• Оралик холат

SN2 mehanizmi

SN1 mehanizmi

Ajralish Е2 reaksiyasining mehanizmi

Ajralish reaksiyalari

Karbonil birikmalar

• О

• Н

• O

• - Aldegidlar (R – Alk, Ar, H)

• R – C – R '

• Ketonlar (R – Alk, Ar)

• O
• R – C
• ОH

• Karbon kislotalar(R – Alk, Ar, H)

• R – C

Aldegid va ketonlarda reaksion markazni aniqlash

• О
• C C
• R

• +

• +

• -

• :

• ..

• Asosli (nukleofil) markaz

• Elektrofil markaz

• СН-kislotali markaz

Karbonil saqlovchi birikmalarning reaksion qobiliyatiga ta'sir etuvchi omillar

• karbonil uglerodida xosil bo’ladigan musbat zaryadning katta kichikligi
• karbonil uglerod bilan bog’langan o’rinbosarning tabiati
• O’rinbosarlarning fazoviy jixatdan katta-kichikligi
• muhitning kislota-asosli hususiyati

Nukleofil birikish mexanizmi bo'yicha aldegid va ketonlarga suv, metall gidridlari, sianid kislota, spirtlar, tiollar, aminlar birikadi. Bu reaksiyalarda elektrofil vazifasini vodorod atomi (metall gidridlarining birikishidan tashqari) bajaradi. Nukleofil esa karbonil uglerodiga birikadi.

C-H kislotali markaz bo’yicha boradigan reaksiyalar

• Kroton aldegid

• О
• CН3 – СН = СН - С
• Н

• Aldol

• Aldol

• Alkoksid ion

Karbon kislota va xosilalarida reaksion markazlarni xosil bulishi

• О
• C C
• Х

• +

• +

• -

• :

• ..

• Asosli (nukleofil) markaz

• Elektrofil markaz

• СН-kislotali markaz

• ..

• Potesial ketuvchi guruh

Karbon kislotalarning funksional xosilalari

• OR

• SR

• Hal

• O
• R C
• O
• R C
• O

• Murakkab efir Amid Murakkab tioefir

• Galogenangidrid

• Kislota angidridi

• Ме

• Tuzlar

Nukleofil o'rin olish mexanizmi bo'yicha karbon kislotalarda eterifikatsiya, galogenangidridlar, kislota angidridlari, murakkab tioefirlar xosil bo'lishi kabi reaksiyalar boradi. C-H kislotali markazi bo'yicha ular kondensatsiyalanish (zanjir uzayishi) reaksiyalariga kirishadi.

Karbon kislotalarni fosfat kislota bilan angidridlari

• Atsilfosfat Almashingan Almashingan atsilfosfat atsetilfosfat

Eterifikatsiya reaksiyasi

• Н+
• СН3 – СООН + СН3ОН СН3 – СООСН3 + Н2О
• Metilatsetat

Karbon kislotalarning murakkab tioefirlari

• Ацетилкофермент А

• Atsetilkoferment А

• Almashingan atsetilfosfat