Organik moddalarni tuzilishini aniqlash uchun fizikaviy usullar

! -rasm yordamida ko‘rdik. Molekulaga UB-nurlar ta’sir etilganda uning har

uchala: aylanma, tebranma va elektron energiyalari 0‘zgaradi. Elektronlarning

yutilish spektri yoki boshqacha, UB-spektroskopiyada elektrom agnit

to‘lqinlar energiyasi ta’sirida elektronlarning bog‘lovchi orbitallardan

ajratuvcht orbitallarga o‘tishi kuzatiladi. Molekulaning bu holati, ilgari qayd

qilganimizdek, qo‘zg‘algan holat deyiladi.

Elektronlarning yorug'lik kvanti (hv) bilan o‘zaro ta ’sirlashganda

energiya yutib yuqori orbitaldan quyi vakant orbitallarga ham o ‘tishi

mumkin. Elektronlar yadro bilan kuchli tortishib turganligi sababli ularni

qo‘zg‘atish uchun katta energiyali nur bilan (>.= 120-800 nm ) ta'sir

etishimiz lozim. Bunda aylanma va tebranma spektriar ham kuzatiladi, bu

www.ziyouz.com kutubxonasi

spektr b a ’zan U B -spektrlarining nozik strukturasi deyiladi. Nozik

strukturalar UB spektrlar talqinini qiyinlashtiradi, shuning uchun modda