Organik kimyo

Kimyoviy hossalari.Spirtlаr: 1.Gidrоksil guruhi hisоbigа; 2. Gidrоksil guruhidаgi vоdоrоd аtоmi hisоbigа; 3.Rаdikаldаgi vоdоrоd аtоmi hisоbigа kimyoviy rеаksiyalаrgа kirishаdi.

1. 
   Gidroksil gruppa vodorod atomi metallga o’rin almashib alkogolyatlar hosil qiladi:
   

С ₂H₅ОH + Na С₂Н₅ОNa + H₂

2. 
   Gidroksil gruppaning vodorod atomi organik kislota qoldiqlari (radikallar) bilan o’rin almashib murakkab efirlarni hosil qiladi:
   

3. 
   Spirtlarning gidroksil gruppa orqali boradigan reaksiyalari.
   

С ₂Н₅ОН + НВr С₂Н₅Вr + Н₂О

etilspirti etilbromid

4. 
   Degidratatsiya reaksiyalari. Ikki molekula spirtni konsentrlangan sulfat kislota ishtirokida qizdirilsa bir molekula suv ajralib chiqishi hisobiga oddiy efir hosil bo’ladi:
   

C ₂H₅OH + HOSO₃H C₂H₅-OSO₃H + H₂O

Etilsulfat kislota

C ₂H₅OSO₃H + HOC₂H₅ C₂H₅-O-C₂H₅ + H₂SO₄

Dietil efir

5. 
   Oksidlanishreaksiyalarida KMnO₄, K₂Cr₂O₇ + H₂SO₄, CuO, O₂ + katalizator oksidlovchilari ishtirok etadi. Spirtlarning oksidlanish engilligi quyidagi qator bo’yicha kamayib boradi:
   

birlamchi ≥ ikkilamchi >> ychlamchi

Birlamchi spirtlar aldegidlarni hosil qiladi, ular esa karbon kislotalargacha oksidlanadi:

Ikkilamchi spirtlar oksidlanganda ketonlar hosil boladi:

Spirtlarning yonishi:

2 CH₃OH + 3O₂ 2CO₂ + 4H₂O

Metanolning to’liq yonishi quyidagi sxema bo’yicha o’tadi: