Organik kimyo

UGLEVODLAR. MONOSAXARIDLAR
1. Uglevodlarning umumiy formulasini toping.

J:Cn(H₂O )m

2. Uglevodlar necha sinfga bo'linadi?

J: Monosaxarid, disaxarid, polisaxarid

3. Monosaxaridlarga nimalar kiradi?

J: Pentoza va geksozalar

4. Riboza bilan dezoksiriboza qaysi guruhga kiradi?

J: Pentozalarga

5. Geksozalarga misol keltiring.

J: Glyukoza va fruktoza

6. Disaxaridlarga nimalar kiradi?

J: Laktoza, maltoza, saxaroza

7. Kraxmal va sellyuloza qaysi oilaga kiradi?

J: Polisaxaridlarga

8. Gidrolizlanmaydigan va oddiy uglevodlarga ajralmaydigar uglevodlar... deyiladi.

J: Monosaxaridlar

9. Qaysi guruh birikmalarida molekula tarkibidagi С va О atomlari soni teng bo'ladi?

J: Monosaxaridlarda

10. Gidrolizlanganida ikkita monosaxaridga parchalanadigan moddalar qaysi guruhga kiradi?

J: Disaxaridiar

11. Gidrolizlanganida bir necha oddiy uglevodlar hosil qiladigan uglevodlar... deyiladi

J: Polisaxaridlar

12. Shakarsimon polisaxaridlarga misol keltiring.

J: Saxaroza, maltoza

13. Shakarsimon bo'lmagan polisaxaridlarga misol keltiring.

J: Kraxmal, sellyuloza

14. Monosaxaridlar tarkibida qancha С atomi ushlashi mumkin?

J: 3 dan 10 gacha

15. Monosaxaridlardagi OH guruh soni qaysi modda yordamida aniqlanadi?

J: Sirka kislota

16. Monosaxarid tarkibida aldegid guruh ushlashini qanday isbotlash mumkin?

J: Kumush ko'zgu reaksiyasi yordamida

17. 5 atomli spirt yoki keton bo'lgan modda qaysi?

J: Fruktoza

18. Pentozalarning yog'ochlik qavatidagi miqdori ...

J: 10 -15%

19. Pentozalarning geksozalardan farqi nima?

J: Bijg'imaydi, mineral kislotalar ta’sirida furfurolga lanadi

20. Riboza dezoksiribozadan qanday farq qiladi?

J: 1 ta kislorod atomi ko'pligi bilan

21. Riboza eritmada ... hosil qiladi.

J: Furanoza shaklini

22. Glyukozaning yopiq holatdagi izomerlari ...

J: α va β

23. Meva shakari deb ataladigan uglevod qaysi?

J: Fruktoza

24. Uglevodlarning shirinlik darajasi ortib borish sxemasini tuzing.

J: Glyukoza< saxaroza

25. Fruktozaning glyukozadan farqlarini toping

J: Oksidlanmaydi, bijg'imaydi, kumush ko'zgu reaksiyasini bermaydi

26. Saxaroza gidroiizlanganida nimalar hosii bo'ladi?

J: Glyukoza va fruktoza

27. Uzum shakari deb ham ataladigan uglevod qaysi?

J: Glyukoza

28. Birinchi oddiy uglevodlarni sintez qilgan olim kim?

J: A.Butlerov (1861-yil)

29. A.Butlerov birinchi sun'iy uglevodni nimadan hosil qilgan?

J: Metanaldan. Bunda Ca(OH)2 dan katalizator sifatida foydalanilgan

30. Kraxmal gidrolizlansa, nima hosil bo'ladi?

J: 2 ta a-glyukoza

31. Glyukozaning qaytarilishidan nima hosil bo'ladi?

J: Sarvit (6 atomli spirt)

32. Kristallogidrat sifatida eritmasidan ajratib olingan glyukoza tarkibida necha mol suv ushlaydi?

J: 1 mol

33. Glyukozada aldegid guruh mavjud. Lekin u aldegidlardan bir jihati bilan farq qiladi. O'sha farqni toping.

J: U NaHSO₃ ni biriktirmaydi

34. Glyukozaga bromli suv va bor ta'sir qildirilganida nima hosil

bo'ladi?

J: Bromli suv uni glyukon kislotagacha oksidlab qoyadi

35. O'pka, burun, me’da-ichakdan qon oqishini to'xtatish uchun qaysi preparatdan foydalaniladi?

J: Kalsiy glyukonatdan

36. Glyukozaning qaysi turdagi bijg'ishida quyi molekulyar massali moddalar hosil bo'lmaydi?

J: Sut kislotali bijg'ishda; chunki unda faqat sut kislota hosil bo'ladi

37. Glyukozaning qaysi turdagi bijg'ishidan 3 atomli kislota hosil bo'ladi?

J: Limon kislotali bijg'ish

38. Qatiqni ivitish ... hosil bo'lishiga asoslangan.

J: Sut kislota

39. Insonlar iste'mol qiladigan oziqning necha foizini uglevodlar tashkil qiladi?

J: 70% i

40. (1) O'simlik, (2) hayvon, (3) odam tanasining uglevodlarga tegishli foizini aniqlang.

J: (1) 80%; (2) 2%; (3) 2%

41. Ruschadan tarjima qilinganda suv va uglerod ma’nosini beruvchi iborani toping.

J: Uglevod

42. Uglevodlar ko'proq yana qanday nomlar bilan yuritiladi?

J; Saxaridlar, qandlar

43. Uglevodlar nechta guruhga bo'linadi?

J: 3 ta: monosaxarid, disaxarid, polisaxarid

44. Gidrolizga uchramaydigan uglevodlami ayting.

J: Fruktoza, glyukoza; ya’ni monosaxaridlar

45. Qanday uglevodlar gidrolizidan 2 molekula monosaxaridla' hosil bo'ladi?

J: Disaxaridlardan

46. Gidrolizlanganida 2 ta monosaxarid hosi qiladigan uglevodlarni aniqlang.

J: Saxaroza, laktoza, maltoza

47. Qaysi uglevodorodlar gidrolizlanganida n ta monosaxarid hosil bo'ladi?

J: Kraxmal, sellyuloza, ya'ni polisaxaridlardan

48. Qaysi moddaga uzum qandi ham deyiladi?

J: Glyukoza

49. Qondagi glyukoza miqdori qancha?

J: 0,1%

50. Aldogeksoza bu ...

J: Glyukozadir

51. Glyukozaning halqa shakli hosil bo'lishida nechanchi uglerodlar ishtirok etadi?

J: 1- va 5-uglerodlar o'zaro kislorod orqali bog'lanadi

52. Spirt guruhi bilan birgalikda aldegid yoki keton tutgan birikmalardagi ichki o'zaro ta’sirlashuvdan hosil bo'lgan shakl qanday ataladi?

J: Poluatsetal

53. Glyukozaning poluatsetal shakli zanjirdagi nechanchi С atomari tufayli yuzaga keladi?

J: Birinchi va beshinchi С laming o'zaro kislorod bilan bog'lanishidan

54. Glyukozaning halqali shaklidagi poluatsetal guruh qaysi?

J: Birinchi С atomida hosil bo'lgan OH guruhi

55. Glyukozaning poluatsetal gidroksiguruhi halqa tekisligining ostida joylashsa, glyukozaning qanday shakli hosil bo'ladi?

J: α-shakli

56. Glyukozaning (3-shaklida poluatsetal gidroksoguruh qanday pylashgan bo'ladi?

J: Halqa tekisligi ustida

57. Glyukoza uchun reaktivlarni aniqlang.

J: Kumush ko'zgu, Cu(OH)2

58. Siydikdagi qand moddasini aniqlash jarayonida qanday modda hosil bo'ladi?

J: Mis saxarat

59. Glyukozadan glikozidlar qanday hofeil bo'ladi?

J: Spirtlar bilan reaksiyasidan

60. Meva qandi nomi bilan ataluvchi modda ...

J: Fruktoza

61. Rangsiz kristall modda, suvda yaxshi eriydi, glyukozadan shirinroq, asalda, sabzavot va mevalarda bo'ladi. Gap qaysi modda haqida?

J: Fruktoza

62. Geksoketozani aniqlang.

J: Fruktoza

63. Ketospirtni ko'rsating.

J: Fruktoza

64. Fruktoza saxarozadan (a) va glyukozadan (b) necha marta shirin bo'ladi?

J: a) 1,5 marta; b) 3 marta

65. Diabet bilan kasallangan odam saxarozadan ko'ra nimani oson o'zlashtiradi?

J: Fruktozani