Қорақалпоfистон республикаси «автомотохавоскорлар» нукус булими унитар корхонаси

2-мавзу. Авторанспорт воситаси бошқарувида кузатишни ташкиллаштириш, қабул қилинаётган ахборотнинг хавфсизлик даражасини баҳолаш.
Олдинги масофа кўринишининг учта асосий зонаси: узоқ (30-120 сония), ўрта (12-15 сония) ва яқин (4-6 сония). Йўлдаги шароитнинг ўзига хослиги олдиндан билиш учун кўринишнинг узоқ масофасидан, хатарнинг хавфлилик даражасини билиш учун ўрта масофасидан ва хавфдан ҳимояланишни бошлаш учун яқин масофасидан фойдаланиш. Вазиятни кузатишнинг аҳоли яшайдиган жойларда ва аҳоли яшайдиган жойлардан ташқарида ўзига хослиги. Йўлнинг кўринмайдиган томонини, тормозланаётиб, бурилишдан, қайта тизилишдан ва қувиб ўтишдан олдин кузатиш кўникмалари. Ён томондаги вазиятни ён кўзгулар ва бошни буриш орқали назорат қилиш. Орқани кўрсатувчи кўзгуларнинг “Панорама” тури афзалликлари. Назорат-ўлчов асбобларини кузатиб боришкўникмаларини шакллантириш. Чорраҳалардан ўтаётганда кесишаётган ёки туташаётган йўлларни кузатиб бориш кетма-кетлиги.
Оддий ва мураккаб вазиятларни олдиндан кўра билиш бўйича мисоллар. Йўл вазиятларини таҳлил қилиш.
3-мавзу. Автотранспорт воситасини бошқариш техникаси.
Ҳайдовчининг автотранспорт воситасига ўтириши. Ҳайдовчининг оптимал иш ҳолатини таъминлаш учун ўриндиқни ростлаш ва бошқарув органларидан фойдаланиш қулайлигини текшириш.
Йўловчиларни ташишда хавфсизлик чоралари кўрилганлигини назорат қилиш.
Бошқарув органлари, асбоблари ва индикаторларнинг вазифаси. Ишоралар бериш, пешойнани ювиш ва қуритиш, пешойна ва орқа ойнани иситиш, фалокат ишорасини ишга тушириш. Назорат-кузатув асбоблари фалокатли вазиятларни кўрсатганда ҳайдовчининг ҳаракати.
Бошқаришорганларидан фойдаланиш усуллари. Руль чамбараги билан ишлаш техникаси.
Двигателни ишга тушириш. Двигателни қиздириш.
Ҳаракатни бошлаш ва узатмаларни кетма-кет алмаштириш билан тезликни равон ошириш. Ҳар бир узатма учун оптимал тезликни танлаш. Двигатель билан тормозланиш.
Оддий вазиятларда равон секинлашиш ва мураккаб вазиятларда тормоз кучидан максимал фойдаланиб, секинлашиш. Қопламаси сирпанчиқ йўлларда тормозлаш.
Тик нишаблик ва тик баландликларда, ҳаракатланиш учун қийин бўлган йўлларда ва қопламаси сирпанчиқ участкаларда ҳаракатни бошлаш. Сирпанчиқда ғилдиракларнинг жилмай айланишини олдини олиб, ҳаракатни бошлаш.
Ғилдиракларнинг сирпаниб тормозланишига қарши (АБС) тизими билан жиҳозланган автотранспорт воситаларини бошқаришнинг ўзига хос хусусиятлари.
Автомат узатмалар қутиси (АУҚ) билан жиҳозланган автотранспорт воситаларини бошқаришнинг ўзига хос хусусиятлари. АУҚнинг бошқарув органларидан фойдаланиш. Тик нишаблик ва баландликларда, йўлнинг ҳаракатланиш учун қийин ва сирпанчиқ участкаларида АУҚнинг иш режимини танлаш.