O’quvchilarning bilimlarini baholash va nazorat qilish. Reja

KIMYOVIY DIKTANTLAR
Kimyo o'qitish jaroyonida o'quvchilar bilimini hisobga olishning eng muhim usullaridan biri kimyoviy diktant hisoblanadi. Kimyoviy diktant o'tqazishda, o'quvchining bilim darajasini, ish xususiyatlarini hisobga olish kerak. Kimyoviy diktant uchun beriladigan topshiriqlarni o'qituvchi og'zaki aytib beradi. O'qituvchi aytgan moddalarni o'quvchilar kimyoviy formulasini yozishi mumkin. reaksiya tenglamalarini ongli bajarishi mumkin. Kimyoviy diktant savollaridan namuna keltiramiz. "Anorganik moddalarning eng muhim sinflari" mavzusiga oid: temir(II)-xlorid, temir(III)-oksidi, kal’siy sul'fat, magniy fosfat, mis(II)-oksidi, fosfat kislota, temir(III)gidroksid, alyuminiy oksidi. O'quvchilar moddalar yoniga ularning molekulyar formulalarini yozadi.
KIMYOVIY DIKTANT TURLARI.
1. Moddalarning nomi asosida formulasini tuzish.
2. Birikmalardagi kimyoviy element valentligini topish.
3. Kimyoviy tushunchalarga ta'rif berish.
4. Turli xil grafalarni to'ldirish.
5. Reaksiya tenglamalarini davom ettirish va hokazo.
O'qituvchi diktantni o'qiganida barcha o'quvchilarni yozishga ulgurishlarini hisobga olishi va takrorlab turishi kerak. keyingi vaqtlarda kimyoviy diktantni grafik turi yaxshi natija bermoqda. Grafik diktant o'tqazish uchun sinfda bir necha marta kimyoviy diktant o'tkazilganda uning mazmunini tushuntirib qo'yiladi. Grafik diktant o'tqazilganda o'quvchilar daftar varag'idan eni 5sm, uzunligi 20sm qog'oz bo'laklarini tayyorlab qo'yadilar. Topshiriqni miqdoriga qarab, uzun chiziq chizilib, shu chiziq bo'limlarga bo'linadi. U quyidagicha:

1	2	3	4	5	6	7	8

Har ikki chiziq orasiga son qo'yiladi.
Masalan: Quyidagi moddalarning kimyoviy formulasi, ularning nomlanishiga to'g'ri keladimi?
1. NaCl - natriy xlorid.
2. K₂ SO₄ - kaliy sul'fat.
3. Ca(NO₃)₂ - kal’siy nitrat.
4. K₂ S - kaliy sul'fit.
5. MgO - magniy gidroksid.
6. NaOH - natriy oksidi.
7. Na ₂SO₃ - natriy sul'fit.
Agar modda to'g'ri nomlangan bo'lsa, grafikdagi to'gri nomlangan songa ____ chiziq tortiladi, natijada |====| shakl bo'ladi. Agar formula notug'ri nomlangan bo'lsa, u nomer chizig'i ustiga Ç - yarim oy chiziladi va |Ç| shakl paydo bo'ladi.
To'g'ri chizilgan grafik diktant ko'rinishi quyidagicha bo'ladi

1	2	3	4	5	6	7	8

Mashq doskaga yozib qo'yiladi yoki kodoskop orqali ekranga tushiriladi. O'quvchi mashqni ko'chirmaydi, balki oldindan tayyorlangan qogoz bo'laklarga chetiga familiyasi, sinfi yoziladi va grafikni bajaradi. O'qituvchi diktant bahosini qog'ozga qo'yadi va yo'qlamaga ko'chirib qo'yadi. Grafik diktant 3-5 minutda bajarib bo'linadi. O'qituvchi har bir o'quvchini mustaqil ishlashini kuzatib borishi kerak. Bunday grafik diktantlarni 2 variantda tuzilsa o'quvchilarni mustaqilligi ortadi. Bu birinchidan o'quvchilarni qiziqtirilsa, ikkinchidan grafik chiziqlar chizishni mashq qildiradi.