Birinchidan: 6-7 yoshdagi bolalar maktabga kirib, psixologik nuqtai nazardan o„z-o„zini boshqarishiga hali tayyor emas. Demak, ularni ongiga shunaqa ta‟sir kerakka, ular o„z xoxishi bilan o„z ustida ishlaga o„qituvchiga yordam berishadi.
Ikkinchdan: Hozirgi boshlang„ich sinf bolalarni uchun mos bo„lgan naomuna, ideal boshqacha, ular hozirgi ijtimoiy va iqtisodiy shart sharoitlarga moslashtirilgan bo„lib, kattalarning tushinmovchiligiga olib kelishi mumkin.
Uchinchidan: kichik maktab yoshidagi bolalar uchun ertagi, yaqin maqsad, aniq namuna tushunchalari, lekin o„zoq vaqtiga rejalashtirilgan ishlar ularni qiziqtirmaydi.
90
Turtinchidan: 7-10 yoshdagi bolalar uchun kattalarning munosabati, sinfdoshlarni munosabati, jamoadagi fikr juda muhim bo„lib xisoblanadi.
«Pedagogika va psixologiya» darslarida biz inson o„z-o„zini tarbiyalash usullari o„rgana oldik. Ular:
1. Ularni o„z-o„zini tahlil qilishga o„rgatish, unda ularni «Men qanaqa men?» savoliga o„g„il-qiz sifatida, aka-uka, opa-singil sifatida, o„quvchi sifatida javob beriga o„rgatish;
Bolalarni o„z yutuqlari va kamchiliklarini topishga o„rgatish, masalan ularni atrofdagi odamlarga o„z munosabatlarini, o„z xatti-xarakatlarini baholashga
o„rgatish;
3. Topgan kamchiliklarni yo„qotish uchun har qaysi bola kattalar yordamida o„z oldiga aniq vazifa qo„yishi: kerak masalan, «o„qishda darslarni qoldirish, yoki darslarga tayyorgarlik ko„rsatmasligini yo„q qilish uchun men quyidagi chora ko„rishim kerak»,
4. O„z-o„zini nazorat qilish murakkabligi sababli bolalarga ota-onalar, sinfdoshlar, o„rtoqlar, o„quvchilar nazorat ishlarni ishtirok etishadi.
Bolalarni o„z imkoniyatlarni to„g„ri xisoblash va rejalashtirilgan ishlari bor sharoitlariga moslashtirishga o„rgatish.
Yuqorida aytilganini xisobga olgan holda qo„yidagi xulosa chiqarish mumkin:
Tarbiya o„z-o„zini tarbiyalashni nazarda tutadi va u bilan chambarchas birikb ketgan holda, unda boshlang„ich sinf bolalarga nisbatan pedagogik rahbarlik maxsus shart-sharoitlar va usullarni talab qiladi.
Milliy ma‟naviyatimizni va ma‟naviy o„zligimizni tahdidlardan himoya qilish uchun milliy istiqlol g„oyasidan samaraliroq va kuchliroq vosita yo„q. SHu masalada milliy istiqlol g„oyasining juda muhim funksiyasi, ya‟ni milliy va
ma‟naviy o„zlikni himoyalash kabi muhim funksiyasi namoyon bo„ladi. Milliy istiqlol g„oyasi ana shu funksiyani bajarishi uchun esa o„quvchi-yoshlar va aholi ongida faqat bilim, tasavvur sifatida emas, e‟tiqod sifatida shakllanishi lozim.
91
ADABIYOTLAR RO‟YXATI
Do'stlaringiz bilan baham: |