O‟quvchilarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashda ommaviy axborot vositalaridan foydalanish

4,454


3,636


2,818


2
4,11


тажриба гурухи


Назорат гурухи


3,32

Гуруҳлар

Tajriba guruhlarida o„quvchilarning ko„rsatkichi yuqori bo„lishiga yana bir sabab OAVlaridagi mazmnli va tarbiyaviy ta‟sirli nomoyot etilganligi hamda monitor ekranidagi materiallar bir vaqtning o„zida musiqa, tovush berilishi, harakat, animatsiali, joziba bilan o„quvchilarga taqdim etilishi va o„quvchilarning faollashuvi, multimediali materiallarning dinamik (jonli) holda berilishi, o„quvchilar diqqatini barqarorlashtirilishi, ular miyasining ikkala yarim sharining bir vaqtda ishlashi, o„quvchilarning o„rganiladigan materialga qiziqishi va ishtiyoqining ortishi natijasidadir.

83

Uchinchi bobga oid xulosa

O„quvchi-yoshlarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashda yo„naltirilgan tajriba-sinov ishlarini tashkil etishdan ko‟zlangan maqsad Ommaviy axborot vositalaridan foydalangan holda o‟quvchilarda milliy qadriyatlar va milliy hulq-odob ko„nikmalarini shakllantirishga erishish hamda shu asosda ularda ma‟naviy-axloqiy fazilatlarni shakllantirishdan iboratdir.

Tajriba-sinov ishlari oldimizga quyidagi vazifalarning hal etilishini talab

etdi:

5. Ommaviy axborot vositalaridan foydalanish orqali o„quvchi-yoshlarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashda milliy axloqiy madaniyat haqida tasavvur hosil qilish;

6. O‟quvchilarida Ommaviy axborot vositalari orqali axloqiy madaniyatni to‟laqonli shakllantirish uchun shart-sharoitlar yaratish.

7. 
   Sinfdan tashqari ishlar jarayonida o‟quvchilarda o„quvchilarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashda Ommaviy axborot vositalaridan foydalanish orqali axloqiy madaniyatni shakllantirishga xizmat qiluvchi maxsus metodikani sinovdan
   

o‟tkazish.

8. 
   Mazkur maxsus metodikaning samaradorligini aniqlash maqsadida tajriba-sinov ishlarining natijalarini umumlashtirish, matematik-statistik metod
   

yordamida tahlildan o‟tkazish.

Sinfdan tashqari ishlarda o„quvchi-yoshlarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashda Ommaviy axborot vositalari orqali milliy-axloqiy madaniyatni shakllantirishga yo‟naltirilgan tajriba-sinov ishlari quyidagi uslublar asosida o‟tkazildi: so‟rovnoma uslubi; suhbat uslubi; pedagogik kuzatuv uslubi; interfaol uslublar; pedagogik tajriba uslubi; matematik-statistika uslubi.

Ilmiy-tadqiqot muammosi doirasida tajriba-sinov ishlari uch bosqichda amalga oshirildi:

1. 
   Tajriba-sinov ishlarining o‟tkazilishini ta‟minlovchi tashkiliy tayyorgarlik
   

bosqichi.

84

2. 
   Tajriba-sinov ishlari uchun obyekt sifatida belgilangan o‟quvchilar bilan ishlash, maxsus metodikani dastlabki sinovdan o‟tkazish bosqichi.
   

3. 
   Tajriba-sinov ishlarini amalga oshirish va tahlil etish bosqichi.
   

O„quvchi-yoshlarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashda Ommaviy axborot vositalaridan foydalanish orqali ilgari surilgan ma‟naviy-axloqiy tarbiyaga doir axloqiy bilim, ko„nikma va ma‟lumotlarning xabardorlik va shakllanganlik darajasini yuqoridagi jadvalda raqamlar orqali namoyon bo‟lishi, uning past darajada ekanligini ko‟rsatdi.

85

Xulosa

Yoshlarni ayniqsa bolalarni ma‟naviy-axloqiy tarbiyalashda oshkoralikni pesh qilib bo„lmag„ur materiallarni aks ettirish sodir bo„layotganligi haqida I. A. Karimovning bildirgan fikri nihoyatda to„g„ri. «San‟atda oshkoraliki pesh qilib, televizor, kino ekranlarda, matbuot vositalarida bo„lmag„ur lavhalarni aks ettirish, be‟maniylik va hayosizlikni, ba‟zan esa hatto axloqiy buzuqlikni targ„ib qilishlar ko„rinib qoladi», -deb bildirgan fikridan yuqorida ta‟kidlangan joylarda mehnat qilayotgan malakali mutaxassislar tegishli xulosa chiqarsalar bolalar tarbiyasidaginuqsonlar bartaraf bo„lgan bo„lar edi. Bizningcha, ularning o„zlari o„zbek xalq tarixi, madaniyati qolaversa, xalq tarbiyashunosligi masalalarini asosli o„rgansalar to„g„ri bo„lardi.

Shuning uchun ham biz bugungi kunda ta‟lim-tarbiya sohasidan boshlab matbuot, televidenie, internet va boshqa ommaviy axborot vositalari, teatr, kino, adabiyot, musiqa, rassomlik va haykaltaroshlik san‟atiga, bir so„z bilan aytganda insonning qalbi va tafakkuriga bevosita ta‟sir etkazadigan barcha sohalardagi faoliyatimizni xalqning ma‟naviy extiyojlari, zamon talablari asosida yanada kuchaytirishimiz, yangi bosqichga ko„tarishimiz zarur».

Shu munosabat bilan ushbu tizimning har bir komponentini hamda ularning o„zaro aloqadorlik (integratsiyasi)dagi faoliyatini o„quvchi-yoshlarni ma‟naviy щakllantirishdagi samarasini o„rganish muhim vazifa hisoblanadi.

Umuman olganda, OAV dan milliy qadriyatlar, diniy qarashlarning ijtimoiy hayotga qay tarzda kirib kelayotganligini anglab etish kerak. Barcha sohalarda axborot xurujlarni oldini olish, turli tarzdagi axborot zararlaridan saqlanish muhitini shakllantirish maqsadga muvofiqdir.

Bugun ta‟lim muassasalarida ta‟lim olayotgan, lekin ming afsuski, o„z mustaqil fikriga ega bo„lmaganlar bilan ishlashda qo„yidagilarga e‟tiborni qaratish darkor: