O’quv-uslubiy majmua O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 14-avgustdagi № bd-5110100 02 bilan tasdiqlangan falsafa fanidan namunaviy dastur asosida ishlab chiqilgan

Falsafa qonunlari obyektiv dunyo, jamiyat va tafakkur hodisalarining o’zaro bog’liqligi va rivojlanishining eng umumiy va muhim tomonlarini ifodalaydi, moddiy va ma’naviy borliqni o’rganish va o’zgartirish vositasi bo’lib xizmat qiladi.

a) Qarama - qarshiliklar birligi va kurashi rivojlanishning ichki manbalari, sabablari, impulslarini ko’rsatib beradi.

Taraqqiyotning manbaini qidirish juda qadimdan boshlangan.

Kishilar o’sha davrlardayoq qarama-qarshi tomonlar, ular o’rtasidagi ziddiyatlar haqida fikrlar bildirganlar. CHunonchi, "Avesto" da ezgulik va yovuzlik olami o’rtasidagi kurash bosh mavzu bo’lib, asardagi butun voqealar ana shu asosga qurilgan.

Xitoy, Hindiston ijtimoiy-falsafiy tafakkuri tarixida ham qarama-qarshiliklar, ularning birligi, ziddiyatlar to’g’risida salmoqli fikrlar mavjud.

Dialektik tafakko’rning asoschilaridan biri Geraklitning "Tabiat haqida"gi parchalar tarzida etib kelgan asarida harakat, taraqqiyot ziddiyatlar tufayli amalga oshadi, degan ajoyib faraz ilgari suriladi. U qarama-qarshiliklar kurashini abadiy mavjud bo’lgan "yalpi logos", ya’ni qonuniyat deb atagan.

Nemis milliy falsafasining vakili Gegel ziddiyatlar to’g’risidagi ta’limotni chuqur ishlab chikdi va "ziddiyat har qanday harakatning va hayotiylikning tomiridir", degan nihoyat ahamiyatli fikrni tafakkur jarayoni bilan bog’ladi va ziddiyatlarni kelishish yo’li bilan bartaraf qilinadi, dedi.