O’quv-uslubiy majmua O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 14-avgustdagi № bd-5110100 02 bilan tasdiqlangan falsafa fanidan namunaviy dastur asosida ishlab chiqilgan

TAFAKKUR SHAKLLARI – obyektiv olamdagi eng umumiy jarayonlarning aks etishi asosida paydo bo’lgan amaliy fikrlashning tuzilishi. U tushuncha, hukm, hulosa chiqarish va hokazolardan iborat bo’ladi.

TAFOVUT METODI – hodisalarning sababli bog’lanishini tekshirishning induktiv metodlaridan biri. U quyidagicha ifodalanadi: agar hodisa bir holda yuz bersa – yu, ikkinchi holda tafovut qilsa, demak, xuddi shu holatning o’zi hodisaning sababidir.

TAQQOSLASH – buyum va hodisalarning bir – biriga o’xshashligi va farqini aniqlashga qaratilgan mantiqiy usul.

TA’RIFLASH – mantiqiy usul bo’lib, bu usul vositasida tushunchalarning mazmuni ochib beriladi. Ta’rifning tuzilishi ikki asosiy qismdan: aniqlovchi va ta’riflovchi tushunchalardan iborat bo’ladi. Ta’riflashga o’xshash mantiqiy usullar –1) ko’rsatish; 2) tasvirlash; 3) tavsiflash; 4) o’xshatish; 5) tafovutlash; 6) taqqoslash.

TEZIS (grek. thesis – holat, tasdiq) – chinligi isbotlanishi lozim bo’lgan fikr.

TERMIN (lot. terminus – oxiri, chegara) – I. So’z va so’zlar birikmasi: masalan, «arxitektura», «atom» terminlari. Belgilar va ularning birligi ham termin bo’lishi mumkin. Termin odatda tushunchaning aniq qat’iy nomi ma’nosida ishlatiladi.

II. Hukm va sillogizmda ishtiroq etgan tushunchalar termin deb ataladi. Hukmda sub’ekt (S), predikat (R) terminlari bor. Sillogizmda katta (R), o’rta (M), kichik (S) terminlar mavjud.