O‘quv reja va dastur (V-IX sinf) Toshkent-2011 Tuzuvchi

Zarafshon vodiysi (3 soat)

Geografik o`rni va chegaralari. Geologik tuzilishi. Vodiyning o`rab turgan tog`lar burmalanishining asosiy bosqichlari. Vodiyning antropogen tarixi. Zilzilalari. Foydali qazilma boyliklari. Vodiy va uni o`rab turgan tog`larning Yer usti tuzilishi. Samarqand, Buxoro va Qorako`l vohalari relyefi. Iqlimining o`ziga xos xususiyatlari. Unga shimol tomonidan o`rab olgan Turkiston – Nurota – Oqtog`larning ta`siri. Issiqlik va namlikni g`arbdan sharq tomon, pastdan yuqoriga ko`tarilgan sari o`zgarishi. Zarafshon daryosi va uning gidrologik xususiyatlari. Undan boshlanuvchi kanallar. Vodiyning atrofidagi tog`lardan boshlanuvchi daryo va soylar. Yer osti suvlari va suv omborlari. Amu – Buxoro magistral kanali. Tuproq va o`simlik qoplami va hayvonot dunyosining balandlik mintaqalanishi. Buxoro, Qorako`l vohalarida tuproqlarning sho`rlanish sabablari. To`qay o`simlik va hayvonlari. To`qay landshaftini muhofaza qilishda Zarafshon qo`riqxonasining ahamiyati.

Amaliy ish:

O`zbekiston tuproq va o`simlik xaritalarining shartli belgilari yordamida vodiyda qanday tuproq va o`simlik turlari mavjudligini, Buxoro hamda Qorako`l vohasi tuproqlarining sho`rlanganligi sababini tahlil qilish.