O’quv predmetining nomi: Algebra

1. BURCHAKNING RADIAN O’LCHOVI.
Uzunligi aylana radiusiga teng bo’lgan yoyga tiralgan markaziy burchak 1 radian burchak deyiladi. 1 rad burchakning gradus o’lchovini topaylik. Uzunligi R bo’lgan yoy 180⁰ li markaziy burchakni tortib turgani uchun uzunligi R bo’lgan yoy marta kichik bo’lgan burchakni tortib turadi, ya’ni 1rad= . =3,14 bo’lgani uchun 1 rad=57,3⁰ bo’ladi.
Agar burchak radiandan iborat bo’lsa, u holda uning gradus o’lchovi quyidagiga teng bo’ladi: rad =
1⁰ li burchakning radian o’lchovini topaylik. 180⁰ li burchak rad gat eng bo’lgani uchun 1⁰= bo’ladi.
Agar burchak gradusdan iborat bo’lsa, u holda uning radian o’lchovi = rad gat eng bo’ladi.
Ko’proq uchrab turadigan burchaklarning gradus va ularga mos radian o’lchovlarini keltiramiz.

GRADUS	0	30	45	60	90	180
RADIAN	0

Burchaklarning radian o’lchovi aylana yoylarining uzunliklarini hisoblash uchun qulay. 1 rad burchak uzunligi R radiusga teng yoyni tortib turgani uchun radian burchak l= R uzunlikdagi yoyni tortib turadi.

2. BURCHAKNING SINUSI VA KOSINUSI TA’RIFI.
- burchak radian o’lchovida berilgan bo’lsin. >0 bo’lsa, abssissa o’qining musbat yo’nalishida soat strelkasiga qarama-qarshi yo’nalishidagi burchak hosil bo’ladi. <0 bo’lsa, soat strelkasi yo’nalishi bo’yicha burchak hosil bo’ladi. Markazi koordinata boshida bo’lgan birlik aylananing M_α nuqtaning koordinatalri
(x_α ; y_α) bo’lsin.U holda sin = y_α; cos =x_α
3. BURCHAK TANGENSI VA KOTANGENSI TA’RIFI.
α burchakning tangensi deb α burchak sinusining kosinusiga nisbatiga aytiladi: tgα= . α burchakning tangensi faqat cos α 0 bo’lgan holda,ya’ni α + n, n larda ma’noga ega.
α burchakning kotangensi deb, kosinus burchakning sinus burchakka nisbatiga ayiladi. ctg . Kotangens burchak aniqlangan, agar sinα 0 va α n, n Z.

Trigonometrik funksiyalarning asosiy qiymatlari.

α	0
sinα	0				1	0	-1
cosα	1				0	-1	0
tg α	0		1		-	0	-
ctg α	-		1		0	-	0

Misollar:

sin = ; cos = ; sin(- )=- ; cos(- )=- .
tg0=tg =0; tg(- )=tg(- )=-1; tg - mavjud emas.
ctg0=ctg - mavjud emas. ctg =ctg =1; tg =0