O’quv materiallar

YUZA VA CHUQUR QATLAMDA KULTIVATSIYALASH

• 
  YUza qatlamdagi kultivatsiya ozuqa muhitiga ega bo‘lgan kyuvetalarda amalga oshirilib, ular o‘z navbatida havo oqimi bilan ventilyasiyalanadigan kameralarga joylashtiriladi.
  
• 
  Mikroorganizmlar kulturasi biomassani yupqa plyonka yoki qattiqqatlam ko‘rinishida xosil qiladi.
  
• 
  Kamchiligi: bunday sharoitlardi massa almashinuv jadalligi past bo‘ladi.
  
• 
  Mikroorganizmlarni chuqur qatlamda kultivatsiyalash ozuqa muhitining barcha hajmida amalga oshiriladi.
  
• 
  Bunda fermenter mikroorganizmlar populyasiyasining usish va rivojlanishini barcha xajmda ta’minlashi zarur (mikroorganizm hujayralariga ozuqa muhitini kelishi, mikrob xujayralaridan metabolizm maxsulotlarni olib ketish va hujayralar tomonidan ajarladigan issiqlikni bartaraf etish)
  
• 
  CHuqur qatlamli kultivatsiyalashni ikki usul bilan: uzlukli va uzluksiz usul bilan amalga oshirish mumkin.
  

1.27-rasm. Bioreactor klassifikatsiyasi


Bioreaktorlarni qo‘llanishi

• 
  Biotexnologik sanoat (dorivor va veterinar preparatlarni va vaksinalarni ishlab chiqarishda);
  
• 
  Oziq–ovqat sanoatida (fermentlar, oziqa qo‘shimchalari, glyukoza siroplarini, ichimliklarni olishda);
  
• 
  yoqilg‘i olishda (biogaz metan, gazoxol − etanol va benzin aralshmasini olish);
  
• 
  Neft ishlab chiqarish kimyosida (neft destruktorlar);
  
• 
  Kimyoviy moddalar (etanol, atseton, polimerlar)
  
• 
  chiqindilarni qayta ishlashda (qog‘ozli, nftli, zaxarli chiqindilarni)
  

NAZORAT UCHUN SAVOLLAR

1. 
   Biologik faol moddalarning ishlab chiqarilishining texnologik nazorati qanday jarayonlardan iborat, har bir jarayonni o‘ziga xosligini sanab o‘ting.
   
2. 
   Biologik faol moddalarning ishlab chiqarilish jarayoni qanday uskunalar bilan jixozlanadi?
   

2. Bioreaktorlar va ularni sa’noatda qo‘llanishi xaqida gapirib bering.
3. Bioreaktorlar va ularga qo‘yiladigan talablar nimalardan iborat?
4. Bioreaktorlar konstruksiyasi haqida ma’lumot bering.
5. Bioreaktorlarni qo‘llanishi va ekstraksiya olib borish turiga ko‘ra qo‘llanishi haqida ma’lumot bering.

7 – MA’RUZA