O'quv materialini sxemalar asosida freymlashtirish,
Oliy o'quv yurtlarida pedagogik fanlarni o'qitishda ushbu metodika faqat birinchi qadamlarni qo'yadi, garchi N.V. Medvedenko ta'kidlaydi: "Umuman olganda pedagogika va freymlashga asoslangan tizimli fikrlashni shakllantirishga kelsak, freym tushunchasi o'quvchining neoplazmalarini shakllantirish jarayonida o'zi uchun maqsad bo'lishi kerak" [14]. M.B. Urazov va Sh.N. Eshpo'latov birinchi bo'lib pedagogikani o'qitish metodikasiga binoan freymlar texnologiyasini darsda qo'llash misolini bayon qildi. Ushbu texnologiya o'quvchilarga turli xil tushunchalar o'rtasidagi murakkab munosabatlarni ob'ektivlashtirishga imkon beradi, o'qish uchun motivatsiya va ta'lim faoliyati samaradorligini oshirishini takidlagan. [5]
Freymni yaratish - bu o'rganilayotgan ob'ektning "ideal rasmini" yaratishdir, bu haqiqatda yuz beradigan to'g'ridan-to'g'ri kuzatilgan, "haqiqiy" vaziyatlarni izohlash uchun xizmat qiladi. [6]. Freymli yondashuv bilimlarni yangi vaziyatga o'tkazadi, ob'ektning tuzilishi to'g'risida tasavvur beradi, g'oyalar paydo bo'lishiga turtki beradi va muammoni hal qilishning turli usullarini topishni osonlashtiradi. Freym sizga ilmiy izlanishlarning mantiqiy variantlarini, tushunchalarni tizimlashtirishni belgilashga imkon beradi, tadqiqotchiga nimadan va nimaga o'tishi kerakligini ko'rsatadi.
Freymlar inson aqliy faoliyatida qanday rol o'ynaydi? M. Minskiyning fikriga ko'ra, insonning uzoq muddatli xotirasida masalan, inson tomonidan ko’rish obrazlarini tanishda foydalaniladigan ko’p sondagi freymlar sistemalari jamlanmasi saqlanadi [2]. Shu maqsadda, hotirada qabul qilinayotgan obyekt haqidagi farazga eng ko’p darajada mos keladigan freym ( yoki Sistema) faollashadi , bu esa uni tanib olish va tushunishning yuqori tezligini ta'minlaydi. Agar kerakli freymni topishga muvaffaq bo’linmasa u holda , " topilgan freymlardan real olamga eng yaxshi moslashuv ro’y beradi va u keying tatbiqlar uchun esda saqlanadi " [2].
Shunday qilib, bilimlarga freym yondashuv o'quv axbarotini joylashga va qisqartirishga yordam beradi, o'quv materialining mavjudligini va tushunilishini ta'minlaydi. Har qanday fanning o'quv va ilmiy matnlarida mavjud bo'lgan bilimlarni o’quvchilarga freym yondoshuvidan foydalanib yuqori samaradorlik bilan taqdim etish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |