O‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy ta’limdagi o‘rni

 

V.  Mustaqil ta’lim va mustaqil ishlar 

 

Mustaqil ta’limning turli  xil shakllari  mavjud bo‘lib, bunda asosiy e’tibor talabaning 

berilgan  mavzular  (amaliy  masalalar,  topshiriqlar  va  keys-stadilar)ni  mustaqil  ravishda, 

ya’ni auditoriyadan tashqarida bajarishi, o‘qib o‘rganishi va shu yo‘nalish bo‘yicha bilim va 

ko

‘nikmalarini chuqurlashtirishiga qaratiladi. Ushbu shakllarga quyidagilar tegishlidir: 

- darslik,  o‘quv  qo‘llanma  yoki  o‘quv-uslubiy  majmua  bo‘yicha  fan  boblari  va 

mavzularini o‘ganish; 

- tarqatma materiallar bo‘yicha ma’ruzalar qismini o‘zlashtirish; 

- avtomatlashtirilgan o‘rgatuvchi nazorat qiluvchi tizimlar bilan ishlash; 

- maxsus adabiyotlar bo‘yicha fanlar bo‘limlari yoki mavzulari ustida ishlash; 

- talabalarning  o‘quv-ilmiy  tadqiqot  ishlarini  bajarish  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  fanlar 

boʻlimlari va mavzularini chuqur o‘rganish; 

- keys-stadilar va o‘quv loyihalarini mustaqil bajara olish; 

- faol  va  muammoli  o‘qitish  uslubidan  foydalaniladigan  o‘quv  mashg‘ulotlarini 

o‘zlashtirish. 

 

Tavsiya etilayotgan mustaqil ishlarning mavzulari: 

1. Miya yarim sharlari po‘stlog‘i va psixik funksiyalar. 

2. Oliy nerv faoliyatining asosiy qonuniyatlari. 

---

 

 

9 

3. Shartsiz  va  shartli  reflekslar.  Bosh  miya  yarimsharlari  po‘stlog‘ining  signal 

faoliyati. 

4. Hayvonlar evalyusiyasi jarayonida psixikaning taraqqiyoti. 

5. Hayvonlar  psixikasi  va  xulq-atvori  shakllarini  filogenezda  rivojlanishi:  instinktlar, 

ko‘nikma, malakalar, intelektual xarakatlar, hayvonlar psixikasidan inson ongiga o‘tishi. 

6. Odam ijtimoiy mavjudot ekanligi.  

7. Ongning vujudga kelishi va rivojlanishi. 

8. Odam ongining rivojlanishida mexnat, til va nutqni axamiyati. 

9. Til va nutq xaqida tushuncha. 

10. Nutqning funksiyalari, turlari va asosiy xususiyatlari. 

11. Jismoniy tarbiya va sportda muloqot va nutq. 

12. Emosiya va xis -tuyg‘ular haqida tushuncha. Xissiyotning tasnifi. 

13. Xissiyotning sport faooliyatida ahamiyati. 

14. .Shaxsning yo‘nalishi haqida tushuncha. Dunyoqarash, e’tiqod va idealar, ularning 

shaxsning yo‘nalishidagi o‘rni va ahamiyati. 

15. Ehtiyojlar  shaxs  faoliyatining  asosi  sifatida.  Inson  ehtiyojlarining  ijtimoiy 

xarakteri. Extiyojlarning turlari. 

16. Motiv – ehtiyojlar namoyon bo‘lishi sifatida. Motivlarning turlari. 

17. Qiziqish va mayilliklar. 

18. Psixik taraqqiyot va ontogenezda psixikaning rivojlantirish omillari. 

19. Bolalarning psixik rivojlanishining xarakatlantiruvchi kuchlar. 

20. Bolalar rivojlanishining yosh davrlari. 

21. Kichik  maktab  yoshdagi  o‘quvchilarining  jismoniy  va  psixik  rivojlanishiga 

umumiy xarakteristika. 

22. O‘smirlar faoliyatiga psixologik tasnif. 

23. O‘spirinlik davrining psixologik xususiyatlari. 

24. Sport  psixologiyasida  ilmiy  tekshirish  usullari  klassifikasiyasi  va  umumiy 

xarakteristikasi. 

25. Psixologik diagnostika haqida tushuncha. Tekshirishlarni uyushtirish. 

26. Sportchi shaxsning xususiyatlari va sport faoliyatidagi muvaffaqiyati. 

27. Sport va shaxs. Sport komandasi kichik guruh va jamoa sifatida. 

28. Sport jamoasini psixologik tuzilishining o‘ziga xos xususiyati. 

29. Sport komandasida liderlik. 

30. Trener va kollektivning o‘zaro munosabati. 

31. Sport kollektivini boshqarishning psixologik jihatlari. 

32. Trenerning ayrim sport turi bo‘yicha pedagog sifatidagi xususiyatlari. 

---

 

 

10 

33. Trenrning boshliq sifatidagi asosiy funksiyalari. 

34. Sportchi  shaxsining  shakllanishiga  va  komandaning  sport  faoliyatidagi 

muvaffaqiyatiga trenerning ta’siri. 

35. Jismoniy tarbiya o‘qituvchisi faoliyati uslublariga xarakteristika. 

36. Jismoniy  sifatlarning  rivojlanishi  ,  ularning  har  xil  sport  turlari  xususiyatlariga 

bog‘liqligi. 

37. O‘z-o‘zini va psixik holatlarini tartiblash. 

38. O‘z-o‘zini  va  psixik  holatlarini  tartiblash  usullarining  tasnifi  va  ularning 

xarakteristikasi.