O`quv amaliyoti Hisoboti

#include
int main()
{
int a=0 , b=4, c=90; char z=’\t’;

a=b; cout<<a<a=b+c+c+b; cout<<a<a=b-2; cout<<a<a=b*3 cout<<a<a=c/(b+6); cout<<a<cout<<a%2<a+=b; cout<<a<a*=c-50; cout<<a<a-=38; cout<<a<a%=8; cout<<a<return 0;

//a=4 //a=4+90+90+4=188 //a=2 //a=4*3=12 //a=90/(4+6)=9 //9%2=1 //a=a+b=9+4=13 //a=a*(c-50)=13*(90-50)=520 //a=a-38=520-38=482 //a=a%8=482%8=2

}
Dastur bajarilishi natijasida ekranda quyidagi sonlar satri paydo bo’ladi:
4 188 2 12 9 1 482 2
20
1.6.Razryadli mantiqiy amallar
Dastur tuzish tajribasi shuni ko‘rsatadiki, odatda qo‘yilgan masalani
yechishda biror holat ro‘y bergan yoki yo‘qligini ifodalash uchun 0 va 1 qiymat
qabul qiluvchi bayroqlardan foydalaniladi. Bu maqsadda bir yoki undan ortiq
baytli o‘zgaruvchilardan foydalanish mumkin. Masalan, mantiqiy turdagi
o‘zgaruvchini shu maqsadda ishlatsa bo’ladi. Boshqa tomondan, bayroq sifatida
baytning razryadlaridan foydalanish ham mumkin. Chunki razryadlar faqat
ikkita qiymatni – 0 va 1 sonlarini qabul qiladi. Bir baytda 8 razryad bo‘lgani
uchun unda 8 ta bayroqni kodlash imkoniyati mavjud.
Faraz qilaylik, qo‘riqlash tizimiga 5 ta xona ulangan va tizim taxtasidagi 5
ta chiroqcha (indikator) xonalar holatini bildiradi: xona qo‘riqlash tizimi
nazoratida ekanligini mos indikatorning yonib turishi (razryadning 1 qiymati)
va xonani tizimga ulanmaganligini indikator o‘chganligi (razryadning 0 qiymati)
bildiradi. Tizim holatini ifodalash uchun bir bayt yetarli bo’ladi va uning kichik
razryadidan boshlab beshtasini shu maqsadda ishlatish mumkin:

7	6	5	4	3	2		1		0
ind5	ind4	ind3	ind2	ind1

7	6	5	4	3	2	1	0
x	x	x	1	1	0	0	1

Masalan, baytning quyidagi holati 1, 4 va 5 xonalar qo‘riqlash tizimiga
ulanganligini bildiradi:

Quyidagi jadvalda C++ tilida bayt razryadlari ustida mantiqiy amallar

majmuasi keltirilgan. .
21
1.4 –jadval. Bayt razryadlari ustida mantiqiy amallar

Amallar	Mazmuni
and	&	Mantiqiy VA (ko’paytirish)
or	|	Mantiqiy yoki (qo’shish))
xor	^	Istisno qiluvchi YOKI
not	~	Mantiqiy INKOR (inversiya)

C++ tilida razryadli mantiqiy amallarni qiymat berish operatori birgalikda
bajarilishining quyidagi ko‘rinishlari mavjud:
&= – razryadli VA qiymat berish bilan;
| = – razryadli YOKI qiymat berish bilan;
^= – razryadli istisno qiluvchi YOKI qiymat berish bilan.
Chapga va o‘ngga surish amallari: Baytdagi bitlar qiymatini chapga
yoki o‘ngga surish uchun, C++ tilida “<<” va “>>” amallari qo‘llanilib, amaldan keyingi son bitlarni nechta o‘rin chapga yoki o‘nga surish kerakligini bildiradi.
Masalan:
unsigned char A=12; //А=000011002=0х0С16
A=A<<2; // А=001100002=0х3016=48
A=А>>3; //A=000001102=0х0616=610
Razryadlarni n ta chapga (o‘nga) surish sonni 2 soniga ko‘paytirish
(bo‘lish) amali bilan ekvivalent bo‘lib va nisbatan tez bajariladi. Shuni e’tiborga
olish kerakki, operand ishorali son bo‘lsa, u holda chapga surishda eng chapdagi
ishora razryadi takrorlanadi (ishora saqlanib qoladi) va manfiy sonlar ustida bu
amal bajarilganda matematika nuqtai-nazardan xato natijalar yuzaga keladi:
unsigned char B=-120; // В=100010002=0х8816
В=В<<2; // В=001000002=0х2016=3210
В=-120; // В=100010002=0х88
В=В>>3; // В=111100012=ОхҒ1 =-1510
22
Shu sababli, bu razryadli surish amallari ishorasiz (unsigned) turdagi
qiymatlar ustida bajarilgani ma’qul.

Xulosa

Men amaliyot davomida korxonada ko’p narsalarni o’rgandim. Bu orqali C++ dasturlash tilida mukammal ishlashni ham o’rgandim. Bu dastur menga ma’qul bo’ldi. Ishlash uchun juda qulay va kod yozishgayam yaxshi.

1993 yilda bu til ommaga taqdim etildi va C++ nomini oldi. Dastlabki C++ ga oid kitob "The C++ Programming Language(Addison-Wesley, 1985)" nomi bilan mashhur bo'ldi va bu kitob 1991 yil "Язык программирование C++" tarjimasi bilan rus tiliga tarjima qilindi va bu til(С++) rivojlanishi boshlanib ketdi.

ANSI-ISO (ANSI X3J16; ISO WG21/N0836) birlashmasi 1989 yilda, birlashga holda ish boshladi. Bu korxonaning dastlabki ishi C++ dasturlash tiliga va uning kutubxonasiga standart ishlab chiqishdan boshlandi. Buning uchun 1990 yildagi C++ tili asos qilib olindi.

1990 yilda C++ standarti ishlab chiqildi va bu standart hozir ANSI C nomi bilan mashxur. Bu til juda kengayib ketdi va hozirgi kunda bu tilning hamma detallarini biladigan dasturchi bo'lmasa kerak.

C++ funksiya va ob'yektlarning boy kutubxonasiga ega. Bundan kelib chiqadiki C++ dasturlash tilini o'rganish 2 qismga bo'linadi: dastlab, C++ tili sintaksisi o'rganiladi vv shundan so'ng uning asosiy kutubxonalari birma-bir ko'rib chiqib, yodlash lozim bo'ladi. Bundan ko'rinib turibdiki, bu til juda katta hajmni o'z qamroviga oladi.

C++ tilining egasi yo'q u hech kimga tegishli emas. Bu til С tilidan kelib chiqgani uchun bosh harf С, ++ esa bu tildagi qiymatni bittaga ko'tarish belgisi hisoblanadi va bu belgi C++ dasturlash tilida paydo bo'ldi.

Men bu o’quv amaliyoti jarayonida o’z yo’nalishim yuzasidan ancha ma’lumotlarga ega bo’ldim va bu ma’lumotlar menga o’quv jarayonida ancha kerak bo’ladi deb o’ylayman.

Foydalanilgan adabiyotlar

1.Axmedov A.,Tayloqov N. Informatika: Akademik liцey va kasb-hunar kollejlari uchun darslik.-T.: «O`zbekiston», 2001.

2.Abduqodirov A.A., Hayitov A..G`., Shodiev R.R. Axborot texnologiyalari T. «O`qituvchi». 2002.



3. www.ziyonet.uz

4. www.google.uz