|
1-Модуль. Бир марталик қолип ва ўзакларни тайёрлаш.
|
|
1.
|
1-мавзу. Куймани таёрлаб олиш схемаси, ва куймага куйиладиган талаблар. Қуйма маҳсулотларни лойиҳалаш ва ишлаб чиқариш хақида умумий маълумот. Қуймакорлик қолипларини тайёрлаш технологияси этаплари. Фанини ўрганишдан мақсад ва вазифалари. “Қуйма маҳсулотларни лойиҳалаш ва ишлаб чиқариш” фанининг саноатдаги ўрни. Қолип материаллари, Металл қотишмаларни суюқлантириш ва қолипларга қуюш жараёнлари тўғрисида умумий маълумотлар. Истқболли-прогрессив янги функционал қуйма деталларни лойиҳалаш принциплари.
|
2
|
2.
|
2-мавзу. Қум-гилли қолипда қуймани таёрлаб олиш технологияси. Ўқув фанлари ва уларнинг дастурлари тўғрисида маълумотлар. Касбий фаолият билан боғлиқ бўлган объектлари, ишлаб чиқариш корхоналирини ушбу йўналиш битирувчиларига бўлган талаблари.
|
2
|
3.
|
3-мавзу. Қуймакорлик мосламала. Машинасозликда Қуйма маҳсулотларни лойиҳалаш ва ишлаб чиқариш фанининг ривожланишига ҳиса қўшган дунёнинг етакчи олимлари ҳақида маълумотлар. Қуймалар олиш жараёнининг технологик схемасини ўрганиш. Қолиплар олиш технологик жараёнини танлаш. Қуймакорликнинг махсус усуллари тўғрисида маълумотлар бериш. Етакчи ҳорижий давлатлар ва Республикамизда машинасозлик ишлаб чиқаришидаги қуймакорлик соҳасида олиб борилаётган илмий тадқиқот ишлари.
|
2
|
4.
|
4-мавзу. Қолип материаллари ва аралашмалари. Қолип ва ўзак аралашмалари маркаланиши ва уларнинг таснифи. Металлар қотишмалари ва уларнинг турлари. Қуйма қолиплар ишлаб чиқариш учун материаллар. Қолип ва ўзак аралашмаларининг маркаланиши. Турли қотишмларга стандартлар. Металлар ва уларнинг қотишмаларини машинасозликдаги аҳамияти. Замонавий фан ютуқлари асосида янги усулларда қолип ва ўзак аралашмаларни мустахкамлаш технологиялари.
|
2
|
5.
|
5-мавзу. Қолип қумлари. Металл қуймаларни тайёрлашда ерда қолиплаш усуллари ҳамда қолипларни опокада қўлда тайёрлаш усуллари. Қолиплаш жараёнининг турли кўринишларини ўрганиш . Куйилмада қуймалар ҳосил бўлишининг назарий асослари. Суюқлантирилган метални қолипларга қуйиш унинг механик хоссаси анализ қилиш.
|
2
|
6.
|
6-мавзу. Қолип гиллари ва боғловчи моддалар.Қуймакорликда машинада қолиплаш усуллари ҳақида маълумотлар. Қолипларни ва ўзакларни машинада тайёрлашда уларни мустахкамлаш усулларини ўрганиш. Қолип тайёрлаш учун мосламаларни тайёрлаш усулларини ўрганиб чиқиш.
|
2
|
7.
|
7-мавзу. қум – гилли аралашмалар.Бу усулнинг тавфсифи ўрганиш. Қолип ва мосламаларни тайёрлаш йўллари. Технологик факторларнинг қуйма сифатига таъсирини чуқур ўрганиш.
|
2
|
8.
|
8-мавзу. Қуйиш тизими, қуймани суюқ металл билан таъминлаш.Қуймакорликда автомат линиялар. Автомат қолиплаш линияларида қум-гилли аралашмалардан қолиплар тайёрлаш. Опокасиз қолиплаш технологияларини ўрганиш. Вакуум-пленкали қолиплаш.
|
2
|
9.
|
9-мавзу. Куйиш тизимини хисоблаш, устамалар ва совутгичлар. Ўзакларни тайёрлашнинг технологик жараённинг классификацияси. Ўзак аралашмаларини ўзак қутиларига зичлаштириш. Қуймакорликда ўзак тайёрлашнинг замонавий усуллари.
|
2
|
10.
|
10-мавзу. Қўлда қолиплаш. Қуймакорлик қолипларинийиғиш. Қолипга суйуқ металлни қуйишдан олдин қолипларни махкамлаш усуллари. Қуймакорлик қолиплари элементларини ва суйуқ металлнинг қолипга босимини хисоблаш.
|
2
|
11.
|
11-мавзу. Машинада колиплаш. Суюқ металлни қолипга қуйиш ҳарорати тартиби. Қуйиш технологиясини автоматлаштириш ва механизациялаш. Қуймани қолипда совутиш давомийлиги.
|
2
|
12.
|
12-мавзу. Ўзаклар турлари ва кулда узакни тайёрлаш.
Қолипни уриб чиқариш. Қолипдан ўзакларни уриб чиқариш.Қолипдан чиқарилган қуймаларни тозалаш, саралаш ва уларга термик ишлов бериш.
|
2
|
|
2-Модуль. Қуйма махсулотларнинг сифатини таъминлаш.
|
|
13.
|
13-мавзу. Ўзакларни машинада тайёрлаш. Қуйма маҳсулотларининг физик, кимёвий, механик, электрик, иссиқ-физикавий ва технологик хоссалар. Қолип аралашмаларининг теплофизик, механик, хоссаларини назорат қилишдан мақсад. Қолиплаш аралашмаларини назорат қилиш. Қолиплаш анжомларини назорат қилиш.
|
2
|
14.
|
14-мавзу. Куймакорлик металлургиясининг умумий таснифи. Аралашмаларнинг структураси. Қолип ва ўзак аралашмаларинг қўлланилиши. Аралашмаларга қўйиладиган талаблар. Қолип ва ўзак аралашмаларининг сифат назорати.
|
2
|
15.
|
15-мавзу. Суюклантиришнинг асосий принциплари ва усуллари. Қуйма камчиликларининг классификацияси. Геометрик шаклининг тўғри келмаслиги. Қуйма сиртининг камчиликлари.
|
2
|
16.
|
16-мавзу. Куйма тайёрлаб олишнинг финиш жараёелари. Қуймаларда дарз кетиш турлари. Газ раковиналари. киришиш раковиналари. Шлакли раковиналар.Иссиқ ва совуқ ёрилишлар. Структураси бўйича мос келмаслиги.
|
2
|
17.
|
17-мавзу. Куймани аралаштириш, термик ишлов бериш ва назорат килиш. Қуйма юзаси сифатини бахолаш, Қуйма юзаси сифатининг механик хоссаларига таъсири. Қолип сиртини сифатли қилиб тайёрлаш шартлари. Қуйма юзасида куйиш (куйунди) ҳосил бўлиш аломатлари. Куйунди ҳосил бўлишидан огохлантирувчи тадбирлар.
|
2
|
|
|
