O’qituvchi Talaba 1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish

 
 
 
 
 
 
Hech qanday birgalikda
gi baholash va tanqid! 
Berilayotgan  g’oyalar,  hayoliy  va  juda  zo’r  bo’lsa  ham  ularni 
baholashga shoshilma, hamma narsaga ruxsat etiladi. 
Tanqid qilma - barcha berilayotgan g’oyalar qimmatli. 
Gapirayotganni bo’lma! 
Tanbeh berishga shoshilma! 
 
 
 

---

 
24 
4.1. Nazoratni boshqaruv tizimidagi o’rni va vazifasi  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
4.2.Test nazorati  
Bir  qancha  nazorat  turlari  bo’lgan  test  nazoratini  ko’rib  chiqamiz.  Test  to’shiriqlarini 
tuzish  ta’lim  natijalarini  ifodalash  bilan  o’zaro  bog’liqlikda  olib  boriladi.Test  to’shiriqlar  soni 
unga ajratilgan nazorat turi va vaqtga bog’liq bo’ladi. 
 
Pedagogik 
texnologiyani 
amalga  oshirishning  sharoit 
va vaziyatini aniqlamoq 
Joriy kuzatuv 
Og’zaki va yozma 
Amaliy 
O’z-o’zini nazorat 
Ommaviy  
Ta’lim beruvchining 
tashqi nazorati 
Ta’lim beruvchining 
ichki nazorati 
studenta 
Qaytar aloqa 
Nazorat  
Vazifasi 
Usullar  
SHakllar  
Yakka holda 
Guruhli  
Oraliq va yakuniy 
natijalar to’g’risida 
ma’lumot 
Ta’lim 
beruvchining 
kamchiliklarini  bartaraf  etish 
to’g’risida 
xulosasi 
/ 
o’zgartirish 
Ma’lumotlarni 
yig’ish, 
ularni tahlil qilish 
o’zgarish, 
yo’nalishni 
aniqlash 
Kelgusi 
rivojlanishni 
bashoratlash 
Turlari  
Joriy:  har  kungi  o’zlashtirishni 
tekshirish 
Mavzuiy: 
yangi 
mavzu 
o’tib 
bo’lingach 
Oraliq:  bilimdagi  yetishmovchilikni 
aniqlash. 
Yakuniy:  o’quv  kursining  oxirida 
ko’zlanayotgan  natijalarga  BMK 
mosligini baholash 
Dastlabki: 
yangi 
fan/mavzu 
oldindan  mavjud  tyanch  BMK 
tekshirish 

---

 
25 
Nazorat turi 
Joriy  
Oraliq  
Yakuniy  
O’tkazish vaqti (daqiqa): 
10-15 
30-40 
1- 1,5 soatgacha. 
To’shiriqlar soni: 
10-15 
25-30 
50 va undan ko’’ 
 
Mazmun  bo’yicha  test  to’shiriqlari  rejalashtirilayotgan  o’quv  materialini  o’zlashtirish 
darajasiga  mos  kelishi  zarur.  B.L.  Farberman  tomonidan  tavsiya  etilgan  bir  qator  misollarda 
tushuntiramiz. 
Birinchi to’shiriqni yechish uchun - doira maydoni formulasini ko’rsating - taklif etilgan 
4  -  tadan  to’g’ri  javobni  ko’rsatish.  U  bilimlarni  I  darajaga  mos  kelishini  tekshirishga 
mo’ljallangan. Bu ‘ast daraja, lekin o’quv materialini o’zlashtirishda muhim daraja hisoblanadi. 
Negaki  ta’lim  berish  ko’’gina  ma’lumotlarni:  vaqt,  omillar,  qoida  va  boshqalarni  eslab  qolish 
muhimligi bilan bog’liq. 
Biroq  bu  test  bo’yicha  yuqori  natijani,  ma’lumotni  tushunmasdan  yod  olganlar  ham 
ko’rsatishi  mumkin. SHu bois,  nazorat  testlari  tarkibida ko’nikmalarni tekshiruvchi  to’shiriqlar 
ham bo’lishi kerak. Bu test to’shiriqlari II darajadagi o’zlashtirishni tekshirishga mo’ljallangan 
(2 - misol). Ushbu test to’shirig’ini yechish 4 ishni bajarishdan iborat: 
1. Doira maydoni formulasi S = 

R
2
 eslashni. 
2. Son qiymati 

 = 3,14 eslashni. 
3. Radius uzunligi kvadratga 2
2 
= 4oshirishni. 
4. Doira maydoni S = 12,56 hisoblashni.  
Test  tarkibiga  III  darajadagi  o’zlashtirishni  tekshirish  uchun  to’shiriq  kiritish  tavsiya 
etiladi:  ta’lim  oluvchilar  qobiliyati  o’zlashtirilgan  bilimlarni  odatdagidan  boshqacha  bo’lgan 
vazifalarni mustaqil tuzilgan yo’l bo’yicha mustaqil qo’llash (3 - misol). Berilgan to’shiriqni turli 
yo’llar bilan yechish mumkin, ya’ni quyidagi 6 harakatni bajarish orqali: 
1. Ikki doira maydoni munosabatlari (radiuslar kvadrati) to’g’risidagi teoremani eslash. 
2. Tashqi doira radiusi kvadratini hisoblash: R
2 
+ 4
2 = 
16.  
3. Ichki doira radiusi kvadratini hisoblash: r
2 
+ 2
2 
= 4.  
4. Katta doira maydoni munosabatidan kichik doira maydonini ayirish: 16-4=12. 
5. Tashqi maydonni ichki maydonga munosabatini tuzish: 12:4=3:1. 
6.  Olgan  munosabatni  taklif  etilgan  javoblar  bilan  taqqoslash  va  to’g’ri  javob  (A)ni 
aniqlash.