Bog'liq O\'qitish metodikasi va mashq qilish asoslari
Bu bosqichda mezosikllar quyidagicha bo'lishi mumkin: Asosiy MZS+
musobaqadan oldingi MZS+nazorat-tayyorgarlik MZS+ musobaqali MZS.
Mash qilish jarayonini rejalashtirishda mikrosikllarda yuklamani to'g'ri taqsimlash va mezosikllarda mikrosikllarning o'rnini aniqlash juda muhimdir. Umuman olganda, mikrosikllarning taqsimlanishi shunday bo'lishi mumkin:
(TorМS+ZarМS) + (ZarМS+ KelМS) +
+ (KelМS+MusМS) +(ZarМS+ MusМS+TikМS)
Mashq qilish jarayonini haqqoniy va tezkor boshqarish uchun sportchining harakatlari va mashq qilishlarida uning harakatlarini uzluksiz tuzatishdan foydalanish haqida tezkor ma'lumot olish kerak. Otish texnikasini kuzatishda qurolning o'zgarishi, tepkiga qo'llaniladigan harakatlar, yurak urish tezligi va nafas olish haqida tezkor ma'lumot beruvchi ro'yxatga olish uskunasidan foydalanishingiz mumkin.Musobaqalarningdastlabkibosqichdaquyidagivazifalarhaletiladi: - musobaqaga yaqin sharoitlarda va musobaqa jarayonida otish texnikasi
elementlarini takomillashtirish;
- maxsus jismoniy fazilatlarni rivojlantirish;
- taktik mahoratni takomillashtirish;
- axloqiy va irodali fazilatlarni tarbiyalash.
Ushbu bosqichda mashq qilish sport formasining shakllanishini ta'minlash uchun qurilgan. Agar oldingi bosqichlarda uning old shartlari yaratilgan bo'lsa, endi
ular ishlab chiqilishi va maqsadga erishish uchun otishlarning optimal
tayyorgarligining uyg’unlik tarkibiy qismlari sifatida birlashtirilishi kerak. Muhim jihatlardan, umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlikning yuqori darajasini saqlab qolishdir, bu esa mashq qilishning o'sish shartlaridan biridir. Umumiy tayyorgarlik vositalarining tarkibi maxsus-tayyorgarlik mashqlari tufayli sezilarli darajada
o'zgaradi.
Bir tomondan, bu erishilgan tayyorgarlik darajasini saqlab qolishga imkon beradi, boshqa tomondan, maxsus mashq qilishni rivojlantirish uchun maqbul shart- sharoitlarni yaratadi va sport formasining tarkibiy qismlari o'rtasida ixtisoslashtirilgan aloqalarni shakllantirishga yordam beradi.
Otuvchilar ochiq otish mashg'ulotlarga o'tganda, asosiy (musobaqali) mashqlar hajmi oshadi va zichlik kamayadi.
Tayyorgarlik davridagi otuvchilar «bo'sh» otishda juda katta hajmda bo'lishi sababli, malakali sportchilarning musobaqadan oldingi bosqichi bitta mikrosikldan oshmaydi.
Mezosikllarning davomiyligi 2-3 hafta (mikrosikllar)ga kamayadi. Bunga oldindan muhokama qilingan musobaqadan oldingi bosqichning o'ziga xos xususiyatlari sabab bo'ladi.
Ushbu bosqichda mezosikllarning taxminiy qurilishi: Tortishish MZS+ musobaqa oldi MZS+asosli MZS+musobaqaliMZS. Bunday qurilishda, ma'lum bir vaqt uchun musobaqa intensivligi bilan otich maxsus yuklamalarni amalga oshirish uchun tanani bosqichma-bosqich olib boradi. Musobaqa boshlanganda asosiy elementlar tiklanadi va takomillashtiriladi, taktik kurash ko'nikmalari mustahkamlanadi.