Оптика-физиканинг ёруғлик табиатини

Ёруғликнинг 
 нуқтавий манбаси ҳамма томонга нурларини сочади 
(6-расм), улардан кўзгуга тушувчи икки нурини олиб қараймиз. Бунда 
қайтаѐтган нурлар нур чқарувчи 
 нуқтага симметрик бўлган  
нутқадан 
чиқаѐтгандай кўрамиз.
6-расм. 
Енг қизиғи 
чиқаѐтган нурлар кўзимизга тушади. Ўзига хос жиҳати 
шундаки, бизнинг тасаввуримизда кўзимизга тушаѐтган нурланинг давомлари 
кесишган нуқтада 
мавҳум ѐруғлик манбаи жойлашган. Гўѐки 
ѐруғлик 
чиқарувчи манбадай туйилади. Бу нуқта 
нуқтанинг кўзгудаги аксини 
таъсирлайди. Албатта, ҳақиқатда кўзгу орқасида ҳеч нарса нур сочмайди, ҳеч 
қандай энергия манбаи йўқ, бу фақат иллюзиядир. Шунинг учун кўзгудаги 
нуқта 
манбанинг мавҳум тасвиридир [3].
Ёругликнинг синиш қонунлари. 
 
Ёруғликнинг синиш қонуни. Бир муҳитдан иккинчи муҳитга ўтган 
нурнинг ўз йўналишини ўзгартиришига ѐруғликни синиши дейилади. 
Тушаѐтган нур, синган нур ҳамда икки муҳит чегарасидаги, нурнинг тушиш 
нуқтасига ўтказилган перпендикулар бир текисликда ѐтади.
 

---

Расм 12.7. а,б,в. 
Тушиш бурчаги синусининг синиш бурчаги синусига нисбати шу икки 
муҳит учун ўзгармас катталикдир:
(5) 
бу ерда 
– иккинчи муҳитнинг биринчисига нисбатан нисбий 
синдириш кўрсаткичи.
Муҳитнинг абсолют синдириш кўрсаткичи. Муҳитнинг абсолут 
синдириш кўрсаткичи деб, унинг вакуумга нисбатан олинган синдириш 
кўрсаткичига айтилади. У ѐруғликнинг бўшлиқдаги тезлиги c нинг шу 
муҳитдаги тезлиги в га нисбати билан аниқланади, яъни
(6) 
Тоўлаички қайтиш; Тола оптикаси 
Ёруғлик бирор материалда нсиндириш кўрсаткичи кичикбўлган