“оптик толали линиялар ва Ўлчов тизимлари” кафедраси "метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш" фани

«МЕТРОЛОГИЯ, СТАНДАРТЛАШТИРИШ ВА СЕРТИФИКАТЛАШТИРИШ» ФАНИНИНГ МАҚСАДИ ВА МЕТРОЛОГИЯ БЎЙИЧА АСОСИЙ АТАМАЛАР

• 1-маъруза

• Режа:
• 1. Фаннинг мақсад ва вазифалари.
• 2. Метрология бўйича асосий атама ва тушунчалар.

• НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ
• 1. "Метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш" фанининг мақсади.
• 2. "Метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш" фанининг вазифалари.
• 3. Ўзбекистон ўлчашлар бирлилигини таъминлаш тизимининг асос бўлувчи хужжатларини санаб ўтинг.
• 4. Ўлчашлар бирлилиги нима?
• 5. Эталонлар деганда нима тушунилади?
• 6. Ўлчаш воситаларини қиёслаш, калибрлаш ва аттестатлаш нима?
• 7. Метрология хизмати нима?

1. ФАННИНГ МАҚСАД ВА ВАЗИФАЛАРИ

• "Метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш" фанини ўрганишдан мақсад: талабаларда Алоқа ,ахборотлаштириш ва Телекоммуникация технологиялари соҳасида телекоммуникация хизматларини кўрсатиш билан боғлиқ бўлган метрологик таъминот масалалари, стандарт-лаштириш ишлари ва сертификатлаштириш билан боғлиқ бўлган тадбирларни ўрганиш, ҳамда меъёрий-техник ҳужжатлар ва соҳа стандартлари билан ишлаш борасида етарли билим ва малакаларни ҳосил қилишдир.
• Асосий вазифаси эса талабаларга "Метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш" асослари бўйича мукаммал билим беришдир.

2. МЕТРОЛОГИЯ БЎЙИЧА АСОСИЙ АТАМА ВА ТУШУНЧАЛАР

• Метрология – Ўлчашлар, уларнинг бирлилигини таъминлаш методлари ва воситалари ва талаб этилган аниқликка эришиш усуллари тўғрисидаги фан.
• Ўлчашлар бирлилиги – Ўлчашларнинг натижалари қонунлаштирилган бирликларда ифодаланган ва ўлчашларнинг хатоликлари берилган эҳтимоллик билан маълум бўлган ҳолат.
• Ўлчаш – махсус техник воситалар ёрдамида физик катталиклар қийматларини тажриба йўли билан топиш.
• Ўлчаш воситаси нормалаштирилган метрологик тавсифга эга бўлган ўлчаш асбобидир. Ўлчаш воситаси, ўз навбатида, ўлчов, ўлчаш ўзгартиргичлари, ўлчов асбоблари, ўлчаш ахборот тизими ва ўлчаш қурилмалари каби туркумларга бўлинади.
• Ўлчов деб, берилган ўлчамли физик катталикларни қайта тиклаш учун мўлжалланган ўлчаш воситасига айтилади.