Optik linzalar

F
D
1

---

Linzaning optik kuchining ulchov birligini chikaramiz: 
F
D
1
1
1
1
1
1
m
m
D
dioptriya 
SI sistemada optik kuch birligi kilib dioptriya kabul kilingan. Bosh fokus masofasi 
1 metrga teng bulgan linzaning optik kuchi dioptriya deyiladi Linzaning optik 
kuchini xisoblashda F ning ishorasini xisobga olish kerak. Binobarin, yiguvchi 
linzaning optik kuchi musbat, tarkatuvchi linzaniki manfiy ekanligini tushunish 
qiyin bo`ladi. 
Nuktaning linza yordamida olinadigan tasvirini yasash. Parallel nurlar linzada 
singanidan keyin bir nuktada qo`shilishi yukorida aytilgan edi. Bu fakat parallel 
nurlargagina tegishli emas ekan. Agar yiruvchi linzaning oldiga, SHulalanuvchi S
nukta rasm joylashtirilgan linzaga S nuktadan Tushayotgan nurlar linzada 
singanidan keyin yana bir S1 nuktaga tuplanishini tajriba kursatadi. S1 nuktani S
nuqtaning xaqiqiy tasviri deyiladi.
Agar shu`lalanuvchi nukta S tarkatuvchi linzaning oldida turgan bulsa u xolda 
nurlar linzada singanidan keyin tarqaluvchi dasta bulib ketadi . Bu nurlar linzadan 
chikkandan Keyin shunday ketadiki, ular davom ettirilganda S1 nuktada 
uchrashadi. Uni S nuqtaning mavxum tasviri deyiladi. Agar S nuktadan optik 
uqqacha bulgan masofa uncha katta bulmasa S nukta linzaningoptikaviy o`qida 
turmaganda xam linza yordamida S nuktaning anik tasvirini olish mumkin. 
S nuktaning xaqiqiy tasviri S
1
nuqtadir. 

---

S nuktaning mavxum tasviri S
1
nuktadir 
Yiruvchi linzaning fokusi va optik markazi orasida bosh optik ukda joylashgan 
shu`lalanuvchi S Buktanyng tasvirini yasash. 
Foydalanilgan adabiyotlar 
1. Trofimova T.I. "Kurs fiziki". M.: "Visshaya shkola", 2000. 
2. Savelev I.V. "Kurs obshey fiziki, kniga 5.", M.: Nauka. 1998. 

---

3. Kristi R., Pitti A. Stroenie veshestva: Vvedenie v sovremennoy fiziku. M.: 
Nauka. 1969. 
4. Yavorskiy B.M., Detlaf A.A. Spravochnik po fizike M.: Nauka. 1980.