Operatsion tizimlarning asosiy vazifalari. Operatsion tizimlarning sinflri. Os ning mashinaga bog`liq xususiyatlari

Rzryadlar	Nomi
Mazmuni (ishlatilishi)
0	MODE	0-foydalanuvchi, 1-supervizor
1	IDLE	0-aktiv, 1-passiv
2-5	ID	Protsessor identifikatori
6-7	CC	Shart kodi
8-11	MASK	Uzilish maskasi
12-15		Ishlatilmaydi
16-23	ICODE	Uzilish kodi.

0-разряд. Oddiy programma bajarilishida MODEq0 bo`ladi. Uzilish ro`y berganda MODE=1 bo`ladi va markaziy protsessorni supervizor holatiga o`tkazadi va imtiyozli buyruqlarni bajarish imkoniyati yuzaga keladi. SWning qiymati saqlanishidan oldin uzilish sababi ICODEga joylashtiriladi. SVC uzilishda ICODEda foydalanuvchi SVC buyrug`ida bergan qiymati (operand) saqlanadi. MASK maydoni uzilishni hal qilish jarayonini nazorati uchun ishlatiladi. U protsessor holatini aniqlovchi ma`lumotlarni yo`qotib qo`ymaslik uchun zarur. MASK maydonidagi har bir razryad ma`lum bir sinf uzilishini aniqlaydi. Razryadlarni 1 bo`lishi mos sinf uzilishlarining bajarilishiga ruxsat, 0-man qiladi. Oxirgi holatda uzilish niqoblanadi, ya`ni man qilindi deyiladi. Biroq bu uzilish yo`qolib ketmaydi, u apparat tomonidan eslab qolinadi va u kechiktirilgan deb hisoblanadi. Har bir sinf uzilishlariga uzilish prioretiti mos qo`yiladi. Eng yuqori prioritetga SVC uzilishlari ega, undan keyin programma uzilishlari va hakozo. Shu asosda MASK qiymati o`z prioritetiga teng va past bo`lgan uzilishlarga man qiluvchi etib aniqlanadi. Masalan, 1 prioritetli uzilishda 1,2 prioritetiga ruxsat yo`q, undan yuqoriga ruxsat bor.

Ixtiyoriy belgilar ketma-ketligining xotirada biror nom bilan saqlanishiga fayl deb aytiladi. Masalan, programmalar, hujjatlar va shu kabi ma'lumotlar. Fayllar 2 xil ko`rinishda bo`ladi: matnli va ikkilik sistemasida. Matnli fayllar foydalanuvchining o`qishi uchun mo`ljallangan bo`lib, ixtiyoriy belgilardan tuzilgan satrlardan tashkil topadi. Har bir satr Enter klavishasi bilan yakunlangan va yangi satrdan boshlangan bo`ladi. Ma'lumki, matnni tahrirlash va ko`rish paytida Enter klavishasining belgisi ekranda ko`rinmaydi.

Xotirada saqlanayotgan informatsiya turiga qarab foydalanuvchi yoki SHK tomonidan faylga qo`shimcha tur beriladi. Tur sifatida 1 tadan 3 tagacha lotin harflari, raqamlar va ba'zi belgilar ishlatilishi mumkin. Umuman olganda, tur ishlatilmasligi ham mumkin. Faylning to`liq nomi ikki qismdan iborat bo`lib, unda fayl nomi va nuqta bilan ajratib yozilgan fayl turi yoziladi. Odatda mana shu fayl turini-fayl kengaytmasi deb yuritiladi. Masalan: