Oo‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

 

8.4. Kuzda to‘kilgan barglardan tez tayyorlanadigan  

noan’anaviy o‘g‘it 

 

Noan‟anaviy o„g„it olish uchun ko„proq meva beruvchi yasen, ryabina, klen, 

lipa,  o„rik,  olcha,  nok,  anjir,  olma  daraxtlarining  barglari  ishlatiladi.  Ayrim 

daraxtlarning barglari qattiq. Bu guruhga dub, yong„oq, kashtan, terak barglari va 

nina  bargli  daraxtlarning  to„shamalari  kiradi.  Bu  materiallar  o„z  tarkibida  dubil 

birikmalarni saqlaydilar va ular parchalanishni sekinlashtiradi. 

Barglarni SHreder tegirmoni bilan maydalash kerak bo„ladi. 

Katta  mashinalar  serqatnov  bo„lgan  yo„llarning  ikki  yonida  o„sib  turgan 

daraxt  barglariga  hushyorlik  bilan  qarash  lozim.  Chunki  ular  og„ir  metallar  bilan 

ifloslangan bo„lishi mumkin. Kampostlash qo„yidagicha olib boriladi:  

Birinchi  qatlam  50  sm  qalinlikda  yig„ilgan  barglardan  iborat  bo„ladi.  U 

zichlanadi, qatlamning o„lchami oldingi uyumlarnikidek bo„ladi. 

Birinchi  qatlamning  ustiga  sabzavot,  mevalarni  konserva  qilish  zavodlari, 

sut mahsulotlari ishlab chiqarish zavodlari, oshxonalarning qoldiqlari, chorvachilik 

fermalarining  qoldiqlaridan  iborat  materiallardan  ikkinchi  qatlam  yotqiziladi.  Bu 

materiallar  barglarga  nisbatan  azotli  birikmalarga  boy  bo„lib,  parchalanish 

jarayonini tezlashtiradi va noan‟anaviy o„g„itning sifatini yaxshilaydi. Barglardan 

---

 

46 

 

noan‟anaviy o„g„itlar tayyorlanayotganda 3-5 kg shox uni va 5 kg/m

3

 suv o„ti ham 

juda foydali hisoblanadi. 

Kuzda  va  qish  boshida  parchalanish  sekin  boradi  va  uzoq  davom  etadi. 

Lekin uni bahorgacha tayyor bo„lishini ta‟minlashi kerak bo„ladi.