Онтогенезнинг илк босқичларида инсоннинг психик ривожланиш хусусиятлар

Кичик ва ўрта боғча ёшида бола характерининг шаклланиши болада аҳамиятли ҳисобланган - ирода, мустақиллик ва ташаббускорлик шахсий хусусиятлар ривожлана бошлайди. Бу ёшида бола атрофидаги одамлар билан турли фаолиятларда мулоқот ва муносабатларга киришишга ўргана бошлайди. Бу эса унга келажакда одамлар билан мулоқотга кириша олишида, иш бўйича ва шахсий муносабатларини самарали урната олишида фойда келтиради. Бу ёшдаги болалар шахсининг шаклланишида уларнинг ота-оналари ҳақидаги фикрлари ва уларга берадиган баҳолари ниҳоятда аҳамиятлидир. Боғча ёшидаги болаларнинг ҳаёллари турли хил машғулотларда ҳам ўсади.

Кичик ва ўрта боғча ёшида бола характерининг шаклланиши болада аҳамиятли ҳисобланган - ирода, мустақиллик ва ташаббускорлик шахсий хусусиятлар ривожлана бошлайди. Бу ёшида бола атрофидаги одамлар билан турли фаолиятларда мулоқот ва муносабатларга киришишга ўргана бошлайди. Бу эса унга келажакда одамлар билан мулоқотга кириша олишида, иш бўйича ва шахсий муносабатларини самарали урната олишида фойда келтиради. Бу ёшдаги болалар шахсининг шаклланишида уларнинг ота-оналари ҳақидаги фикрлари ва уларга берадиган баҳолари ниҳоятда аҳамиятлидир. Боғча ёшидаги болаларнинг ҳаёллари турли хил машғулотларда ҳам ўсади.

Ақлий ривожланиш манбалари ва ўзлаштирмаслик сабабалари

Боланинг ўқув масканида муваффақиятли ўқиши кўп жиҳатдан уларнинг мактабга тайёргарлик даражаларига боғлиқ. Бола аввало мактабга жисмоний жиҳатдан тайёр бўлиши керак. 6 ёшли болаларнинг анатомик-физиологик ривожланиши ўзига хос тарзда кечади. Бу ёшда бола организми жадал ривожланади. Унинг оғирлиги ойига 150 дан 200 гача, буйи эса 0,5 см гача кўпаяди. 6 ёшли болалар турли тезликларда, тез ва енгил югура оладилар. Улар сакраш, конькида югуриш, чангида учиш, сўзиш сингари ҳаракатларни ҳам бемалол бажара оладилар.

Ақлий таёргарлик боланинг маълум бир дунёқараши, жонли табиат, инсонлар ва уларнинг меҳнатлари ҳақидаги билимлари тушунилади. Ушбу билимлар ўқув маскани берадиган таълимга асос бўлиши мумкин, лекин сўз бойлиги, маълум ҳатти-ҳаракатларни бажара олиш лаёқати боланинг мактабга ақлий тайёргарлигининг асосий кўрсаткичи бўла олмайди. Мактаб дастури болалардан таққослай олиш, таҳлил эта олиш, умумлаштира олиш, маълум бир хулоса чиқара олиш, шунингдек етарли даражада ривожланган билиш жараёнларини талаб этади. 6-7 ёшли болалар ақлий ривожланишнинг натижаси бўлиб, юқори даражада ривожланган кўргазмали образли тафаккур билан бола атроф оламдаги предметларнинг асосий хусусиятларини ва предметлар орасидаги боғлиқликни ажрата олишиднча ақлий тайёргарлигидир.