O’nli kasrlarni qo’shish va ayirish

MATEMATIK DIKTANT:
1-qator 2-qator
1.o’nli kasrni xona birliklari bo’yicha yoying.
a) 7,532 ; b) 6,2703; a)61,795; b) 8,64;
2. Bu qaysi sonning xona birliklari yoyilmasi.
a)0,4+0,06+0,009= a)0,1+0,006+0,0003=
3.Qaysi sondan 4,67 ayrilsa,3,47hosil bo’ladi? Qaysi songa 2,89 qo’shilsa,8,93 hosil bo’ladi?
4. Misol va masalalar yechish.
Darslikdagi 1-6 misollar
O’quvchilar doskaga chiqariladi.
1-misol.Omborga birinchi kuni 2,14 tonna,ikkinchi kuni esa 3,65 tonna yuk tushirildi.Bu ikki kun ichida omborga qancha yuk tushirilgan?
Yechish: 2,14+3,65=5,79 javob:5,79 tonna.
2-misol.Yig’indini toping:
a) 3,8+6,1=9,9 e) 0,003+0,006=0,009;
b) 0,02+ 0,01=0,03 f) 1,02+0,01=1,03
d) 1,23+9,77=11,00 g) 24,2+0,8=25
3-misol.Yig’ndini toping:
a) 8,23+2,18=10,41; d) 82,12+54,42=136,54; f) 10,32+10,01=20,33;
h) 6,79+2,99=9,78; b) 11,35+6,47=17,82; e) 4,22+10,82=15,04;
g) 0,321+0,346=0,667; i) 94,514+26,465=120,979.
4-misol.
a)6,83+5,1=11,93; d)82,1+5,42=87,52; f) 10,52+10=20,52;
b) 1,3+6,47=7,77; e)4,20+0,8=5; g) 1,3+0,346=1,646; i)4,259+22,64=26,899; h) 67,9+2,99=70,89.
5-misol.
a) 9,5-6,1=3,4; b) 12,23-9,12=3,11; d) 8,9-3,6=5,3; e) 24,7-0,3=24,4;
f) 0,06-0,02=0,04; g) 0,08-0,001=0,079; h) 1,01-0,99=0,02; i) 42,53-2,53=40.
6-misol.Har bir ayirmani pastdagi jadvaldan topib,uning pastidagi bo’sh katakka misolning mos harfini yozib chiqing.
Agar barcha ishlarni to’g’ri bajarsangiz , 2015-yilning nomi kelib chiqadi.

5. Mustaqil ish(Tushunchalar tahlili asosida)
O’quvchilarning har biriga uchtadan savol yozilgan kartochkalar tarqatiladi.Kartochkalar jadval shaklida berilgan.Jadvalning chap tomoniga tushunchalar mazmuni berilgan.Jadvalning o’ng tomoniga o’quvchilar shu mazmunga mos keladigan tushunchani yozishlari kerak.
Biroz vaqtdan so’ng o’quvchilar javoblarini ekrandagi javoblar bilan taqqoslaydilar.
1-qator
Mazmuni Tushuncha
1. Aylanani teng ikkiga bo’ladi Diametr
2. Kasr chizig’i ustida turgan son Surat

3. Butun son bilan kasr son yig’indisi Aralash son

2-qator

1. . Sakkizdan bir ulush Nim chorak

2. 1 metr=….km mingdan bir
3. 1 dm=…..m o’ndan bir
4. eng katta 5 xonali natural son. 99 999
Dam olish daqiqasi.
Quyida berilgan so’zlarga mos bitta harfni qo’yib,ularning o’rnini almashtiring,natijada matematika bilan bog’liq atamalar hosil bo’lsin.
So’zlar Javobi
Unut butun
Ark kasr
satr surat
mis qism
ushu ulush
miya yarim
7. Testlar bilan ishlash.
Ekranda testlar namoyish etiladi.
1. 28/5 kasrning butun qismi nechaga teng?A) 5, B)25, D) 5,5
2. bo’linmani o’nli kasr ko’rinishida yozing 9803: 100 A)9,803;B)98,03;D)0,9803.
3. Noto’g’ri kasr haqida nima deyish mumkin.A) 1 dan katta,B)1 dan kichik,D)1ga teng.
8. Dars o’qituvchi tomonidan umumlashtiriladi va xulosalanadi.

Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilarni javoblari izohlanadi va baholanadi.Ballar kundalik va jurnalga qo’yiladi.

9. Uyga vazifa:15-17-misollar.
O’nli kasrlarni kim kashf etgan?
1. O’nli kasrlarni Jamshid Al-Koshiy 1427-yilda yozgan “Arifmetika kaliti”asari orqali kiritgan.
2. O’nli kasrlarning hozirgi ko’rinishdagi yozilishini 16-asrda fransuz matematigi Viyet kiritgan.