Ong va xotira. Ijtimoiy va individual ong Bilish va bilim, ularning falsafiy talqini



Download 34,14 Kb.
bet6/7
Sana21.02.2022
Hajmi34,14 Kb.
#2108
1   2   3   4   5   6   7
Bilishning oliy darajasi - intuitiv bilish, qalban bilish, g’oyibona bilishdir. O’zining butun borlig’ini fan, din, siyosat va san’at soxasiga bag’ishlagan buyuk kishilar ana shunday bilish qobiliyatiga ega bo’ladilar.
Intuitiv bilish xissiy va aqliy bilishga tayanadi. Buyuk shaxslarning g’oyibona bilishi ularning doimiy ravishda fikrini band etgan, yechimini kutayotgan umumbashariy muammolar bilan bog’likdir. Ilmiy bilishning eng samarali usullarini aniqlash gnoseologiyada muxim o’rin egallab keldi. Xar bir fan o’ziga xos bilish usullaridan foydalanadi. Ilmiy bilish fakt va dalillarga, ularni kayta ishlash, umumlashtirishga asoslanadi.
БИЛИШ ҲИССИЙ, ЭМПИРИК, НАЗАРИЙ, МАНТИҚИЙ ВА ИНТУИТИВ ДАРАЖАЛАРИ.
Ҳиссий даражадаги билимнинг шакллари:
Сезиш ва идрок этиш инсонташқи дунёга амалий таъсир кўрсатиши жараёнида, меҳнатда, сезги аъзолари фаолишлаши натижасида амалга ошадива ривожланади; масалан, ҳаракатсиз кўз нарсалар рангини фарқлашга қодир эмас.
Хотира ўтмиш ҳозирги замонни бирлаштиради, уларнинг бир-бирига ўтишини таъминлайди.
Хаёл тажрибада мавжуд образларни нафақат қайта чақиради,бир-бири билан боғлайди ва уларни тасаввурлар даражасига кўтаради.
Тасаввурлар –бир пайтлар инсоннинг сезги аъзоларига таъсир кўрсатган, мияда сақланиб қолган алоқалар бўйича гавдаланадиган нарсаларнинг образларидир.
Эмпирик билим ва унинг шакллари:
Эксперимент – бу шундай тадқиқот методики, унинг ёрдамида объект ё сунъий тарзда яратилади, ё тадқиқот мақсадларига мос келадиган маълум шарт-шароитларда ўрганилади.
Далил – билимининг тасдиқланган бойлигига айланган моддий ёки маънавий дунё ҳодисаси, бирон-бир ҳодиса, хосса ёки муносабатни қайд этиш.
Назарий билим ва унинг шакллари:
Илмий муаммо – объектив тарзда юзага келадиган, ечимини топиш муҳим амалий ёки назарий аҳамиятга эга бўлган масала ёки масалалар мажмуидир.
Парадигма – фан ривожланишини белгиловчи барқарор тамойиллар, умумий меъёрлар, қонунлар, назариялар ва методлар мажмуи тушунтириш мумкин эмаслигини ифодаловчи вазиятдир.
Назария – ҳодисаларнинг муайян туркуми, бу туркумдаги ҳодисаларнинг моҳияти ва уларга нисбатан амал қиладиган борлиқ қонунлари ҳақидаги билимларнинг мантиқий асосланган ва амалиёт синовидан ўтган тизимидир.
Категориялар – борлиқнинг энг муҳим томонлари, хоссалари ва муносабатларини акс эттирувчи умумий тушунчалардир. Фан категорияларига ҳам шундай таъриф бериш мумкин.

Download 34,14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish