|
MMIBDO’ __________ __________________________
Sana:__________ 20___yil 7-sinf
Mavzu: SHIFOBAXSH O‘SIMLIKLAR.
Darsning maqsadi:1.O’quvchilarga qo‘shma, juft va takroriy sifatlarning yasalishi va imlosi.haqida ma’lumot berish. Kundalik turmushda bu qoidalarga rioya qilishni shakllantirish. Nutqiy va lingvistik (tinglab tushunish, gapirish, o‘qish, yozish) kompetensiyalarni o’stirish. badiiy va san’at asarlarini tushunish;
2.O’zbekiston tabiati va iqlimi, geografik hududi, tog’lari, tog’da yashovchi hayvonlar, tog’ o’simliklari haqidagi bilimlarni mustahkamlash.Tabiatni, tabiiy boyliklarni asrab – avaylashga o’rgatish. farzandlik va o‘quvchilik, fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga rioya qilish; xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini avaylab asrashga chaqirish. bilimini mustaqil ravishda oshirib borish, o‘qib o‘rganganlarini o‘rtoqlari bilan muhokama qilish;
3.O’quvchilarning lug’at boyligini oshirish.Mustaqil ishlash ko’nikmasini o’stirish. Mavjud axborot manbalaridan foydalanib (internet, telefon, kompyuter, elektron pochta) ma’lumot almashish; odob-axloq qoidalariga rioya qilish;
Darsning turi:yangi bilim beruvchi va mustahkamlovchi
Darsning usuli:
Darsning jihozi: darslik,tarqatmalar, rasmlar, multimediya,…
Darsning borishi: A) Tashkiliy qism.
Salomlashish,davomatni aniqlash,o’quvchilarni darsga tayyorlash.
“Kun yangiligi” rukni asosida suhbat
B) O’tilganlarni mustahkamlash.
Uy vazifasi so’rab baholanadi. O’qilgan badiiy asarlar tahlili qilinadi.
S) Yangi mavzu:
1- topshiriq. Rasmlarda tasvirlangan o‘simliklar haqida suhbatlashing.
1- mashq. Matnni o‘qing. Shifobaxsh o‘simliklar nomlarini va ular qayerda o‘sishini daftaringizga yozib oling.
O‘zbekistonning shifobaxsh o‘simliklari
Zomin, Oqtosh, Chimyon tog‘ yonbag‘irlarida dorivor o‘sim-liklar ko‘p. Ular orasida archa, kiyiko‘t, rovoch, shovul shi-fobaxsh efir moyli o‘simliklar hisoblanadi. Tog‘ yonbag‘irlarida do‘lanazor, pistazor, olchazor, olmazor, jiydazorlar ko‘p. Bo-botog‘da pistazorlar, G‘arbiy Tyanshanda qayinzorlar bor. Chir-chiq daryosi bo‘ylarida dorivor hisoblanuvchi Piskom piyozi o‘sadi. Jiydazorlar, asosan, Hisor tog‘lari etaklarida uchraydi. Hozirgi paytda archazorlarning asosiy qismi Zomin tog‘larida saqlanib qolgan. Shveysariyaning jahondagi eng go‘zal va sog‘-liq uchun foydali dam olish maskanlarida archalarning 28 turi mavjud bo‘lib, ularning teng yarmi, ya’ni 14 xili Zomin tog‘-larida ham o‘sadi.
Bilib oling!
Sifatlar tuzilishiga ko‘ra sodda va qo‘shma bo‘ladi.
Masalan:
Sodda sifatlar Qo‘shma sifatlar
katta havorang
chiroyli qimmatbaho
tortinchoq tinchliksevar
intizomli jonkuyar
2- mashq. Maqollarni o‘qing, sifatlarni aniqlab, ma’nosini tushun-tiring.
1. Yaxshi-yomon so‘zning boshi — til. 2. Yaxshi topib gapirar, yomon qopib. 3. To‘g‘ri — o‘zar, egri — to‘zar. 4. Shirin yol-g‘ondan achchiq haqiqat yaxshi. 5. Aqlli o‘zini ayblar, aqlsiz — do‘stini. 6. Kattaga hurmatda bo‘l, kichikka — izzatda. 7. Yaxshidan bog‘ qoladi, yomondan dog‘.
3- mashq. Avval sodda sifatlarni,so‘ng qo‘shma sifatlarni ajratib yozing. So‘ngra qo‘shma sifatlar ishtirokida 5 ta gap tuzing.
Sodda sifatlar:
Qo‘shma sifatlar:
Sofdil, aqlli, shifobaxsh, ishchan, foydali, mayin, erta-pishar, tezoqar, havorang, ishyoqmas, harakatchan, baland.
D)Mustahkamlash
4- mashq. She’rlarni o‘qing. Har bir o‘simlikning shifobaxsh xu-susiyatlarini daftaringizga namunadagi kabi raqamlab yozib chiqing.
N a m u n a : Ismaloq quyidagilarga davo bo‘ladi:
1. Qorinni dam qilmaydi. 2. ...
Ismaloq
Hakimlar so‘zidan, aytay, ismaloq
Qorinni damlatmas undan yegan chog‘.
O‘pka, yurak undan kuch-quvvat olar,
Halqum, o‘pka yo‘li qurisa agar.
Bel og‘riqqa agar sabab bo‘lsa qon,
Birinchi o‘rinda ho‘l sovuq bo‘lar.
Foydadir, ichni ham yumshatar har on,
Yog‘ bilan yeyilsa, uni yo‘qotar.
Sarimsoq
Sarimsoqman, sarimsoq,
Doim mening tanim sog‘.
Sal hidi bor demasang,
Ko‘p emas, oz-oz yesang,
Go‘yoki suv, havoman,
Ming bir dardga davoman.
F)Baholash
Uyga vazifa. O‘zbekistondagi shifobaxsh o‘simliklarning nomlarini yozing va ular haqida ma’lumot bering.
Do'stlaringiz bilan baham: |
