Ona tilidan dars tiplari

Download 235,76 Kb.

1 2 3 4 5 6

Bog'liq
Sodda gap

Gap o'zaro teng bog'lanishga ega so'zlar bilan ham kengayishi mumkin: Bodomlar, shaftolilar va о 'rпklar gulladi. Bu gapdagi bodomlar, o'riklar, shaftolilar so'zshakllari sintaktik mazmun jihatdan bin ikkinchisiga tobe bo'lmasdan, teng aloqaga kirishgan va bu aloqa teng bog'lovchilar yoki ohang vositasida amalga oshirilgan. Bunday tenglanish qatorini hosil qilgan so'zshakllar bir kengayuvchi so'zshaklga tobelanib, sintaktik jihatdan bir xil mavqega ega bo'ladi. Bunday so'zshakl uyushiq so'zshakl deyiladi. Tenglanish qatori gapda har qanday sintaktik mavqeni egallashi mumkin:

Gap o'zaro teng bog'lanishga ega so'zlar bilan ham kengayishi mumkin: Bodomlar, shaftolilar va о 'rпklar gulladi. Bu gapdagi bodomlar, o'riklar, shaftolilar so'zshakllari sintaktik mazmun jihatdan bin ikkinchisiga tobe bo'lmasdan, teng aloqaga kirishgan va bu aloqa teng bog'lovchilar yoki ohang vositasida amalga oshirilgan. Bunday tenglanish qatorini hosil qilgan so'zshakllar bir kengayuvchi so'zshaklga tobelanib, sintaktik jihatdan bir xil mavqega ega bo'ladi. Bunday so'zshakl uyushiq so'zshakl deyiladi. Tenglanish qatori gapda har qanday sintaktik mavqeni egallashi mumkin:
Kesim: Siz aqlli va tadbirkorsiz.
Ega: Go 'yo Navoiy va Boyqaro qarshimda edi.
Hoi: Suv о 'ynoqlab, ko 'piklanib oqardi.
To'ldiruvchi: U qalam, daftar, ruchkaoldi.
Aniqlovchi: Nasibaning va Karimaning opalari keldi.
Undalma: Aziz do 'stlar, yurtdoshlar, sizlarni sog 'inib yashadim.
Ko'rinadiki, gapning konstruktiv bo'laklari ham, nokonstruktiv bo'laklari ham uyushishi mumkin.

Download 235,76 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6