Ona tili va adabiyot 1893-yil 25-noyabrda qaysi tadqiqotchi Oʻrxun-Enasoy yozuvi sirini ochganligini eʻlon qildi?

Ona tili va adabiyot


1. 1893-yil 25-noyabrda qaysi tadqiqotchi Oʻrxun-Enasoy yozuvi sirini ochganligini eʻlon qildi?
A) P.M. Melioranskiy B) V.V. Radlov
C) N.M. Yadrinsyev D) V. Tomsen


2.Qaysi qatorda berilgan soʻzlarning uchchalasi ham shakldoshiga ega?
A) Mushak, kadr, chang B) karam, kuy, et
C) Davlat, qil, oz D) A, B, C


3. Hosil bo‘lish usuliga ko‘ra n va l undosh tovushlariga to‘g‘ri tavsif berilgan qatorni toping.
A) jarangli undoshlar
B) n - til undoshi, l - lab undoshi
C) n - portlovchi, l - sirg‘aluvchi
D) sirg‘aluvchilar


4. Eski turkiy til davriga oid ushbu soʻzlarning ma’nosini toping.
1. Sandilach 2. Koʻni 3. Qirgʻilach 4. Sandugʻach 5. Koʻkramak 6. Boʻgu
a) naʻra tortmoq b) saʻva c) qaldirgʻoch d) bulbul e) dono f) toʻgʻri, rost, haqqoniy
A) lb, 2f, 3c, 4d, 5a, 6e.
B) 1d, 2f, 3c, 4b, 5a, 6e.
C) lb, 2e, 3c, 4d, 5a, 6f.
D) la, 2e, 3c, 4d, 5b, 6f.


5.Quyidagi qaysi soʻzlarning paronim jufti yoʻq?
A) urush, adib, azim
B) ahil, dars, azim
C) avlod, dahriy, lanj
D) burch, oʻqish, nufuz


6. Lablangan va lablanmagan unlilar yonma-yon kelgan so‘z(lar)ni toping.
1) okean; 2) tabiat; 3) muallim; 4) material; 5) beaql
A) 2, 4 B) 1, 5 C) 3 D) 1, 3, 4


7. Quyidagi yozuvlardan qaysi biri hozirgi turkiy tillarning barchasi uchun umumiy sanaladi?
A) O’rxun-enasoy, uyg’ur, sug’d yozuvlari
B) O’rxun-Enasoy yozuvi
C) O’rxun-Enasoy, sog’d yozuvi
D) O’rxun-Enasoy, uyg’ur yozuvlari


8. Qaysi javobda turkiy tillarning qipchoq guruhiga kirmaydigan tillar qatori berilgan?
A) qoraqalpoq, boshqird, tojik
B) o‘zbek, uyg‘ur, ozarbayjon
C) qirg‘iz, yoqut, qo‘miq
D) tatar, turkman, qozoq

9. Fonetik tamoyil asosida yozilgan so’zlarni belgilang.

1) yasha; 2) yayra; 3) yashna; 4) o’yna;
5) ikkala; 6) uchala; 7) yamoq; 8) yong’oq; 9) yig’loq; 10) o’yinchoq.
A) 1, 4, 5, 7, 9 B) 1, 2, 3, 5, 6
C) 5, 7, 9 D) 1, 5, 7,9, 10