Ona tili 5-sinf sana: Sinf: I. Tashkiliy qism

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: jadvallar, she'riy to’plam.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi:

1. Mavzuga bog'lab, she'r matni ustida ishlash.

2. Berilgan qoliplar asosida gaplar tuzish.

Ushbu mashg'ulot darslikda T. Adashboyev she'rlariga berilgan topshiriqlar bilan boshlansa-da, o’qituvchi dars avvalida o’rganilgan so’z turkumlari bo’yicha bir necha savollar tuzib, ularni o’quvchilardan so’rashi mumkin. Masalan:

1. Otlar qanday qo’shimchalar bilan qo’llanadi?

2. Otlarda nechta kelishik bor? Ularning qo’shimchalarini ayting.

3. Egalik qo’shimchasini olgan otdan oldin kelgan otda qaysi kelishik qo’shimchasi bo’lishini bilasizmi?

4. Otlardagi ko’plik shakli qaysi qo’shimcha bilan hosil bo’ladi?

5. Sifat darajalari va ularning qanday hosil bo’lishini aytib bera olasizmi?

6. Sonning qanday ma'no turlari bor? Ular qanday hosil bo’ladi?

7. Olmosh qaysi so’z turkumlari o’rnida qo’llanadi? Har biriga bittadan misol ayting.

She'rlardagi so’zlarni turkumlarga guruhlash topshirilgan:

1. Ot: shaftoli, bog', ko’cha...

2. Sifat: oq, toq, o’ta shirin...

3. Son: ellik uchta, beshta, yettovi...

4. Olmosh: uni, nechta.

Ularni quyidagicha jadvalga solish mumkin:

Otlar	Sifatlar	Sonlar	Olmoshlar
Shaftoli	oq	beshta	u n i

O’qituvchining she'rlarda berilgan matematikmisollarni o’quvchilar bilan ycchishi maqsadga muvofiq bo’ladi.

3-topshiriq biroz murakkabroq. Uni bajarishda iqtidorli o’quvchilarga suyanib, boshqalarning ularga ergashishlarini ta'minlash lozim.

X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa:

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: YOZMA ISH VA UNING TAHLILI

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - nazariy bilimlarni amalda qo’llay olish malakalarini ishlash va baholash;

b) tarbiyaviy maqsad - buyuk bobokalonlarimizga hurmat ruhida tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad-o’quvchilarningyozmanutqini o’stirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: matn.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi:

1. Bayon matni bilan tanishtirish.

2. Bayon mazmuni bo’yicha suhbat.
Yozma ish turi sifatida bayon tanlanishi mumkin. Tanlangan matn 3-4 marotaba o’qitilib, mazmuni so’raladi. O’quvchilar birgalikda reja tuzadilar.

Quyida namuna sifatida matn tavsiya etiladi. Keyingi darsda yozma ishning tahlili o’tkaziladi.

RIVOYAT

(Mirkarim Osim)

Temur Malik chekinishdan bo’lak chora qolmaganini angladi. O’z safdoshlarini atrofiga to’plab ma'yus ohanga gap boshladi:

- Birodarlar! Ahli dunyo Rustami doston zamonidan beri Sizdek pahlavonlarni ko’rmagan edi. Shu damgacha quloq eshitmagan, ko’z ko’rmagan bahodirligingiz soyasida g'anim bir necha ming askaridan judo bo’ldi. Endi chekinmoq vaqti yetdi. Men boshdaXorazmdan madad kelar, deb o’ylagan edim, yanglishibman. Xorazmshoh butun lashkarini biryerga to’plab, mo’g'ullarni majaqlab tashlash o’rniga askarlarini tarqatib yubordi. U do’stlar so’ziga emas, pinjiga kirib olgan dushmanlarso’ziga kirdi. Ammo, bizqurol-yaroqnitashlamaymiz. Safarkemasiga o’tirib, dushman bilan jang qila-qila, najot sohiliga erishurmiz...

X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa:

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________


«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: FE'L SO’Z TURKUMI

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - fe'l so’z turkumi haqida ma'lumot;

b) tarbiyaviy maqsad - suvni ardoqlash ruhida tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilarning yozma va og'zaki nutqini o’stirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: mavjud texnika vositalari, tarqatma materiallar.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi:

1. Fe'l haqida ma'lumot.

2. Fe'lning gapdagi o’rni haqida.

O’qituvchi dars boshlagach, quyidagi so’zlar yozilgan tarqatma materiallarni o’quvchilarga beradi: ishladim, o’qidim, o’yladim, yozdi, bordi, kelayapti, bajarayapmiz va boshqalar. O’quvchilar bu so’zlar ishtirokida og'zaki usulda gap tuzadilar. Mazmunli tuzilgan gaplar sinf taxtasiga yozdiriladi.

O’qituvchi o’quvchilarga quyidagi savollar bilan murojaat qiladi:

1. Tuzgan gaplaringizda harakat va holat bildiruvchi so’zlar bormi?

2. Ular qaysi so’roqlarga javob bo’ladi?

O’quvchilarning javoblari xulosalanadi va nazariy ma'lumotlar beriladi.

264-mashq sharti bo’yicha bajartiriladi va o’quvchilarning diqqati tabiatni asrash hammaning burchi ekaniga tortiladi. Shu o’rinda o’quvchilar o’z mulohazalarini bildirishi mumkin. Bu bilan o’quvchilarning og'zaki nutqi qay darajada ekanini, fikrlash doirasining darajasini, so’z boyligini, matn hosil qilish ko’nikmasini aniqlash ham mumkin.

265-mashq ham shu usulda bajartiriladi.

266-mashqni bajarish orqali o’quvchilarning so’zboyligi, mustaqil fikrlash ko’nikmalari rivojlanadi. Ular nuqtalar o’rniga gapning mazmunidan kelib chiqib kerakli fe'llarni qo’yadilar va ularga tavsif beradilar. Namuna: Maktab o 'quvchisi qanday bo'lishi lozimligini . . . ? Maktab o 'quvchisi qanday bo 'lishi lozimligini bilasizmi?
X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa: 267-mashqni uyda bajarish mumkin.

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: FE'L ZAMONLARl

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - fe'l zamonlari haqida ma'lumot berish;

b) tarbiyaviy maqsad - buyuk ajdodlarimizga hurmat-ehtirom hislarini tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad - fikrni ixcham va ravon ifodalay olish malakalarini rivojlantirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: mavjud texnika vositasi.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi:

1. O’tgan zamon fe'l lari.

2. Hozirgi zamon fe'llari.

3. Kelasi zamon fe'llari.

Mashg'ulot boshlangach, o’quvchilar uch guruhga bo’linadi. Ularga uch xil topshiriq beriladi. Birinchi guruh o’quvchilariga ilgari bo’lib o’tgan voqealar haqida, ikkinchi guruhga hozirda bo’layotgan voqealar haqida, uchinchi guruhga esa endi bo’lishi mumkin bo’lgan voqea-hodisalar haqida kichik hikoyalar tuzish topshirilishi mumkin. O’quvchilar hikoyalarida ishlatgan fe'l so’z turkumiga oid so’zlarni belgilaydilar, so’roq beradilar. Ular mazkur topshiriqni bajarishda fikrlarini mantiqiy ifodalay olishga o’rganadilar, so’z tanlash va uni og'zaki nutqda o’rinli qo’llashga malaka hosil qiladilar.

268-mashqda berilgan «Amir Temur dahosi» matni avval og'zaki bajartiriladi. Unda qatnashgan fe'llarni topib, qaysi zamonni ifodalaganini, qaysi so’roqqa javob bo’layotgani so’raladi. O’quvchilar javobi yakunlanib, fe'l zamonlari haqidagi nazariy ma'lumotlar beriladi.

269-mashqdagi boshqotirma yechilsa, o’zbek xalq maqollaridan birini topish mumkin. Javob: Bilim baxt keltiradi.

Bu boshqotirma ko’proq sinfdagi eng iqtidorli o’quvchilar uchun mo’ljallangan. Bunday boshqotirmalarni yechish jarayonida o’quvchilar izlanishni, so’ztanlashni o’rganadilar. Bu jarayonga ta'limning yetakchi usuli - kashfiyot ta'limi usuli deyilmoqda.

X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa:

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: O’TGAN ZAMON

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - o’tgan zamon fe'llari haqida ma'lumot berish;

b) tarbiyaviy maqsad - badiiy o’qishga rag'bat tuyg'usini tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad yozma va og'zaki nutqni o’stirish, fikrlash doirasini kengaytirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: jadvallar, sxemalar.mavjud texnika vositalari, jadvallar.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi:

1. O’tgan zamon fe'li haqida ma'lumot.

2. O’tgan zamon fe'lining hosil bo’lishi.

Mashg'ulot boshlangach, o’qituvchi o’quvchilardan o’tgan zamonni bildiruvchi fe'llarga misol keltirishlarini so’raydi. «So’zlar zanjiri» o’yini asosida ham topshiriq berish mumkin. O’quvchilar navbat bilan o’tgan zamon fe'liga misol aytadilar. So’ngra shu fe'llar ishtirokida gap tuzadilar. Gapning tarkibidagi fe'llar qanday qo’shimchalarolganini aytadilar. Kerak o’rinlarda o’qituvchi yordam berib boradi. Shu o’rinda nazariy ma'lumotlar beriladi. O’tgan zamon fe'lini hosil qiluvchi qo’shimchalar sinf taxtasiga yozib qo’yiladi: -di, -gan, -gan edi, -gan ekan, -ibdi.

272-mashqda berilgan asardan parcha o’qitiladi. O’tgan zamon fe'li aniqlanib, izohlanadi. Masalan: Bolg'achalaming tiqillashi bir soatcha davom etdi. Davom etdi- o’tgan zamon fe'li, -di qo’shimchasi orqali hosil bo’lgan. 273-mashq ham shu usulda bajartiriladi. O’sha mashqdagi savollar asosida o’quvchilar bilan munozara o’tkazish mumkin. Bu bilan ularning fikrlash doirasi kengayadi, og'zaki nutqi rivojlanadi, so’z tanlash mahorati orta boradi.

274-mashqda boshqotirma berilgan.

J a v o b i:

1.Olmalarni sanadi. 4. Sochini silliq qilib taradi.

2.Ko’ylagining tugmasini qadadi. 5. Hisobda adashgan edi.

3. Tashqariga qaradi.

Boshqotirma qobiliyatli o’quvchilar uchun mo’ljallangan.

X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa:

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: HOZIRGI ZAMON

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - hozirgi zamon fe'li haqida ma'lumot berish;

b) tarbiyaviy maqsad - o’z yurtini sevish, himoya qilish hislarini tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad - yozma va og'zaki nutqni o’stirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: mavjud texnika vositasi, rasm.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi:

1. Hozirgi zamon fe'li haqida.

2. Hozirgi zamon fe'lining hosil bo’lishi.

Bu dars ham 80-dars singari boshlanishi mumkin. O’quvchilar bilan «So’zlar zanjiri» musobaqasi o’tkazilgach, sinf taxtasiga hozirgi zamon fe'llarini hosil qiluvchi qo’shimchalaryozib qo’yiladi: -moqda, -yotir, -yapti, -m -a, -y.

275-mashqda berilgan fe'llarga hozirgi zamon fe'lini hosil qiluvchi qo’shimchalardan qo’shib gap tuzish va yozish berilgan. Namuna:yashnamoq

Vatanimiz poytaxti Toshkent kundan-kunga yashnamoqda.

276-mashqning sharti bo’yicha berilgan rasm asosida hikoya tuzish va bunda hozirgi zamon fe'llaridan faol foydalanish kerakligi topshirilgan. Bunda yyrtimizda amalga oshirilayotgan bunyodkorlik ishlari yoritilishi kerak. Tuzilayotgan matnda hozirgi zamon fe'lining darslikda berilgan uchala qo’shimchasini faol qollash lozimligi uqtiriladi. Yo’qsa o’quvchilar barcha gaplarida faqat bitta qo’shimchani qo’llab qo’ya qoladilar.

277-mashqda gaplarning tartibida tushirib qoldirilgan fe'llarni qo’yib ko’chirib yozish kerak. Fe'llarning hozirgi zamon shaklida bo’lishiga, bu shaklning berilgan uchala qo’shimchasi qo’llanishiga erishilishi zarur.

278-mashq uyga topshiriq sifatida berilar ekan, uni «Buvimga (dadamga, bobomga, akamga) yordam beryapman» tarzida o’zgartirish mumkinligi aytiladi.

X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa: 278-mashq

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________


«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: KELASI ZAMON

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - kelasi zamon fe'li haqida ma'lumot berish;

b) tarbiyaviy maqsad - ilmga intilish, mehnatsevarlik hislarini tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilarning yozma va og'zaki nutqini o’stirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: jadvallar, sxemalar.mavjud texnika vositalari, jadvallar.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi:

1. Kelasi zamon fe'llari haqida.

2. Kelasi zamon fe'llarining hosil bo’lishi.

Mashg'ulotni sinf taxtasiga quyidagi so’zlarni yozdirish bilan boshlash mumkin: keladi, boradigan, o 'qirmiz, kirmoqchi, yuksalajak va

boshqalar. O’quvchilar shu fe'llar ishtirokida og'zaki gap tuzadilar.

279- mushqda berilgan gaplar tartibidagi fe'llarga izoh beriladi.

Namuna: Ishlagantishlar, ishlamagan-kishnar.

Tishlar kelasi zamon fe'Ii, -r-qo’shimcha qo’shish orqali hosil bo’lgan.

Mashq bajartirib bo’lingach, nazariy ma'lumotlar beriladi.

280-raashqni bajarishda biroz filer yuritishga to’g'ri keladi. Gapning tarkibidagi fe'llarga kerakli qo’shimchalarqo’shiladi.

Namuna: Bir kosa ayroningiz bormi, opa?

Men ket (-moqchi, -ar, -ajak, -a) man. –

Bir kosa ayroningiz bormi, opa?

Men ketaman.

281-mashq uyga topshiriq sifatida beriladi.

X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa: 281-mashq

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: SHAXS-SON QO’SHIMCHALARI

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - shaxs-son qo’shimchalari haqida ma'lumot berish;

b) tarbiyaviy maqsad - mehnatsevarlik hislarini tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilarni ijodiy fikrlashga o’rgatish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: mavjud texnika vositalari,jadvallar.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi

1. Shaxs-son qo’shimchalari haqida.

2. Shaxs-son qo’shimchalariningyozilishi.

Mashg'ulot 1-,2-topshiriqlarni bajarish bilan boshlanadi.

Men

Sen • keldi...

U

N a m una: Men keldim, Sen kelding, U keldi.

O’quvchilar bormoq, o’qimoq, ishlamoq singari fe'llarni og'zaki ravishda birlik va ko’plikda tuslaydilar.

282-mashqda esa gapdagi fe'lga kerakli bo’lgan shaxs-son qo’shimchalaridan mosi qo’yib ko’chiriladi. Namuna: Yer hayda... , kuz hayda, kuz hayda..., yuz hayda - Yer haydasang, kuz hayda, kuz haydamasang, yuz hayda.

283-mashqni bajarishda sinf o’quvchilari uch guruhga bo’linadi. Fe'l shaklini 1-o’quvchi I shaxsda, 2-o’quvchi II shaxsda, 3-o’quvchi esa III shaxsda turlab sinf taxtasiga yozadi.

Namuna: 1-o’quvchi 2-o’quvchi 3-o’quvchi

o 'qiyman o 'qiysan o 'qiydi

Shu taxlit nazariy ma'lumotlar mustahkamlanadi.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa: -mashq

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: RAVISH SO’Z TURKUMI

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - ravish so’z turkumi haqida ma'lumot berish;

b) tarbiyaviy maqsad - axloqiy tarbiya berish;

d) rivojlantiruvchi maqsad - fikrlash doirasini kengaytirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi:mavjud texnika vositasi, tarqatma materiallar.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi

1. Ravish haqida ma'lumot.

2. Ravishlarning ma'no turlari.

Darsni o’quvchilarga quyidagi so’zlar yozilgan tarqatma materiallarni berish bilan boshlash mumkin: ancha, avval, to’satdan, qo’qqisdan, tezroq, bugun, hozircha, qisqacha va shu kabi. O’quvchilar bu so’zlar ishtirokida gaplar tuzib o’qib beradilar. Qanday so’roqqa javob bo’layotganini o’qituvchi yordamida aniqlaydilar va ularning fe'lga bog'langanini ko’rsatib o’tadilar. Ravish so’z turkumi haqidagi nazariy ma'lumotlar beriladi.

285-mashqda berilgan matn ifodali o’qitiladi. Ravishlarni topib, ular ish- harakatning qanday belgisini bildirayotganini o’quvchilar o’qituvchi bilan birgalikda aniqlaydilar. Shu o’rinda ravishning ma'no turlari haqidagi ma'lumotlar eslatiladi.

286-mashq o’yin usulida bajarilishi mumkin. O’yinning nomi «Qanday?, qachon?, qancha?» deb nomlanadi. Bir o’quvchi istalgan fe'lni misol keltiradi. Masalan: gulladi. Qolgan o’quvchilar shu fe'l orqali ifodalangan ish- harakatning belgilarini topishga urinib ko’radi.

Namuna: qachon? bugun

qay holatda? kutilmaganda qayerda? shu yerda

qanday? asta

qancha? ancha

287-mashqni uyga topshiriq sifatida berilar ekan, ravishlarni gapning qayerida kelayotganidan qat'i nazar, fe'lga bog'lab, so’roqlari orqali topish zarurligi uqtiriladi.
X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa: 278-mashq

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: MUSTAHKAMLASH DARSI

III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash

IV.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - o’tilgan mavzularni mustahkamlash;

b) tarbiyaviy maqsad - insonga muhabbat ruhida tarbiyalash;

d) rivojlantiruvchi maqsad-og'zaki vayozmanutqni rivojlantirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

V.Darsning jihozi: mavjud texnika vositasi, tarqatma materiallar.

VI. Dars turi:_________________________________________

VII. Dars usuli:_______________________________________

VIII.Darsning borishi

IX.Darsning rejasi

1. Savol-javoblar ustida ishlash.

2. Mash bajarish.

O’tilgan mavzularni mustahkamlash uchun quyidagi savollarga javob berilib, topshiriqlar bajariladi:

1. Fe'l deb nimaga aytiladi?

2. Fe'lning nechta zamoni bor?

3. O’tgan zamon fe'llari qanday hosil qilinadi?

4. Hozirgi zamon fe'llari-chi?

5. Kelasi zamon fe'llariga misollar ayting.

6. Shaxs-son qo’shimchalari qaysilar?

7. Ravish deb nimaga aytiladi?

Bu savollargajavob berilgach, keyingi topshiriqlami bajarish oson kechadi. O’quvchilar o’zlari tanlagan fe'lni namunadagidek barcha topshiriqlar bo’yicha tuzadilar, ularni qatnashtirib gaplar tuzadilar.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

X. Lirik chekinish. ( )

XI.MUSTAHKAMLASH:

Baholash:_______________________________________________________

XII. Darsning yakuni:

Uyga vazifa:

Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________

«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________

I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)

II.Darsning mavzusi: YOZMA ISH VA UNING TAHLILI

III.Darsning maqsadi:

a) ilmiy maqsad - o’quvchilarning olgan nazariy bilimlarini sinash va baholash;

b) tarbiyaviy maqsad - o’z fikr-mulohazalarini bayon qilishga o’rgatish;

d) rivojlantiruvchi maqsad og'zaki va yozma nutqni o’stirish.

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;

Kommunikativ kompetensiya:

– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:

– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .

O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:

– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:

– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.

Milliy va umummadaniy kompetensiya:

– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.

Dars jarayoni

1.Tashkiliy qism 4 minut

2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut

3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut

4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut

5.O’quvchilarni baholash 3 minut

6. Uyga vazifa 2 minut

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

IV.Darsning jihozi: rasmlar, badiiy asar namunalari.

V. Dars turi:_________________________________________

VI. Dars usuli:_______________________________________

VII.Darsning borishi

VIII.Darsning rejasi:

1. Yozma ish turini tanlash va mavzu yuzasidan suhbat.

2. Inshoni yozish.

O’quvchilar yozma ish turini o’zlari tanlaydilar.

Masalan: quyidagi mavzularni tavsiya qilish mumkin:

1. Men yoqtirgan asar.

2. Men yoqtirgan qahramon.

3. Sevimli kinofilmim.

2-3 o’quvchi tanlagan mavzulari bo’yicha fikr-mulohazalarini aytib o’tadilar. O’qituvchi yo’l-yo’riqlar beradi. Shundan so’ng o’quvchilar insho yozishni boshlaydilar. Keyingi darsda uning tahlili o’tkaziladi.