Она тили 5 синф indd

Tog‘rayhon,  kiyiko‘t,  gulxayri,  uchbarg, 
omonqora,  qush qo‘n mas kabi o‘simliklardan gerbariy tayyorladim. 
Yurti mizning boy va takrorlanmas tabiati meni lol qoldirdi. Uni yanada 
yaxshiroq o‘rganishga ahd qildim. (“Gulxan” jurnalidan)
  235-mashq. 
Matndagi ikki asosdan iborat qo‘shib yoziladigan so‘zlarni 
ajratib, daftaringizga ko‘chiring.
Masalan: Uchtog‘, Oltinsoy, ...
 Topshiriq. 
Matnni o‘qing, ajratilgan so‘zlarning yozilishiga e’ti-
bor bering.
Munosabat bildiring.
1.  Yurtimizdagi qanday orombaxsh maskanlarni bilasiz?
2.  O‘lkamizda o‘sadigan o‘simliklar va ularning shifobaxshligi haqida 
so‘zlab bering. 
1. Xona, noma, poya, bop, ham, baxsh, kam, umum, rang, mi-
joz, sifat, talab, aro kabi so‘zlar yordamida yasalgan qo‘shma so‘zlar 
qo‘shib yoziladi: oshxona, tabriknoma, bedapoya, hammabop, xush-
bichim, hamshahar, qo‘ymijoz, maymunsifat, kamhosil, umumdavlat, 
bug‘doyrang, shaharlararo, hurmattalab, havorang va h.k.
-
ar
, -
mas
 qo‘shimchasi bilan yasalgan qo‘shma so‘zlar qo‘shib 
yoziladi: o‘rinbosar, buzoqboqar, ertapishar, ishyoqmas kabi.
2. Ikkinchi qismi turdosh ot yoki obod so‘zi bilan yasalgan joy nom-
lari qo‘shib yoziladi: Oqtepa, Uchqo‘rg‘on, Davlatobod, Xo‘jaobod 
kabi, lekin Markaziy Osiyo, Ko‘hna Urganch, G‘arbiy Yevropa kabi joy 
nomlari ajratib yoziladi.
3. Ruscha, baynalmilal yoki tarjima qilingan qo‘shma so‘zlar qo‘shib 
yoziladi: telestudiya, fotoapparat, radioto‘lqin, elektrarra kabi.

---

105