Ona tili-11 sinf indd

93
     
O‘g‘lidan aylardi umid
Keltirar rahmat debon,
Barcha «rahmat» elning otgan
Ta’nayi toshindadir.
Yo‘q ajab, yoshlikda o‘g‘lin
Ota ardoqlab, suyib,
Erkalab boshiga qo‘ydi,
Ul hamon boshindadir.
Sh. Rahmatullayevning «O‘zbek tilining izohli frazeologik 
lug‘ati»dan olingan quyidagi iboralarning izohlarini esda tuting. Ular 
ishtirokida gaplar tuzing.
Ko‘ziga issiq ko‘rinmoq
 1. Tanishdek tuyulmoq. 2. O‘ziga tort-
moq, yoqimli bo‘lmoq. Varianti: 
ko‘ziga o‘tday ko‘rinmoq.
  Zidi: 
ko‘ziga sovuq ko‘rinmoq. 
yuzi shuvut bo‘lmoq
 Uyatli holatda qolmoq. Varianti: 
beti shuvut 
bo‘lmoq; yuzi shamgin bo‘lmoq.
 Zidi: 
yuzi yorug‘ bo‘lmoq.
4-topshiriq.
 
Gaplarni ko‘chiring. Turg‘un o‘xshatishlarning nutq ifo-
daliligiga ta’sirini baholang.
1. Bo‘ldi-da endi, voy-bo‘! Bitta gapni achchiq ichakday cho‘zavera-
dimi!  (Sh. Boshbekov) 2. Olomon ichidan bir kosib yigitcha bo‘ynini 
xo‘rozday cho‘ 
zib, baralla qichqirdi. (Oybek)  3. Avvallari bunday holga 
tushgan odamni ko‘rganda, xuddi jismiga paykon sanchilgan sherdek 
o‘kirib dunyolarni buzadigan Yusuf hozir miq etmasdi. (Ulug‘bek   Hamdam) 
4. Butun shahar arining uyasidek qaynaydi. (Sh. Boshbekov) 5. Rangi 
uniqqan chit ko‘ylak ustidan nimcha kiyib olgan Umri xola sharpaday 
unsiz yurib keldi-da, zinadan ayvonga ko‘tarildi. (O‘. Hoshimov)