Hazm qilish organlarining zaharlanishi. Oshkozon, ichak, jigarning zaharlanishi
ixroj, ituzum, indov, xantal, mar’yannik, botkok ok kanoti, zarpechak, chirmovuk,
korabugdoy, surepka, ayiktovon va boshqa zaharli o`simliklarni egaknda yuz beradi.
Ayiktovonlar yangi vaqtida zaharli bo`ladi, kuro`tilganda yoki silos bostirganda ular
bu xususiyatini yukotadi. Zaharlanganda hayvonlardan ko`p sulak okadi, otlarda
sanchiklar, ich kyetish (kon bilan aralashgan), umumiy kuchsizlik, kaltirash, chalishib
yurish; sigirlarda timpaniya, atoniya, gastroenterit belgilari paydo bo`ladi.
Davolash uchun kasal molning katta korini 0,1% li kaliy permanganat va ichimli
soda eritmasi bilan bir kunda bir necha marta yuviladi. Ichishga shilimshik
kaynatmalar, so`t beriladi, teri ostiga kofein yuboriladi.
Gyemorragik diatez ko`rinishida o`tadigan zaharlanishga koramik, kashkarbeda
va boshqalar sabab bo`ladi.
6.9. Hayvonlarda zaharlanishning oldinini oladigan umumiy talablar
Bu maqsadda kompleks agronomik, tashkiliy – xo`jalik, zootexnik va veterirnariya
– sanitariya tadbirlari o`tkaziladi.
Oziq zaxiralarini patogen zzamburuglar va boshqa mikroorganizmlardan,
ifloslanish, buzilishdan saqlash, oziq takyyorlash va ularni saqlashda kompleks
texnologik jarayonlaridan foydalanish va bu jarayonni uz vaqtida bajarish kerak.
Qishloq xujaligini ximiyalashtirishda pestitsid va ugitlarni ishlatish maxsus ko`rsatma
asosida bajarilishi shart.
Qishloq xujaligi xodimlari (agronomlar, mexanipzatorlar, zooinjenerlar, veterinariya
xodimlari) o`simliklarni ximoya qilishda ishlatiladigan vositalarni saqlash va
ishlatishda xatolikka yo`l qo`ymasliklari kerak.
Hayvonlarni zaharlanishdan saqlash va uning oldini olishda oziqlar sanitariya
jixatdan organoleptik tekshiriladi.
Oziq moddalarni tayyorlash texnologiyasining to`g`riligiga, oziqlantirish gigienasi,
oziq, yaylov o`tlari, suv manbalarining sifati va zararsizligini nazorat qilish,
hayvonlarning pestitsidlar, ugitlar va boshqa zaharli moddalarni eb qo`yishdan
extiyot qilish, zooinjineriya mo`taxassislaridan katta e`tibor talab qiladi.
YAylovda boqilganda hayvonlarning zaharlanishiga karish tadbirlar – zaharli
o`simliklarni yukotish, melioratsiya, tuprokni oxaklash, yuqori hosil beradigan oziqli
o`simliklarni ekish bilan madaniy yaylovlar tashkil qilishdan iborat.
Hayvonlarni zaharlanishdan saqlash, oldini olishda tushuntirish ishlari, fan
yo`tuklari va chorvachilikning ilgor tajribalarini targib qilish ham ma`lum
ahamiyatga ega.
Do'stlaringiz bilan baham: |