Omsk davlat tibbiyot akademiyasi

ASI - xomilalik alkogol sindromi
GAGlar - glikozaminoglikanlar
HA - glyukuron kislotasi
PG - proteoglikanlar
BSOP - oqsil bilan bog'langan gidroksiprolin
psop - peptid bilan bog'langan gidroksiprolin
SOP - erkin gidroksiprolin
GP - glikoproteinlar
MP - mukoproteinlar
SC - sialik kislotalar
MMP - matritsali metalloproteinazalar
timp - matritsali metalloproteinazalarning to'qima inhibitörleri
HSC - jigar yulduzsimon hujayralari
OMB - oksidlovchi modifikatsiyalangan oqsillar
TBA-RP - TBA-reaktiv mahsulotlar
KIRISH
ISHNING UMUMIY TAVSIFI
So'nggi o'n yillikda spirtli ichimliklarni iste'mol qilish darajasi o'sib bormoqda, shu jumladan reproduktiv yoshdagi ayollar [38, 55], bu esa intrauterin alkogol bilan zaharlanishni boshdan kechirgan bolalarning tug'ilishining ko'payishiga olib keladi. Amerika sog'liqni saqlash instituti (2001) ma'lumotlariga ko'ra, alkogolli embriopatiya belgilari (homilalik alkogol sindromi) Qo'shma Shtatlarda 1000 tadan 2 ta yangi tug'ilgan chaqaloqqa, Rossiyada esa 1000 ta yangi tug'ilgan chaqaloqdan 15 tasiga to'g'ri keladi [190].
Dobrovolskiy G.A. (1992) va Kimura K.A.ning tadqiqotlarida. (2000) etanol va asetaldegidning aniq teratogen xususiyatlarga ega ekanligini aniqladilar [33, 163]. Ko'pgina hollarda surunkali prenatal spirtli ichimliklarni zaharlanishining natijasi antenatal homila o'limi (20%) va postnatal rivojlanishning birinchi davrlarida o'limdir [2, 39, 120]. Ko'pgina ishlar homiladorlik davrida onalar tomonidan surunkali spirtli ichimliklarni iste'mol qilish paytida yuzaga keladigan morfologik va funktsional o'zgarishlarni o'rganishga bag'ishlangan [3, 49, 154, 173, 207]. Biroq, spirtli teratogenezning patokimyoviy mexanizmlari noaniq bo'lib qolmoqda.
Ba'zi mualliflarning fikriga ko'ra, etanolning teratogen ta'siri spirtli zaharlanish ta'sirida erkin radikal oksidlanishning kuchayishiga asoslanadi [26, 150, 164]. Homilada etanolning prenatal ta'siri ostida antioksidant tizimning zahiralari tugaydi, glutatyon miqdori kamayadi, shuningdek jigarda glutationga bog'liq fermentlarning faolligi pasayadi [28], oksidlovchi fosforlanish reaktsiyalari. va mRNK sintezi buziladi, shuningdek, to'qimalarning tiklanishi buziladi va turli organlarda distrofik jarayonlar rivojlanadi [167, 202].
Spirtli ichimliklarga intrauterin ta'sir hayotning dastlabki bosqichlarida aniq klinik belgilarga ega bo'lmasligi mumkin, ammo tug'ruqdan keyingi rivojlanishning kech davrlarida jismoniy nuqson va aqliy zaiflik shaklida namoyon bo'ladi [51, 105, 146, 151]. Homilador spirtli ichimliklarni suiiste'mol qilish faktini aniqlash va alkogolli embriofetopatiyani aniqlashning asosiy mezonlari prenatal va (yoki) tug'ruqdan keyingi o'sishning kechikishi, kraniofasiyal dismorfizmlar, neyrorivojlanishning kechikishidir ­[155]. Turli etnik guruhlarda kraniofasiyal dismorfizmlar bilan spirtli embriopatiyani aniqlash qiyin bo'lishi mumkin. Ba'zi neyroxulq-atvorli og'ishlar faqat bolaning keyingi rivojlanishi jarayonida namoyon bo'ladi. Shu bilan birga, spirtli ichimliklarni suiiste'mol qilgan onalardan tug'ilgan chaqaloqlarning aksariyati to'liq sindromga ega emas va neonatal davrda spirtli embriopatiyani aniqlash har doim ham mumkin emas [50, 111, 153].
Yangi tug'ilgan chaqaloqlarda prenatal spirtli ichimliklarni zaharlanishining laboratoriya belgilarini aniqlashga bag'ishlangan tadqiqotlarda erta tashxis qo'yish uchun homilaning platsenta qonida aniqlangan an'anaviy alkogol biomarkerlari (asAT, ALT, GGT faolligi, uglevod etishmasligi transferrin konsentratsiyasi) aniqlandi. xomilalik alkogol sindromi haqida ma'lumot bermaydi [133]. Yuqoridagilarni hisobga olgan holda, ushbu sindromni erta aniqlashning yangi yuqori sezgir va o'ziga xos usullarini ishlab chiqish va klinik amaliyotga joriy etish masalasi dolzarbdir.
Ma'lumki, prenatal alkogol bilan zaharlanishni boshdan kechirgan odamlarda uglevod almashinuvining aniq buzilishlari kuzatiladi, bu doimiy gipoglikemiyada namoyon bo'lib, hujayralarning insulinga chidamliligi rivojlanishi bilan kuchayadi [172, 221]. Bundan tashqari, prenatal intoksikatsiyaning glyukoneogenezning asosiy fermentlariga inhibitiv ta'siri ko'rsatilgan, bu esa o'z navbatida hujayraning asosiy energiya manbai va glikokonjugatlar sintezi uchun zarur bo'lgan plastik materialdan mahrum bo'lishiga olib keladi [121, 123]. ].
Prenatal alkogolizatsiya sial o'z ichiga olgan oqsillar sintezining buzilishiga olib keladi, bu O-glikozillanish jarayonlarining buzilishida namoyon bo'ladi [112, 156, 128]. Shu munosabat bilan, prenatal spirtli ichimliklarni zaharlanishi sharoitida uglevod-oqsil komplekslarining metabolizmining xususiyatlarini o'rganish shubhasiz dolzarbdir.
Tadqiqot maqsadi.
Prenatal alkogolli hayvonlarning jigarida uglevod-oqsil komplekslari almashinuvining patokimyoviy xususiyatlarini ochib berish va bu sharoitlarda metabolik korreksiya samaradorligini aniqlash.
Tadqiqot maqsadlari.

1. 
   Prenatal alkogol bilan zaharlanishni boshdan kechirgan hayvonlarning jigari va qon zardobidagi glikoproteinlar darajasini o'rganish.
   
2. 
   Hayvonlarning jigarida va qon zardobida proteoglikan almashinuvi parametrlariga prenatal alkogolli zaharlanish ta'sirini aniqlash.
   
3. 
   Prenatal alkogol bilan zaharlanishga uchragan hayvonlarning jigarida kollagen almashinuvi parametrlarini o'rganish.
   
4. 
   Vitaminlar majmuasining ta'sirini baholang - a-tokoferol, retinol va
   

askorbin kislotasi jigar va qon zardobidagi uglevod-oqsil komplekslari darajasida prenatal spirtli zaharlanishni boshdan kechirgan hayvonlar. ,
Ilmiy yangilik.
Uglevod-oqsil konjugatlarini har tomonlama o'rganish prenatal alkogolli zaharlanish sharoitida ularning metabolik buzilishlari haqida yangi ma'lumotlarni olish imkonini berdi. Kalamushlar ustida o'tkazilgan tajriba prenatal spirtli ichimliklarni zaharlanishining glikoproteinlar, jigar proteoglikanlari va qon zardobidagi darajasiga sezilarli ta'sirini ko'rsatdi, bu glikoproteinlar tarkibidagi uglevod komponenti tarkibining pasayishi, jigarda proteoglikan va kollagen almashinuvi mahsulotlarining to'planishi bilan ifodalanadi. to'qimalar va ularning katabolizm jarayonlari intensivligining pasayishi. Aniqlangan uglevod-oqsil komplekslari metabolizmi parametrlarida aniqlangan o'zgarishlar HA darajasining sezilarli darajada pasayishi, 0-glyukuronidaza faolligi, kollagenolitik faollik va jigarda TIMP-1 darajasining pasayishi bilan tavsiflanadi. hayvonlarning uzoq muddatli postnatal ontogenezida davom etadi.
Ishning nazariy va amaliy ahamiyati.
Eksperimental tadqiqot natijalari etanolning embrion va fetotoksik ta'siri ostida yotgan patokimyoviy mexanizmlar haqidagi tushunchamizni kengaytirishga imkon beradi. Prenatal alkogol bilan zaharlanishdan keyin qon zardobidagi glikoproteinlar, kollagen, proteoglikanlar almashinuvi parametrlarining o'zgarishi to'g'risida olingan ma'lumotlar diagnostika mezonlarini ishlab chiqish uchun asos bo'lib xizmat qilishi mumkin. A, E, C vitaminlari kompleksining aniq himoya ta'siri prenatal alkogol bilan zaharlanish natijasida kelib chiqqan metabolik kasalliklarni tuzatish uchun ishlatilishi mumkin.
Mudofaa qoidalari:

1. 
   Prenatal alkogol bilan zaharlanish ta'siri natijasida hayvonlarning jigarida glikoproteinlarning oqsil va uglevod komponentlari darajasi sezilarli darajada o'zgaradi va proteoglikan metabolizmining buzilishi boshlanadi.
   
2. 
   Prenatal spirtli ichimliklarni zaharlanishining ta'siri uzoq muddatli postnatal ontogenezda saqlanib qoladi, bu jigar to'qimalarida kollagen almashinuvi mahsulotlarining to'planishi va jigar to'qimalarida kollagen katabolizmi jarayonlarining pasayishi bilan tavsiflanadi.
   
3. 
   Vitaminlar kompleksidan foydalanish prenatal davrda etanol ta'siridan kelib chiqqan uglevod-oqsil komplekslarining metabolizmidagi buzilishlarni tuzatishga yordam beradi.