Olov bardosh qurilish materiallari

---

Olov bardosh qurilish
materiallari

---

Reja:
1.
OLOVBARDOSH MATERIALLAR TASNIFI
2.
OLOVBARDOSH MAHSULOTLAR TAYYORLASH
3.
OLOVBARDOSH MATERIALLARNING ISHLATILISH SOHASI

---

OLOVBARDOSH MATERIALLAR TASNIFI
Texnika asbob-anjomlarini ishlab chiqarishda ham keramika materiallarining o'rni
sezilarlidir. Ayniqsa, ularning olovbardosh materiallar nomi bilan ataluvchi turlari
o'rnini boshqa materiallar egallay olmaydi. Olovbardosh materiallardan: toza kaolinli
loydan olinadigan shamotli material, kremnezyom asosida olinadigan dinasli 
materiallar eng ko‘p tarqalgan, olovbardoshligi juda yuqori bo‘lgan materiallar uchun
aluminiy oksidlari (korundli o ‘tga chidamli), magniy va sirkoniy oksidlari ishlatiladi.
Rossiya oliy ta’lim tizimi tasnifiga ko‘ra ular quyidagicha oliy ta ’lim tizimida o‘qitiladi
va mutaxassislikka ega bo'ladi.
1. Qurilish keramikasi — g'isht, quvur va boshqalar ishlab chiqarish texnologiyasi.
2. Qurilish keramikasi — g'isht, quvur va boshqalar ishlab chiqarish texnologiyasi.
3. Nafis keramika buyumlari - sopol va chinni ishlab chiqarish texnologiyasi.
4. Funksional keramika - rezistor lyuminofor va boshqalar ishlabchiqarish
texnologiyasi. 
5. Mashinasozlik keramikasi — keramikadan yasalgan dvigatel, sun’iy olmos va
boshqalar ishlab chiqarish texnologiyasi
6. Issiqliq himoyalovchi buyumlar - issiqlik izolatsiya buyumlari va boshqalar ishlab
chiqarish texnologiyasi

---

Olovbardosh materiallar tasnifi kimyo-mineralogik tarkibiga ko'ra quyidagicha
turlanadi:
1. Kremnezyomli buyumlar — dinasli olovbardosh buyumlar va kvars shishasi asosida
olingan buyumlar.
2. Alumosilikatli buyumlar — yarim nordon g'isht, shamot g'ishti va yuqori glinozyomli
buyumlar.
3. Magnezialli buyumlar — magnezialli o'tga chidamli buyumlar va magnezialli ohakli
(dolomitli) 
buyumlar.
4. Magnezial-shpinelli buyumlar — magnezit—xromitli o'tga chidamli buyumlar, 
shpinelli buyumlar.
5. Magnezial—silikatli buyumlar-forsterit o'tga chidamli buyumlar va boshqalar.
6. Uglerodli buyumlar.
7. Karbid kremniyli buyumlar.
8. Sirkonli buyumlar — baddelentli va sirkonli olovbardosh buyumlar.
9. Oksidli buyumlar — berilliyli, magniyli, kalsiyli va boshqa oksidli olovbardosh
buyumlar.
10. Kislorodsiz buyumlar—nitridli, boridli va boshqa olovbardosh buyumlar

---

Olovbardosh materiallar ko'rinishiga ko'ra 4 turga ajraladi:
1. G'isht shaklli oddiy buyumlar.
2. Fasonli murakkab shaklli buyumlar.
3. Yirik blokli buyumlar.
4. Shakllantirilmagan materiallar— kukunlar, massalar, beton aralashmalari va boshqalar.
Olovbardoshlik xossalariga ko‘ra barcha materiallar 3 guruhga ajraladi:
1. Olovbardoshligi 1580— 1770°C boMgan o ‘tga chidamli buyumlar.
2. Olovbardoshligi 1770—2000°C boMgan yuqori o ‘tga chidamli buyumlar.
3. Olovbardoshligi 2000°C dan yuqori boMgan o'ta yuqori o'tga chidamli
buyumlar.
Olovbardosh materiallar g'ovaklilik nuqtayi nazaridan 3 guruhga ajraladi:
1. Yuqori zich zarrachali olovbardosh buyumlar — g'ovakligi 3% dan kam boladi.
2. Oddiy olovbardosh buyumlar — g'ovakligi 20—30% atrofida boMadi;
3. Yengil vaznli olovbardosh buyumlar — g'ovakligi 45% dan yuqori
bo'ladi.

---