Olmoshlar qanday til birlik(lar)i o‘rnida almashinib qo‘llanadi, ularga ishora qiladi?

Qur-ey! Qur-ey! Keyin jimgina quloq soldi, ammo “ba-a-a” degan ovoz yo‘q.

Gapda ajratib ko‘rsatilgan so‘z qanday so‘z sanaladi?
A) taqlid so‘z B) undov so‘z C) modal so‘z D) yuklama

71. 
    Iliq bahor kunlarida shimol tomonga uchayotgan turnalarning “qurey-qurey”i uning yuragida mudrab yotgan allaqanday hislarni uyg‘otib yubordi.
    

Gapda ajratib ko‘rsatilgan so‘z qanday so‘z?
A) taqlid so‘z B) undov so‘z C) modal so‘z D) olmosh

72. 
    Zora, shoyad kabi so‘zlar qanday modal ma’no ifodalaydi?
    

A) quvonch B) ishonch C) istak D) gumon

73. 
    Qanday fe’llar holat fe’llari sanaladi?
    

1) shaxs va narsalarning jismoniy faoliyati natijasida yuz bergan harakatni ifodalovchi fe’llar;
2) shaxslarning ichki kechinmalarini ifodalovchi fe’llar;
3) narsalarning bir holatdan ikkinchi holatga o‘tish jarayonini ifodalovchi fe’llar.
A) 1,2,3 B) 1,2 C) 1,3 D) 2,3

74. 
    O‘timli fe’llar berilgan javobni toping.
    

A) o‘qimoq, yozmoq C) kulmoq, yig‘lamoq
C) yurmoq, yugurmoq D) o‘tirmoq, turmoq

75. 
    Bajaruvchining o‘z ustida amalga oshadigan harakat-holatini ifodalaydigan fe’l nisbati qanday ataladi?
    

A) aniq nisbat B) birgalik nisbat C) majhul nisbat D) o‘zlik nisbat

76. 
    Qaysi fe’l fe’lning barcha nisbat shakllarida ham qo‘llana oladi?
    

A) o‘qimoq B) yodlamoq C) so‘ramoq D) kiymoq

77. 
    Har ikki qismi ot turkumiga mansub so‘zlar bilan ifodalangan bitishuvli so‘z birikmasi berilgan javobni aniqlang.
    

A) nordon anor B) tilla soat C) quyosh nuri D) kimyoviy jarayon

78. 
    –zor, -loq, -goh kabilar qanday qo‘shimchalar sanaladi?
    

A) shaxs oti yasovchi B) narsa oti yasovchi
C) o‘rin-joy oti yasovchi D) faoliyat-jarayon oti yasovchi

79. 
    Qaysi javobda ot, sifat, fe’l yasovchi shakldosh(omonim) qo‘shimchalar qayd etilgan?
    

A) –ik, -iq, -a B) –ma, -qi, -la C) –ay, -oq, -cha D) –ar, -gi, -k

80. 
    Qaysi javobda ot va sifat yasovchi shakldosh(omonim) qo‘shimchalar juftligi berilmagan?
    

A) aravakash—mehnatkash B) qalamdon—qadrdon
C) ekin—erkin D) ko‘rik—chirik

81. 
    Sodda tub otlarni toping.
    

A) qirqim, o‘rim B) chopiq, tortiq C) yutuq, buyruq D) beshik, o‘rik

82. 
    Qaysi gapda fe’lning otga xoslangan shakli qo‘llangan?
    

A) Chiroyli yozishni o‘rgan.
B) Bolalar qorbo‘ron o‘ynashmoqda.
C) Shu payt boshimiz ustida chaqmoq chaqdi.
D) Singilcham quymoqni juda yaxshi ko‘radi.

83. 
    Qaysi javobda ravishdosh shakllari berilmagan?
    

A) –ib(-b), -a(-y) B) –gach, -guncha C) –gan, -ar D) –gani, -gancha

84. 
    Ko‘makchi fe’llar haqida aytilgan qaysi hukm to‘g‘ri emas?
    

A) Ravishdoshning –ib(-b), -a(-y) shakllari bilan qo‘llanadi.
B) Yetakchi fe’ldan anglashilgan harakatning bosqichlarini va tarzini ifodalaydi.
C) Ko‘makchi fe’l faqat yetakchi fe’l bilan qo‘llanadi.
D) Ko‘makchi fe’llar atash(lug‘aviy) ma’noga ega bo‘ladi.

85. 
    Qaysi gapda olmoq fe’li qo‘shma fe’l tarkibida qo‘llangan?
    

A) Ma’ruf toshni o‘n marta ko‘tara oldi.
B) Kasalligi tufayli o‘n yildan beri ukol olib kelmoqda.
C) Kecha Sharifadan xat oldik.
D) Shoikrom ukasidan xabar oldi.

86. 
    Qaysi gapda asosida fonetik o‘zgarish sodir bo‘lgan yasama fe’l(lar) qo‘llangan?
    

A) Gapirganda ovozi xuddi ichidan chiqqanday guldurab, jaranglab eshitiladi.
B) Ichkarida chaqaloq yig‘ladi, beshikning g‘ichirlagani ishitildi.
C) Yuragim hayajondan gupullab ura boshladi.
D) Usta temirni cho‘g‘ga solib bolg‘alaydi, cho‘zadi, yassilaydi, yana olovga soladi.

87. 
    Qaysi javobda fe’llarning munosabat shakllari ko‘rsatilmagan?
    

A) –di, -man, -sa B) –gan, -siz, -gin C) –gay, -ti, -ay D) –in, -ma, -dir

88. 
    Qaysi gapda harakat-holatning gap aytilayotgan payt(nutq momenti)dan so‘ng yuz berishi ifodalangan?
    

A) Mana bu shotutni bobosi ekkan ekan.
B) Har holda menga o‘xshagan o‘yinqaroq bolalar uchun bu yerda ermak topiladi.
C) Yomg‘ir tobora kuchaymoqda.
D) Oy botib, yulduzlar kirin-ketin so‘nib boryapti.

89. 
    Turli gap bo‘laklari vazifasida kelish uchun xoslangan fe’l shakllari bu…
    

A) vazifa shakllari B) munosabat shakllari
C) nisbat shakllari D) bo‘lishsizlik shakllari

90. 
    Qaysi grammatik shakllardan keyin bir xil shaxs-son qo‘shimchalari qo‘shiladi?
    

A) –sa, -di B) –yap, -gu C) –ar, -ib D) –di, -a

91. 
    Qaysi nisbat qo‘shimchalari bir fe’lga birin-ketin bir necha marotaba qo‘shilishi mumkin?
    

A) o‘zlik nisbat B) majhul nisbat
C) birgalik nisbat D) orttirma nisbat

92. 
    Quyida berilgan yasama fe’llarning nechtasi tarkibida tovush o‘zgarishi sodir bo‘lgan?
    

qona,ata, sana, yasha, qiyna, o‘yna, o‘rna, kengay, pasay, susay, ulg‘ay, sarg‘ay, gulla, yig‘la, angla, egalla, yashar, ko‘kar, oqar, qizar, uvullla, akilla, likilla, shovulla
A) 19 ta B) 17 ta C) 15 ta D) 13 ta

93. 
    Qaysi gapda mavzu ma’nosini ifodalagan vazifadosh ko‘makchi qo‘llangan?
    

A) Gap futbol o‘yini ustida ketardi.
B) Muxbirimiz telefon orqali xabar berdi.
C) Akam dala tomon ketdi.
D) Jamshid ota haqida she’r aytib, hammamizni yig‘latdi.

94. 
    Bog‘lovchilar qaysi tasnifga binoan teng va tobe bog‘lovchilarga bo‘linadi?
    

A) tuzilishiga ko‘ra B) qo‘llanishiga ko‘ra
C) vazifasida ko‘ra D) ma’nosiga ko‘ra

95. 
    Bir turdagi shaxs va narsalarning umumiy otini yoki ulardan birining nomini ifodalashiga ko‘ra otlar qanday turlarga bo‘linadi?
    

A) atoqli va turdosh otlar B) aniq va mavhum otlar
C) sanaladigan va sanalmaydigan otlar D) yakka va to‘da otlar

96. 
    Qaysi qatorda bosh harflar imlosi bilan bog‘liq xatoga yo‘l qo‘yilgan?
    

A) Samarqand chinni zavodi
B) Buxoro viloyati hokimligi
C) O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi
D) Favqulodda Vaziyatlar Vazirligi

97. 
    Qaysi javobda qismlari turli turkumga mansub so‘zlardan tashkil topgan qo‘shma otlar berilgan?
    

A) qo‘lqop, belbog‘, tilxat
B) boychechak, ko‘rsichqon, oqsoqol
C) shakarqamish, oybolta, temiryo‘l
D) toshbaqa, asalchoy, tuyaqush

98. 
    Qaysi javobda tarkibi asos+ot yasovchi+ot yasovchi shaklida bo‘lgan yasama ot berilgan?
    

A) temirchilik B) terimchilik C) dehqonchilik D) suvoqchilik

99. 
    Qismlaridan biri mustaqil holda qo‘llanmaydigan juft otni aniqlang.
    

A) kiyim-kechak B) chang-to‘zon C) o‘yin-kulgi D) ashqol-dashqol

100. 
     Qanday yordamchi so‘zlar kelishik qo‘shimchalari bilan bir xil grammatik vazifa bajaradi?
     

A) bog‘lovchi B) ko‘makchi C) yuklama D) ko‘makchi va yuklama

1. 
   So‘zlarning eng kichik ma’noli qismlarini o‘rganuvchi tilshunoslik bo‘limini aniqlang.
   

A) morfemika B) morfologiya
C) sintaksis D) frazeologiya

2. 
   Odobli va adolatli insonning qalami baxt-saodat uchun xizmat qiladi, odamlarni yaqinlashtiradi, do‘stlikni mustahkamlaydi.
   

Berilgan gapdagi yasama so‘zlar miqdorini aniqlang.
A) 7 ta B) 6 ta C) 5 ta D) 4 ta

3. 
   Tepada cho‘ziq oshqovoqlar quyoshning so‘nggi shu’lalari bilan oltinlanar edi.
   

Gapdagi sodda yasama so‘zlarning asosi qaysi turkumlarga mansub?
A) ot, sifat, fe’l B) ot, ravish, fe’l
C) sifat, ot, ravish D) fe’l, ravish, sifat

4. 
   Qaysi javobda tarkibida fonetik o‘zgarish bo‘lgan sodda yasama so‘z qo‘llangan?
   

A) Ko‘klam. Butun mavjudot qaytadan yasharmoqda.
B) Izg‘irindan ko‘zlar yoshlandi.
C) Bir-birimiz bilan eski qadrdonlardek suhbatlashdik.
D) Dalada mashinalar ko‘paymoqda.

5. 
   Hindubek turkiy va forsiy tillarni mukammal o‘rgangan ilmli, ma’rifatli, dilkash kishi ekani uchun Boburning eng yaqin beklari qatoriga kirgan edi.
   

Gapda qo‘llangan yasama so‘zlar miqdorini toping.
A) 5 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 2 ta

6. 
   So‘z tarkibini o‘rganuvchi tilshunoslik bo‘limini aniqlang.
   

A) fonetika B) morfemika C) grafika D) leksika

7. 
   Asos haqida aytilgan qaysi fikr to‘g‘ri emas?
   

A) So‘zning eng kichik ma’noli qismi asos deyiladi.
B) Asos so‘zning asosiy ma’nosini ifodalaydi.
C) Asos mustaqil holda qo‘llana oladi.
D) Asos so‘z yasovchi qo‘shimchalar qo‘shilgan sayin kengayib boradi.

8. 
   Qaysi fikr barcha qo‘shimchalar haqida bildirilgan hukm sanaladi?
   

A) so‘zga yangi ma’no yuklaydi.
B) so‘zga qo‘shimcha ma’no yuklaydi.
C) mustaqil holda qo‘llana olmaydi.
D) so‘zlarni bir-biriga bog‘laydi.

9. 
   Qaysi javobda qo‘shimchalarning qo‘llanish o‘rniga ko‘ra ikki turi qo‘llangan?
   

A) sergaplik, noqonuniy
B) dehqonchilik, temirchilik
C) kitobxonlar, iliqroq
D) aqlli—aqlsiz, paxtakor—itoatkor

10. 
    Qaysi javobda qo‘shimchalarning vazifasiga ko‘ra ikki turi qo‘llangan?
    

A) sergaplik, noqonuniy
B) dehqonchilik, temirchilik
C) kitobxonlar, iliqroq
D) aqlli—aqlsiz, paxtakor—itoatkor

11. 
    Qaysi javobda qo‘shimchalarning tuzilishiga ko‘ra ikki turi qo‘llangan?
    

A) sergaplik, noqonuniy
B) dehqonchilik, temirchilik
C) kitobxonlar, iliqroq
D) aqlli—aqlsiz, paxtakor—itoatkor

12. 
    Qaysi javobda qo‘shimchalarning shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra ikki turi qo‘llangan?
    

A) sergaplik, noqonuniy
B) dehqonchilik, temirchilik
C) kitobxonlar, iliqroq
D) aqlli—aqlsiz, paxtakor—itoatkor

13. 
    Qaysi javobda so‘z yasovchi qo‘shimchalar ko‘rsatilgan?
    

A) –dosh, -ona, -lan B) –ala, -qiz, -mtir
C) –yap, -sin, -dan D) –cha, -lab, -ay

14. 
    Qaysi javobda lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalar ko‘rsatilgan?
    

A) –dosh, -ona, -lan B) –ala, -qiz, -mtir
C) –yap, -sin, -dan D) –cha, -lab, -ay

15. 
    Qaysi javobda sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar ko‘rsatilgan?
    

A) –dosh, -ona, -lan B) –ala, -qiz, -mtir
C) –yap, -sin, -dan D) –cha, -lab, -ay

16. 
    Qaysi javobda so‘z yasovchi va shakl yasovchi shakldosh qo‘shimchalar ko‘rsatilgan?
    

A) –dosh, -ona, -lan B) –ala, -qiz, -mtir
C) –yap, -sin, -dan D) –cha, -lab, -ay

17. 
    Ayirmoq va qayirmoq fe’llariga qanday qo‘shimcha qo‘shilishi natijasida tovush tushishi sodir bo‘ladi?
    

A) zamon qo‘shimchasi
B) nisbat qo‘shimchasi
C) mayl qo‘shimchasi
D) shaxs-son qo‘shimchasi

18. 
    Fe’llarning munosabat shakllari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping.
    

1) zamon qo‘shimchalari
2) shaxs-son qo‘shimchalari
3) nisbat qo‘shimchalari
4) mayl qo‘shimchalari
5) bo‘lishsizlik qo‘shimchalari
A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,4 C) 1,2,3 D) 2,4,5

19. 
    Ismlarning munosabat shakllari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping.
    

1) egalik qo‘shimchalari
2) kelishik qo‘shimchalari
3) erkalash qo‘shimchalari
4) kichraytirish qo‘shimchalari
5) bog‘lamalar
A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,4 C) 1,2,5 D) 2,3,5

20. 
    Nimani eksang, shuni o‘rasan.
    

Ushbu maqolda qo‘llangan sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar miqdorini aniqlang.
A) 6 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 2 ta

21. 
    To‘qlikda ochlikni o‘yla, boyiganda muhtojlikni o‘yla.
    

Ushbu maqolda qo‘llangan so‘z yasovchi qo‘shimchalar miqdorini aniqlang.
A) 6 ta B) 5 ta C) 4 ta D) 3 ta

22. 
    Lipillab yonayotgan shamning qizg‘ish shu’lasida Olimxonning iztirob qalqigan kulcha yuzi qorayib ko‘rinmoqda edi.
    

Ushbu gapda qo‘llangan lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalar miqdorini aniqlang.
A) 7 ta B) 5 ta C) 4 ta D) 3 ta

23. 
    Qaysi qo‘shimchalar uch xil talaffuz qilinadi va uch xil yoziladi?
    

A) –gina, -gan B) –day, choq
C) –boz, -bon D) –illa, -indi

24. 
    Qaysi javobda ma’nodosh qo‘shimchalar berilmagan?
    

A) –chi/-shunos B) –li/-kor
C) –ona/-larcha D) –kor/-dosh

25. 
    Qaysi javobda zid ma’noli qo‘shimchalar berilmagan?
    

A) –li/-siz B) ser-/-mand C) bo-/be- D) no-/-li

26. 
    Qaysi javobda shakldosh qo‘shimchalar berilmagan?
    

A) –in, -oq, -ma B) –ay, -ar, -sa
C) –gan, -ta, -jon D) –im, -dir, -ar

27. 
    Quyidagi hukmlarning nechtasi to‘g‘ri?
    

1) So‘z yasovchi qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh bo‘la oladi;
2) Lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh bo‘la oladi;
3) Sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh bo‘la oladi;
4) So‘z yasovchi va lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh bo‘la oladi;
5) So‘z yasovchi va sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh bo‘la oladi;
6) Lug‘aviy shakl yasovchi va sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh bo‘la oladi.
A) oltitasi B) beshtasi C) to‘rttasi D) uchtasi

28. 
    Ma’lumki, odatdagi tartib bo‘yicha so‘zning ma’noli qismlari asos+so‘z yasovchi+lug‘aviy shakl yasovchi+sintaktik shakl yasovchi shaklida o‘rinlashadi. Qaysi javobda morfemalari ushbu tartib asosida joylashgan so‘z berilgan?
    

A)isitkichlarni B) anglamadi
C) hamkasblarimga D) isitmalamoq

29. 
    Qaysi javobda asosdosh so‘zlar berilgan?
    

A) bordi, borsa, boray B) gulning, guldir, gulim
C) sarg‘ish, sarg‘imtir, sariqroq D) suvsa, suvchi, sersuv

30. 
    Qaysi javobda tub so‘z berilgan?
    

A) ko‘chki B) turtki C) tulki D) tepki

31. 
    Qaysi javobda yasama so‘z berilgan?
    

A) siyosiy B) axloqiy C) ijtimoiy D) madaniy

32. 
    Oyimga