yo‘l-yo‘riqlar berish yoki o‘yin qoidalari qanday bajarilishini ko‘rsa-
tish uchun o‘yinni to‘xtatishi mumkin. 0 ‘yinni baqirish yoki keskin
ishora Man to£xtatish yaramaydi. Katta maktab yoshidagi bolalami
«Diqqat!» degan shartli ishora yoki hushtak chalish bilan to‘xtashga
o‘igatish lozim.
0 ‘qituvchi bolalami o'yin qoidalarini ongli va aniq bajarishlariga
odatlantirishi kerak. Bu odatlar ularni intizomga o‘rgatishda katta
ahamiyatga ega bo‘lib, bolalarda о 7. burchini sezish va o‘z xatti-
harakatlariuchunjavobgarlik hissini larbiyalash, o‘zini tutabilish
va matonatlikni o‘stirishda yordum beradi. O'qituvchining vazifasi
o‘quvchilardan o ‘yin qoidalarini aniq
b a j a r i s h l a r i n i
talab qilishdir.
Ammo ubolalaro‘yinni yomon o'zlashlimyotganlari ularga aytsihda
beo‘xshov, bachkana qiliqlar qilmasligi kerak.
0 ‘quvchilar yo'l qo'yadigan xalolar va qo‘polliklarni oldini
olishga alohida ahamiyat bilan qar.ush lozim. Qo‘pollik qilgan o‘yin-
chini albatta jazolash kenik. Bimday hollarda ba’zi ta’sir ko‘rsatish
choralarini qo'IIash, ya’ni vaqtincha o‘yindan chetlatish, jarima
ochkolari berish mumkin.
0 ‘yinchi rahbarlik qilishda o‘quvchilami faqat
erishiladigan
natijalarga qiziqtirish bilan eheklanmasdan, balki ularda o‘yin jara-
yonining o'zidan zavq olishga, lazzatlanish
hissini vujudga kelti-
rishga ham jiddiy c’tibor bcrishi lozim. Ayniqsa,
uncha faollik
ko‘rsatmaydigan o'yinchilarning tashabbusini qo‘llab-quwatlash,
rag‘batlantirish va ularda o‘z kuchlariga ishonch hosil qilish tavsiya
etiladi. 0 ‘yinchilar o'rtasida to‘g‘ri munosabat o‘matishga harakat
qilish, g‘oliblaming kekkayib kctishlari va mag‘lublaming o‘yindan
sovishlariga yo‘l qo‘ymaslik lozim.
Rus pedagogi A.S.Makarcnkoning o ‘g‘il va qiz bola o ‘zin ing
shaxsiy muvaffaqiyati bilangina enias, balki xususan o‘z komandasi
6X
yoki tashkilotning muvaffaqiyatlari bilan
ham faxrlanish ruhida
tarbiyalash zarurligi haqida aytgan gaplarini hcch qachon unut-
maslik kerak.
Shuningdek, bolalarda har qanday maqtanchoqlikni
bartaraf etish, raqibga hurmat-e’tibomi tarbiyalash, ularga uyush-
qoqlikning, mashq qilishning va komandada intizom bo‘lishining
ahamiyatini tushuntirish zarur. Nihoyat, bolaiaming o‘z muvaf
faqiyatlari va mag‘lubiyatlariga jiddiy munosabatda bolishlariga
erishish kerak.
0 ‘quvchilar o‘yinni yaxshilab o'zlashtirib olishlari uchun uni
bir necha marta takrorlash lozim, bunda ular o ‘ymdarv qanchalik
mamnun bo‘lsalar, uni shunchalik puxta eslab qolishlarini unut-
maslik kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: