Oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Ichki tashkiliy ko„rsatkichlarga quyidagilar kiradi:

Jismoniy disklar soni yoki ma‘lumotlarni saqlash uchun foydalaniladigan ishchi yuzalari (data surface). Balandligi katta bo‗lmagan zamonaviy jamlagichlar o‗qish/yozish moslamasi blokini engillashtirish uchun kam sonli (1–3) disklarga ega.
O‗qish/yozish jismoniy kallaklarining soni (read/ write head) ishchi yuzalar soni bilan mos keladi. O‗qish/yozish moslamasi va ishchi yuzalar soni ikkilangan disklar sonidan ham kam bo‗lishi mumkin. Silindrlarning jismoniy soni dastlabki vinchesterlar uchun bir necha yuzdan o‗n minggacha ortdi. Sektor o‗lchami (bytes per sector) odatda 512 baytni tashkil etadi. Trekdagi sektorlar soni (bytes per sector) chetdagi zonalardan taShKil topgan.
Servobelgining joylashuvi. Ular belgilangan yuzada joylashgan bo‗lishi mumkin, ishchi yuzaga o‗rnatiladi yoki joylashuvning gibrid variantiga ega.
Tezlik va unumdorlik quyidagi ko‗rsatkichlar bilan tavsiflanadi:
Qo‗shni trekga o‗tish vaqti (track-to-track sek) millisekundlarda o‗lchanadi va holatga o‗tish tizimi tezligini tavsiflaydi. Zamonaviy qattiq disklar uchun o‗tish vaqti 0,5–2 ms ga teng. Yozish uchun o‗tish vaqti o‗qish uchun belgilangan o‗tish vaqtdan bir necha marotaba kattadir (yanada aniq holatga o‗tishda yozish maqsadga muvofiq). Qidiruvning o‗rtacha vaqti (average seek time) tasodifiy silindrga murojaatlar seriyasi bo‗yicha aniqlanadi. 10000
ayl/min (10K deb belgilanadi) tezlikli vinchesterlar uchun qidiruv vaqti o‗tishning uzoqliligiga bog‗liq holda 0,3 ms (qo‗shni trekga) dan 12 ms (u chekkasidan bu chekkasigacha) gacha tashkil etadi. Jamlagichning hajmi qancha katta bo‗lsa, shuncha kam qidiruv vaqtiga erishish murakkab bo‗ladi: ko‗p sonli o‗qish/yozish moslamalarini tez ko‗chirish qiyinroq; silindrlarning ko‗p sonli bo‗lishi yo kallaklarni ko‗chirish uzunligini kattalashtiradi, yoki holatga o‗tish aniqligiga bo‗lgan talablarni oshiradi.
Diagnostik dasturlar o‘z ishini bajarishi uchun ish vaktidagi kompyuterni tekshirishi lozim.
Piter Norton uz faoliyatini uchirilgan fayllarni tiklaydigan utilitlardan boshladi va uz imperiyasini yaratdi. Vaqt o‘tishi bilan juda ko‘p har xil utilitlar va kompyuter diagnostika qiladigan uskunalar yaratildi, lekin Symante kompaniyasining Norton Utilites utilitalar to‘plami eng yaxshilaridan biri deb hisoblanadi.
Bu to‘plamda Norton Disk Doctor va Norton System Doctor utilitlari asosiy deb xisoblanadi va kattik disk, xamda butun tizim ishini tekshiradi. System Watch dasturi Windows tizim resurslarini nazorat qiladi va kelib chiqadigan muammolar to‘g‘risida ogohlantiradi.
Shu to‘plamga tegishli yana bir utilit - bu Norton Uninstall Deluxe dasturi. Uning vazifasi - Windows tizimida kerak bo‘lmagan dasturlarni olib tashlash. Norton CrashGuard Deluxe dasturi esa, kompyuter ishidagi nosozliklarni bartaraf etadi hamda tizim fayllarni va parametrlarni tekshiradi.
Utilit to‘plamlaridan yana biri Cyber Media kompaniyasi yaratgan McAfee Utilities to‘plamidir.