|
Adabiyotlar ruyhati:
1.SH.S.SHaripov, N.A.Muslimov. “Texnik ijodkorlik va dizayn” o‘quv qo‘llanma.
Toshkent-2007 yil
UMUMIY O‘RTA TA’LIM TIZIMIDA TEXNOLOGIYA FANINI
O‘RGANISH BOSQICHLARI
Muxitdinova Jamilaxon Ruslanovna, Sayfitdinov Anvarjon Sadritdinovich -
Namangan DU
Annotatsiya:
Ushbu maqola
ta’lim sohosida amalga oshirilayotgan
islohotlar, Texnologiya fanini ta’lim sifatida mazmunan modernizatsiyalash va
113
samaradorligini oshirish masalalariga bag‘ishlangan. Shu bilan birga maqolada
Texnologiya o‘quv fani dasturiga kiritilgan o‘zgarishlar ko‘rib chiqilgan bo‘lib,
maktab o‘quv ustaxonalarida mashg‘ulotlarni o‘tkazishni rejalashtirish va
tashkil etish bilan bog‘liq masalalar yoritilgan.
Kalit so‘zlar
: Texnologiya o‘quv fani dasturi, Texnologiya va dizayn,
Polimer materiallarga ishlov berish texnologiyasi, Ro‘zg‘orshunoslik
asoslari, yakuniy natija.
Abstract:
This article is devoted to the ongoing reforms in the field of
education, the modernization of the content and effectiveness of technology
education as education. In addition, the article discusses the changes in the
curriculum of the subject of Technology, and issues related to the planning and
organization of classes and workshops in general secondary schools.
Keywords:
Technology Curriculum, Technology and Design, Polymer
Material Processing Technology, Basics of Home Economics, final result
Mamlakatimizda ta’lim sohosida amalga oshirilayotgan islohotlar asosida
umumiy o‘rta ta’lim maktablarida o‘qitiladigan Texnologiya (mehnat) ta’limini
mazmunan modernizatsiyalash hamda ta’lim sifati va samaradorligini oshirish
dolzarb vazifalardan hisoblanadi.
Ma’lumki, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 6
apreldagi “Umumiy o‘rta va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining davlat ta’lim
standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida”dagi 187-sonli qarori 1-ilovasining 4-bobida
Davlat ta’lim standarti quyidagi tarkibiy qismlardan iborat ekanligi belgilangan:
umumiy o‘rta ta’limning tayanch o‘quv rejasi;
umumiy o‘rta ta’limning o‘quv dasturi;
umumiy o‘rta ta’limning malaka talablari;
baholash tizimi.
Texnologiya o‘quv fani dasturiga kiritilgan o‘zgarishlar:
1. Texnologiya o‘quv fanini o‘qitishning asosiy maqsadi va
vazifalari yangidan takomillashtirildi.
2. Umumiy o‘rta ta’lim tizimida umumta’lim fanlarini o‘rganish
bosqichlari kiritildi.
3. O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch va fanga oid kompetentsiya
elementlari kiritildi.
4. “Texnologiya va dizayn” yo‘nalishibo‘yicha 5-7 sinflar uchun
“Polimer materiallarga ishlov berish texnologiyasi” va “Ro‘zg‘orshunoslik
asoslari”,
8-9 sinflar uchun “Elektronika asoslari” bo‘limlari yangidan kiritildi.
5.
“Servis xizmati” yo‘nalishi bo‘yicha 5-9 sinflar uchun
“Ro‘zg‘orshunoslik asoslari” bo‘limi yangidan kiritildi.
6. 9-sinf o‘quvchilarini kasblarni to‘g‘ri va ongli tanlashlari orqali
kelgusi ta’lim yo‘nalishini mustaqil ravishda belgilash kompetentsiyalarini
shakllantirish maqsadida “Texnologiya va dizayn” va “Servis xizmati”
114
yo‘nalishlarida birinchi chorakdan boshlab “Kasb tanlashga yo‘naltirish” bo‘limi
o‘qitilishi belgilandi.
7. “Qishloq xo‘jaligi asoslari ” yo‘nalishi umumiy o‘rta
ta’lim maktablarining tayanch o‘quv rejasida belgilangan “Biologiya” fanlari
tarkibida o‘qitiladi. Mazkur yo‘nalishda berilgan mavzular botanika, biologiya va
shu kabi tabiiy fanlar mavzusi bilan bir xilligi, aynan olgan bilim tajribada
ko‘nikma va malakaga aylantirishga zarurligi inobatga olinib, Texnologiya
fanining o‘quv dasturidan chiqarildi.
8.
Texnologiya
o‘quv fani chuqur o‘rganiladigan sinflar va
ixtisoslashtirilgan maktablarning dasturlari umumiy o‘rta ta’lim maktabi dasturi
bilan uzviylashtirilgan holda ishlab chiqildi.
9. Dasturga kiritilgan mavzular va nazorat ishlari alohida tartibda
ajratib berildi.
10. “Texnologiya va dizayn” va “Servis xizmati” yo‘nalishlari
bo‘limlariga ajratilgan soatlar mavzular mazmuni va hajmidan kelib chiqqan holda
qayta taqsimot qilindi.
11. Texnologiya fanini o‘qitishda boshlang‘ich sinflarda “Iqtisod
alifbosi”, yuqori sinflarda “Sog‘lom avlod asoslari”, “Hayot xavfsizligi
asoslari” hamda “Iqtisod saboqlari” o‘quv kurslari singdirildi.
Maktab o‘quv ustaxonalarida mashg‘ulotlarni o‘tkazishni rejalashtirish
va tashkil etish, ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiriuvchi maqsadlarni belgilash,
kerakli jihozlarni mashg‘ulotga tayyorlash hamda xavfsizlik texnikasi
qoidalari bilan bog‘liq masalalar yoritilgan.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 6 aprelda
“Umumiy o‘rta va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining davlat ta’lim
standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi 187-sonli Qarori bilan tasdiqlangan
“Texnologiya” fanidan o‘quvchilarda kompetentsiyalarni shakllantirishga
yo‘naltirilgan davlat ta’lim standarti va Xalq ta’limi vazirligining 2017 yil 3
iyundagi “Umumiy o‘rta ta’limning davlat ta’lim standarlari talablari asosida
takomillashtirilgan o‘quv dasturlarini tasdiqlash va amaliyotga joriy etish
to‘g‘risida”gi 190-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan “Texnologiya” fani
o‘quv dasturi asosida texnologiya faniga yangidan 5-9-sinflar uchun
“Polimer materiallariga ishlov berish texnologiyasi”, “Ro‘zg‘orshunoslik
asoslari”, “Elektronika asoslari” bo‘limlari bo‘yicha ham metodik qo‘llanmalar
tayyorlanib nashr qilingan.
Texnologiya fani darslarining asosini amaliy mashg‘ulotlar tashkil
qiladi. Shu jihatdan ham bu fan boshqa fanlardan o‘ziga xos ravishda tashkil
qilinishi bilan ham ajralib turadi. Shunday ekan, tashkil etiladigan amaliy
mashg‘ulotlarda nazariy mashg‘ulotlarda olingan bilimlarni amalda, hayotiy
tajribalar asosida mustahkamlanadi. Bu jarayon bevosita o‘quvchilar ishtirokida
amalga oshirilishi bilan ham muhim ahamiyat kasb etadi. Demak, tashkil
etiladigan amaliy mashg‘ulotlar o‘quvchilarga bilim berishning asosiy tashkiliy
shakllaridan biri hisoblanadi. Bu jarayonda turli interfaol metodlardan foydalanib
amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish samarali hisoblanadi. Bunda o‘quvchilarning
115
alohida va o‘ziga xos xususiyatlari to‘liq namoyon bo‘ladi. Ular ijodiy ishlaydilar,
berilgan muammo ustida qo‘shimcha manbaalar hamda o‘z kuzatishlari asosida
xulosalar chiqaradilar, yangi g‘oya va fikrlar asosida o‘zlariga ishonch,
do‘stlari fikriga xurmat bilan qarash sifatlari tarkib topadi. Bunday amaliy
mashg‘ulotlarda belgilangan maqsad va vazifalar amalga oshiriladi va
yakuniy natija kafolatlanadi
Do'stlaringiz bilan baham: |
