Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti “iqtisodiyot” kafedrasi

Joriy majburiyatlar, jami (satr.610+630+640+650+660+67 0+680+690+700+710+720+730 +740+750+760)	600	291050	399400	448800
1084300
shu jumladan: joriy kreditorlik qarzlari (satr.610+630+650+670+680+69 0+700+710+720+760)	601 602	0 0	0 0	0 0	0 0
shundan: muddati o’tgan joriy kreditorlik qarzlari
Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga qarz (6000)	610	104900	53800	2600	178000
Ajratilgan bo’linmalarga qarz (6110)	620	0	0	0	0
SHo’’ba va qaram xo’jalik jamiyatlarga qarz (6120)	630	0	0	0	0
Kechiktirilgan daromadlar (6210, 6220, 6230)	640	0	0	0	0
Soliq va majburiy to’lovlar bo’yicha kechiktirilgan majburiyatlar (6240)	650	0	0	0	0
Boshqa kechiktirilgan majburiyatlar (6250, 6290)	660	0	0	0	0
Olingan bo’naklar (6300)	670	14450	113200	226400	259700
Byudjetga to’lovlar bo’yicha qarz (6400)	680	77600	19600	21200	34300
Sug’urtalar bo’yicha qarz (6510)	690	7100	7900	8400	9100

Maqsadli davlat jamg’armalariga to’lovlar bo’yicha qarz (6520)	700	0	0	0	0
Ta’sischilarga bo’lgan qarzlar (6600)	710	0	64800	29500	321500
Meіnatga іaq to’lash bo’yicha qarz (6700)	720	4800	10300	10400	12800
qisqa muddatli bank kreditlari (6810)	730	0	0	48000	268600
qisqa muddatli qarzlar (6820, 6830, 6840)	740	0	0	0	0
Uzoq muddatli majburiyatlarning joriy qismi (6950)	750	0	0	0	0
Boshqa kreditorlik qarzlar (6950 dan tashqari 6900)	760	82200	129800	300	300
II bo’lim bo’yicha jami (satr.490+600)	770	508050	411765	717000	1282800
Balans passivi bo’yicha jami (satr.480+770)	780	795850	966715	1257300	1444400

«INTELECT-LTD» qo’shma korxonasi PUL OQIMLARI TO’G’RISIDA HISOBOT

.	Satr kodi	2000 yil		2001yil		2002 yil		2003 yil
		CHiqi m	Kirim	CHiqi m	Kirim	CHiqi m	Kirim	CHiqi m	Kirim
Xo’jalik faoliyati pul oqimlari
Xaridorlardan olingan pullar	10	0	974500	0	1103000	0	2263400	0	1456200
Etkazib beruvchilarga to’langan pullar	11	418400	0	538200	0	1202800	0	850700	0
Xizmatchilarga va xizmatchilar nomidan to’langan pullar	12	51500	0	95300	0	230600	0	117000	0
Boshqa pul to’lovlari va tushumlari	13	435000	121800	560400	404800	471600	20800	375700	105800
Jami xo’jalik faoliyatining pul tushumlari-chiqimlari (010 + 011 + 012 + 013)	14	904900	1096300	1193900	1507800	1905000	2284200	1343400	1562000
Investitsiya va moliyaviy xizmatga foyda
To’langan foizlar	20	0	0	0	0	0	0	0	0
To’langan foizlar	21	23800	0	23800	0	23800	0	23800	0
Olingan dividendlar	22	0	0	0	0	0	0	0	0
To’langan dividendlar	23	0	0	0	0	0	0	0	0

Jami daromaddan tushgan sof pul oqimi- chiqimi (020+ 021 + 022 + 023)	24	23800	0	23800	0	23800	0	23800	0
Soliqqa tortish
Foyda solig’i- to’langan foyda	30	0	0	0	0	0	0	0	0
Boshqa to’langan soliqlar	31	1411000	0	318700	0	346600	0	195400	0
Jami to’langan soliqlar (030 + 031)	32	1411000	0	318700	0	346600	0	195400	0
Investitsion faoliyat
Xarid qilish va sotish	40	0	0	0	0	0	0	0	0
Uzoq muddatli aktivlarni sotib olish va sotish	41	0	0	0	0	0	0	0	0
Xarid qilingan va qo’yilgan uzoq va qisqa muddatli qo’yilmalar	42	0	0	0	0	0	0	0	0
Investitsion faoliyatdan yalpi sof pul oqimi-chiqimi	43	0	0	0	0	0	0	0	0
Imoliyalashtirishga qadar jami pul oqimi va yalpi sof kirim	44	1069700	1096300	1541200	1507800	2284200	2284200	1550800	1562000
Moliyaviy faoliyat
Kapitalga aktsiya chiqarishdan tushgan tushum	50	0	0	0	0	0	0	0	0
Uzoq muddatli va qisqa muddatli qarzlar tushumi	51	0	0	0	0	0	0	0	0

«INTELECT-LTD» qo’shma korxonasi Moliyaviy natijalar to’g’risidagi HISOBOT (forma 2)

Ko’rsatkichlar nomi	Satr kodi	01.01.2001		01.01.2002			01.01.2003		01.01.2004
		Daromad (foyda)	Harajat lar (zarar)		Daromad (foyda)	Harajat lar (zarar)	Daromad (foyda)	Harajat lar (zarar)		Daromad (foyda)	Harajat lar (zarar)
Mahsulot (tovar, ish va xizmat) larni sotishdan sof tushum	10	1392000	-		2237800	-	2461000	-		1562000	-
qo’shilgan qiymat solig’i	20	-	230380		-	373000	-	409300		-	259800
Aktsiz solig’i	30	-	0		-	0	-	0		-	0
Eksport bojxona to’lovlari	40	-	0		-	0	-	0		-	0
Sof daromad (010 – 020 – 030 – 040)	50	1161620	-		1864800	-	2051700	-		1302200	-
Sotilgan mahsulot (ishlar, xizmatlarning) ishlab chiqarish tannarxi	60	-	464600		-	710600	-	820700		-	520900

Mahsulot, tovarlar (ishlar, xizmatlar)ni sotishdan tushgan yalpi foyda (zarar) (050 – 060)	70	697020	0	1154200		1231000		781300	0
Sotish harajatlari	80	-	8000	-	8300	-	8500	-	21500
Ma’muriy harajatlar	90	-	95500	-	165100	-	159800	-	132700
Boshqa operatsion harajatlar, asosiy faoliyatdan tushgan foyda	100	0	329200	0	558400	0	549800	0	339600
Kelgusi davrda soliqqa tortish bazasidan chiqariladigan hisobot davri harajatlari	105	-	0	-	0	-	0	-	0
Asosiy faoliyatning foydasi (zarari) (070 – 080 – 090 – 105 +100)	110	264320	0	422400	0	512900	0	287500	0
SHo’’ba va karam xo’jalik jamiyatlariga berilgan qarzlar bo’yicha foizlar	120	0	-	0	-	0	-	0	-
Olingan boshqa dividendlar	125	0	-	0	-	0	-	51000	-
SHo’’ba va karam xo’jalik jamiyatlariga berilgan –olingan qarzlar bo’yicha foizlar	130	0	0	0	0	0	0	0	0
qolganb to’langna va olingan foizlar	135	0	0	0	0	0	75200	145	79200
Valyuta kursi farqidan daromadlar	140	0	0	0	0	0	42400	590	44600
Moliyaviy faoliyat bo’yicha boshqa (daromadlar) xarajatlar	145	0	107600	0	134400	0	88600	0	38900
Yalpi foyda (zarar) (110+120+125+130+ 135+140+145)	150	156720	0	288000	0	306700	0	176535	0
Favquloddagi foyda va zararlar	160	0	0	0	0	0	0	0	0
Daromad (foyda) soliqini to’lagunga qadar foyda (150 + 160)	170	156720	0	288000	0	306700	0	176535	0
Daromad (foyda) solig’i	180	-	0	-	0	-		-	0
Yuqorida kiritilmagan soliqlar	190	-	13320	-	23040	-	24535	-	15005
Hisobot davrining sof foydasi (zarari) (170 +180 + 190)	200	143400	0	264960	0	282165	0	161530	0

Keys №4

Dasturiy boshqaruvga asoslangan stanoklar ishlab chiqarish uchun firma prezidenti marketing tadqiqotlari guruhiga ilgari ishlab chiqarilgan mahsulotni takomillashtirish va bunda uning jahon bozorida raqobatbardoshligini oshirishni nazarda tutishga buyurtma berdi. Topshiriq olgach, tadqiqotlar bo’limi rahbari xodimlar oldiga quyidagi vazifalarni qo’ydi:

1. 
   Guruhini boshqarish tuzilmasini ishlab chiqish va turli yo’nalishlar bo’yicha tadqiqotchilar guruhlari tuzish.
   
2. 
   Ushbu sohadagi eng malakali mutaxassislardan tashabbuskor guruh tuzish hamda bo’lim faoliyatining maqsad va vazifalarini belgilab olish.
   
3. 
   Tadqiqotlarning eng ilg’or usullari va ishni bajarish bosqichlarini aniqlash:
   

• 
  yuzaga kelgan vaziyatni o’rganish, mamlakat ichida va xorijda kerakli klassdagi stanoklar tayyorlash bo’yicha ma’lumotlar to’plash. Patent loyihalarini ishlab chiqish;
  
• 
  tadqiqotlarning ketma-ketlikdagi rejasini tasdiqlash;
  
• 
  yangi stanok modelini ishlab chiqish, uni tanqidiy muhokama qilish hamda bu modelning ilg’orligi va raqobatbardoshligi haqida yakuniy qaror chiqarish.
  

Keys №5

Samarali va normal ish faoliyatini tashkil qilish, marketing tadqiqotlarini o’tkazish uchun xodimlar bo’limi rahbari firma prezidentidan korxonani malakali marketing tadqiqotchi xodimlar bilan ta’minlash vazifasini oldi.

Yangi xodimlar bo’limi funktsiyalari boshqa an’anaviy faoliyat ko’rsatuvchi xodimlar bo’limi funktsiyalaridan farq qilishini hisobga olib, prezident belgilangan vazifalarni aniq qilib qo’ydi:

1. 
   Xodimlar bo’limi boshqaruv tuzilmasini tasdiqlash va marketing tadqiqotlari funktsiyalarni ishlab chiqish.
   
2. 
   Xodimlarni tanlash va joylashtirish tamoyillarini, xodimlar malakasini oshirish tizimini, korxonani marketing tadqiqotlari uchun zarur kadrlar bilan ta’minlash tizimini ishlab chiqish.
   
3. 
   Buning uchun quyidagilarni aniqlash:
   

• 
  kadrlarga bo’lgan talab;
  
• 
  kasb tayyorgarligi darajasi;
  
• 
  mehnatga haq to’lash darajasi.
  

4. 
   Korxona jamoasida ma’naviy-psixologik muhitni shakllantirish uslubiyatini ishlab chiqish.
   
5. 
   Korxona marketing tadqiqotlari xodimlari mehnatiga haq to’lash va ularga ijtimoiy xizmat ko’rsatish tizimini yaratish.
   
6. 
   Amal qilayotgan ish bilan ta’minlash tizimiga baho berish hamda korxonani marketing tadqiqotlari xizmatchilari bilan ta’minlashning ichki va tashqi manbalarini aniqlash.
   

Prezidentdan topshirini olgach, xodimlar bo’limi rahbari bir qator vazifalarni bevosita funktsional bo’linmalarga topshirdi. Bunda u kiritiluvchi takliflar muhokama uchun xodimlar bo’limi Kengashiga kiritilish lozimligini aytib o’tdi.

Keys №6

Tassavur qiling, Siz bozorda tanho bo’lgan zoo magazingiz bilan faoliyat ko’rsatar edingiz. Ammo do’koningiz yonida huddi Sizning do’koningizga o’xshagan, bir qator afzalliklarga ega yana bir zoo magazin ishga tushdi. Natijada savdo tushumingiz tushib ketdi hamda doimiy xaridorlaringiz soni bir muncha qisqardi. Raqobatda yutib, savdo tushimingizni yana ko’tarib olishingiz, qo’shni do’konga nisbatan ustunliklarga ega bo’lish uchun nima qilar edingiz? Siz qollashingiz mumkin bo’lgan strategiya va taktika haqida fikr bildiring.

Keys №7

Ma’lumki, qo’shma korxona dasturiy boshqaruvga asoslangan stanoklar ishlab chiqaradi. Stanoklarni ommaviy ishlab chiqarish yo’lga qo’yilgach, bu mahsulotlarni ichki va tashqi bozorga chiqarish vazifasi ko’ndalang bo’ldi. Biroq qo’shma korxona Rossiya hududida faoliyat ko’rsatadi, uning xodimlari esa raqobat uchun juda muhim bo’lgan bu masalada unchalik tajribaga ega emas, chunki mahsulot Rossiya hududida va xorijga reja-buyruq asosida jo’natilar edi. Yagona qiyinchilik mahsulotni o’z vaqtida iste’molchiga jo’natib yuborish edi, xolos.

Hozirgi paytda mahsulotning raqobat kuchli bo’lgan Yevropa bozorlariga chiqarilishi sababli korxona prezidenti sotuv bo’limiga vaziyatni tahlil qilish hamda tovarni siljitishni jadallashtirish bo’yicha mas keluvchi tadbirlarni qo’llash vazifasini topshirdi. Aniq va muayyan vazifalar ham belgilandi, xususan:

1. 
   Yangi stanok modelini ommaviylashtirish bo’yicha mahalliy reklama organlari qanday ishlashini baholash.
   
2. 
   Savdo agentlarini attestatsiyadan o’tkazish, ularning ishbilarmonlik xislatlarini baholash va ularning stanoklarni bozorga chiqarishdan qanchalik manfaatdor ekanliklarini aniqlash.
   
3. 
   Qo’shma korxona mahsulotlarini sotish bilan shug’ullanuvchi vositachilar doirasini aniqlash.
   
4. 
   Bozordagi savdogarlar funktsiyalarini, ularning mehnati qanchalik intesivligini aniqlash.
   
5. 
   Korxona mahsulotini siljitishning eng samarali usullarini tanlash. 6.Qilingan tahlil natijalari bo’yicha oldindan marketing va sotuv bo’limlari
   

xodimlari bilan muhokama qilgandan so’ng korxona prezidentiga doklad qilish va stanoklarni bozorga siljitish bo’yicha tavsiyalar ishlab chiqish.

Keys №8

70-yillarda burger olamida tanho bo’lgan McDonald’s ga qarshi o’zining strategiyasi bilan birinchi bo’lib Burger King maydonga chiqdi. Tamaddixonalari bilan lider bo’lgan McDonald’s ning zaif tomonlari o’rganilib chiqildi. Gap shundaki, unig kuchli tomoni – gamburgerlarining bir xillikdaligi va arzonligi edi. Yoki bo’lmasa assortimentining eng cho’qqisi hisoblanmish “Big Mack” reklamasida aytilganidek: “Ikki qavatli haqiqiy mol go’shti bo’laklari, maxsus sous, salat, pishloq, tuzlangan bodiring, piyoz hamda kunjutli bulochka”. Umuman olganda bu huddi sizning og’zingiz to’la holatdagidek talaffuz qilingandek edi:” Ikki qavatli haqiqiy mol go’-shti bo’laklari maxsussoussalatpishloqtuzlanganbodiringpiyoz hamda kunjutli bulochka”.

Ushbu kuchli hususiyatning zaif tomoni qayerda? Ravshanki, uning konveyer tizimida, agar siz biror tansiqroq narsani istasangiz, alohida navbatga turib, xodimning oshxonada buyurtmangizni tayyorlashi uchun kutishingizdadir. 70-yillarning boshida Burger King ana shu zaiflakka asoslangan o’z strategiyasi bilan chiqdi. “O’z istaganingcha tayyorla – taklif qilardi reklama. –

Bodringlarsiz , ziravorlarsiz”. Nimani hoxlasangiz shuni tayyorlang.

Reklama iste’molchilarga xizmat ko’rsatishda yaxshigaina natija berdi. McDonald’s bunga nisbatan chorasiz edi, u yo’lga qo’yilgan tizimini o’zgartira olmasdi.

Korxonalar qo’llagan strategiyani izohlang.

“Biznes rejalashtirish” fanidan TEST SAVOLLARI