Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi o’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi toshkent tibbiyot akademiyasi

Mavzu yuzasidan reja asosida talabalar bilimi og‘zaki bayon etish asosida tekshiriladi. 
1.
 
Topshiriq. Berilgan tushunchalarni izohlang 
-
Psixodiagnostika 
-
Psixoprofilaktika
-
Psixokorreksiya 
-
Psixologik maslaxat 
2.
 
Mikrokeys-1
Men –maktabgacha ta’lim muassasasi tarbiyachisiman. Gohida ayrim ota-onalarning 
farzandlarini haddan ziѐd kech olib ketishlari natijasida uyga kech qaytaman. Shu 
sabab kechki ovqatni ham vaqtida tayѐrlashga ulgurmay qolaman. Bu holatlar 
turmush o‘rtog‘imning jahlini chiqardi. Bir kuni bolalardan birini uyga olib ketishga 
majbur bo‘ldim. U bolaning otasi kelganida, turmush o‘rtog‘im bolaning otasi bilan 
qattiq tortishib qoldi. So‘ngra menga ham bog‘chada ishlamaslik talabini qo‘ydi. Men 
ishimni juda yaxshi ko‘raman, guruhimdagi bolalar ham menga rosa o‘rganib 
qolishgan. Nima qilishimni, bu fikrlarni turmush o‘rog‘imga qanday tushuntirishni 
bilmayapman.
Savollar: 
1. Tarbiyachi qanday yo‘l tutgani ma’qul (psixolog sifatida maslahat bering)?______
2. Ota-onalarga farzandlariga nisbatan mas’uliyatli bo‘lishni qanday tushuntirish darkor? 
O‘z fikringizni asoslang.

---

3.
 
Topshiriq. Berilgan tushunchalarni izohlang 
-
Psixodiagnostika 
-
Psixoprofilaktika
-
Psixokorreksiya 
-
Psixologik maslaxat 
6-SEMINAR MASHG’ULOTI 
6-mavzu: Sog‘liqni saqlash tizimida psixologik xizmat faoliyatini tashkil 
etishning o‘ziga xos xususiyatlari 
Reja: 
 
1.Sog‘liqni saqlash tizimida psixologik xizmat 
2.psixologik xizmat faoliyatini tashkil etishning o‘ziga xos xususiyatlari 
 
Tibbiy adabiyotlarda ma’lumot berilishicha, poliklinikalarda nevropatologga murojaat 
etayotgan bemorlarning 49-57%i, terapevtlarda davolanayotgan bemorlarning 34-47%i 
psixoterapevtik muolajaga muhtoj. Jahon tajribasi shuni ko‘rsatadiki, psixologlar barcha klinik 
va davolash-profilaktika yo‘nalishlarida ishlashlari zarur va ularning har birida o‘ziga xos 
vazifalar bajarilishi kerak. Bir qator mualliflar fikricha, tibbiyotdagi real holatni inobatga 
olganda tibbiy-psixologik xizmatning quyidagi ustuvor yo‘nalishlarini ajratish mumkin: 
-
bolalar va o‘smirlar uchun tibbiy-psixologik xizmatni yaratish; 
-
kasalxonadan tashqaridagi tibbiy-psixologik xizmatni rivojlantirish; 
-
somatik, nevrologik va nerv-psixik kasalliklarga chalingan bemorlarni tibbiy-
psixologik reabilitatsiyasi bo‘yicha psixologik xizmatni yaratish; 
-
tez tibbiy-psixologik yordam ko‘rsatish xizmatini yaratish [55,57,80].
Bolalar va o‘smirlar uchun psixologik xizmatning yo‘lga qo‘yilishi psixik rivojlanishdagi 
buzilishlarni erta aniqlash va korreksiya qilish, oliy psixik funksiyalar patologiyasi mavjud 
bo‘lgan bolalar va o‘smirlarni tarbiyalashda konsultativ yordam ko‘rsatish, irsiy, somatik, psixik 
buzilishlar, pubertat davri inqirozlarida xulq-atvor buzilishlari kuzatilganida yordam berishga 
yo‘naltirilishi zarur.
V.V.Guldan fikricha, poliklinikalarda tibbiy-psixologik yordam kabinetlari tarmoqlarini 
tashkil etilishi hamda “tibbiy psixolog” lavozimining joriy qilinishi aholiga qulay va yuqori 
sifatli tibbiy-psixologik yordam ko‘rsatishni ta’minlaydi. Mazkur kabinetlarda faoliyat 
yurituvchi psixologlarning asosiy vazifasi psixosomatik va somatopsixik buzilishlarni, 

---

chegaraviy asab-ruhiy va kasallik oldi holatlarini o‘z vaqtida aniqlash hamda psixokorreksion 
tadbirlarni amalga oshirish imkonini beradi [29]. 
Tibbiy-psixologik xizmat shuningdek, somatik, nevrologik va asab-ruhiy xastaliklar bilan 
og‘rigan bemorlarni reabilitatsiya qilish tizimida ham muhim o‘rin egallaydi. Bu borada psixolog 
bemorga psixik va bosh miya funksiyalari buzilishlarini neyropsixologik va patopsixologik 
diagnostika qilish, bemor shaxsiga xos xususiyatlardagi o‘zgarishlarni korreksiya qilish, 
ikkilamchi psixoprofilaktik chora-tadbirlar olib borish, zarur bo‘lganda psixoterapevtik 
muolajalarni amalga oshirish orqali yordam ko‘rsata oladi. Mualliflar fikricha, tez tibbiy-
psixologik yordam tarmoqlari tez tibbiy yordam markazlari qoshida tashkil etilib, tabiiy va 
texnologik falokatlar, o‘z joniga qasd qilishga intilish vaziyatlari, ijtimoiy nizoli vaziyatlarda 
yordam ko‘rsatishga qaratilishi kerak. Bolalar poliklinikalari va kasalxonalarida psixologik 
monitoring tajribasi jahon mutaxassislari tomonidan e’tirof etilmoqda. Masalan, Fransiyada 
bolaning statsionarda uch-to‘rt hafta davolanishi davomida psixologik tekshiruv va konsultatsiya 
olib boriladi, rivojlanishdan orqada qolish yoki boshqa psixik buzilishlar aniqlanadi. Bu boradagi 
ishlarni yo‘lga qo‘yish, ayniqsa go‘daklik va ilk bolalik davrida o‘ta muhim. Chunki mazkur 
davrda bolalar hali professional psixologlar faoliyat yuritadigan ta’lim muassasalari nazoratidan 
tashqarida bo‘ladilar