Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

CME
va 
CBOE
chikago birjalarida kriptovalyuta bo’yicha f’yucherslar va optsionlar ishga 
tushirilmoqda, boshqa bir qancha mamlakatlarda esa kriptovalyutalar tan olinib, 
ular to’lov vositasi sifatida ishlatilmoqda, boshqa bir davlatlarda esa qonuniy baza 
ishlab chiqilmoqda. Yana bir sabab, dollarning raqamli analogini chiqarayotgan 
tether Ltd
kompaniyasi yirik kriptovalyuta birjasi 
bitfinex
bilan kelishgan xolda 
ta’minlanuvsiz raqamli dollar chiqarib, ulari bitkoinlarga investitsiya qilmoqda. 
Undan tashqari, yirik jahon bank sektorlari o’yinchilari, avtomobil ishlab 
chiqaruvchilar va riteyl-gigant 
Amazon
ham asta-sekin kriptobozorga kirib 
kelmoqda. 2017 yilning noyabrida Shveytsariyaning 
Vontobel
banki ham 
bitkoinlar uchun mini-f’yucherslar chiqara boshladi. Yaponiyada esa bitkoin 
rasmiy to’lov instrumenti sifatida tan olindi. Xindistonda ham kriptovalyutalar 
boshqaruvi bo’yicha qonunlar ishlab chiqish jarayoni amalga oshmoqda. AQSH 
bitkoinni birja mahsuloti deb tan olgan va Evropa mamlakatlari ham 
kriptovalyutani boshqarish bo’yicha tartibotlarni amalga kiritdilar. Kanada va 
Lotin Amerikasida ham bu xolatlar kuzatilayapti. Bularning barchasi bitkoinning
kursi o’sishini ta’minlab, uning jahon miqyosida tan olinayotganligini anglatadi. 
Bitkoinlarni ishlatish ruhsat etilmagan davlatlar junlasiga Bangladesh, Boliviya, 
Ekvador, V’etnam va Qirg’izistonni kiritish mumkin. 

---

131 
Ko’pchilik moliyaviy analitiklarning fikrlaricha va 
Saxo Bank
bashoratiga 
ko’ra, 2018 yilda bitkoinning narxi 60 ming dollarga yetadi va uning bozor 
kapitalizatsiyasi 1 trillion dollardan ham oshib ketadi. Ammo 
Saxo Bank
ning 
valyuta strategi Djon Xardining fikricha bu vaqtga kelib, Rossiya va Xitoyning 
ruxsat berilmagan kriptovalyutalarga ta’qiq qo’yishi natijasida 2019 yillarda 
bitkoinning narxi ancha tushib ketishi mumkin. Natijada uning narxi 2019 yillarga 
kelib 1000 dollar atrofida stabillashadi. Xozirgi davrda nafaqat investorlar, balki 
boshqa soha mutaxassislari ham kriptovalyutalar bozoriga katta qiziqish bilan 
qaramoqdalar. Masalan,