Оliy vа oʻrtа mахsus ta’lim vаzirligi tоshkеnt аrхitеkturа

III.Xulosa 
YI. Foydalangan adabiotlar 
 
 
 HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI FANINING NAZARIY ASOSLARI 
 
Fan  va  texnika  taraqqiyoti  davlatlarning  iqtisodiy  yuksalishiga  asosiy  omil 
boʻlishi bilan bir qatorda inson hayoti va uni oʻrab turgan muhit uchun oʻta xavfli   
boʻlgan  texnogen  omillarni    vujudga  keltirib  chiqarmoqda.  Bunga,  har  xil  tabiiy 
ofatlar, sanoat korxonalarida sodir boʻlayotgan texnik talofatlar, qishloq xoʻjaligida 
yuqori  hosildorlik  koʻrish  oqibatida  yer,  suv  va  atmosferaning  zaxarli  moddalar 
bilan  ifloslanishi  kabi  omillarni  misol  qilib  koʻrsatish  mumkin.  Yer  yuzidagi 
urushlar  va  yongʻinlar  oqibatida  ona  zaminimizni  oʻrab  turgan  atmosferaning 
oʻrtacha haroratining yil sayin koʻtarilib borishi, Yer yuzida toʻfon va dovullarni 
tez-tez sodir boʻlishiga, minglab odamlarni qurbon boʻlishilariga sabab boʻlmoqda.  
  «Hayot  faoliyati xavfsizligi  va  mehnat  muhofazasi»  fanining oʻqitilishidan 
maqsad,  boʻlajak  arxitektor  va  quruvchi  muhandislarni  zamon  talabi  doirasida 
ishlab  chiqarish  sharoitida  va  hayotiy  faoliyatlari  davomida  “odam-mashina-
muhit” tizimi talablarini barcha jabhalarda xavfsizlik qoida va me’yorlariga rioya 
qilgan holda zaruriy tadbirlarni ishlab chiqish va ularni amalda tadbiq etish yoʻl-
yoʻriqlari va zaruriy bilim koʻnikmalari bilan qurollantirishdan iboratdir. 
Ona  vatanimiz  Oʻzbekiston  1991  yil  oʻz  mustaqilligini  qoʻlga  kiritgandan 
keyingi davr ichida fuqarolarning xavfsizligini ta’minlash borasida qator qonunlar 
ishlab  chiqilib,  «Hayot  faoliyati  xavfsizligi»  muammolari  davlat  ahamiyatiga 
molik vazifalar jumlasiga kiritildi. 
Ollohning  inoyati  bilan  Oʻzbekiston  hukumati  rahbarlarining  oqilona  olib 
borilgan siyosati  natijasida imkon qadar yoʻqotishlarsiz va qurbonlarsiz yurtimiz 
mustaqilligini qoʻlga kiritishga muvaffaq boʻldilar. 

---

73 
 
Ma’lumki  fan  -  texnikaning  rivojlanishi  birinchi  navbatda  ishlab  chiqarish 
kuchlarini qayta taqsimlashga olib keladi.  
Yangi  texnologiya  bilan  ishlab  chiqarish  samaradorligi  oshadi,  ishlab 
chiqarilayotgan  mahsulotlar  sifati  yaxshilanadi,  dunyo  bozoridagi  raqobatni 
vujudga  keltiradi. 
“Hayot  faoliyati  xavfsizligi  va  mehnat  muhofazasi”  fani  texnika  fanlari 
sirasiga kiradi.   
Fanning  tarkibiga  quyidagi  aniq  fanlar  kiradi.  Ya’niy:    Hayot  faoliyati 
xavfsizligining  nazariy  asoslari,  mehnat  qonunchiligi  asoslari,  sanitariya  va 
gigiyena  asoslari;  mehnatni  muhofaza  qilish  va  yongʻin  xavfsizligi  asoslaridan 
iborat. Bu fanning asosini "Mehnatni muhofaza  qilish" fani tashkil etadi.  
Bu  fan  inson  hayotining  ishlab  chiqarish  jarayonidagi  faoliyati  bilan 
chegaralanmasdan,  uning  yashash  muhitida  har  xil  boʻlishi  mumkin    boʻlgan, 
tabiiy  va  tasodifiy  ofatlardan  saqlanish,    texnik  taraqqiyotning  tabiat  va  hayot 
omillariga  mutanosib  ravishda  rivojlanishini  ta’minlash,    tabiatning  muvozanat 
zanjirini  oʻzilib  ketishidan  ehtiyot  qilgan  holda  yondoshish  masalalarini  inson 
ongiga singdirish uchun xizmat qiladi.