95
Qurilish tashkilotlari tadbirlar rejasida asosan qurilishda zamonaviy targʻibot
va uning bilan bogʻliq boʻlgan xavfsiz uskuna va dastgohlarni xarid qilish va
ishlab
chiqarishga tadbiq qilish, ogʻir ish jarayonlarini mexanizm va avtomatik
moslamalar yordamida bajarishni ta’minlash, ish joylarida iqlim sharoitini
sanitariya me’yorlari talabi darajasida tashkillashtirish, ya’niy yoz paytida salqin
xonalarda dam olish, ovqatlanish, yechinib-kiyinish va yuvinish, hamda qish
mavsumida isinib olish va kiyimlarni quritish uchun maxsus issiq xonalarni joriy
qilish, har bir qurilish tresti qoshida mehnat xavfsizligi burchaklarini, koʻchma
xolda mehnat xavfsizligi koʻrgazmasini tashkil qilish, ularni zarur boʻlgan asbob
va jihozlar bilan hamda targʻibot qoʻllanmalari bilan toʻla ta’minlash va boshqa
amalliy choralar kiritiladi.
Xavfsizlik tadbirlari bajarilish muddatiga qarab yana ikki toifaga boʻlinadi,
birinchnsn kundalik tadbirlar, ya’niy ish boshlanishi oldidan bajarnladigan va
qisqa
vaqt ichida ayni shu ishga taalluqli boʻlgan tadbirlar boʻlsa, ikkinchisi esa uzoq
muddatta moʻljallanib kelajakdagi koʻplab qurilishlarda takrorlanib qoʻllaniladigan
maxsus tadbirlardir.
Birinchi turdagi tadbirlar har bir qurilish maydonining mohiyati, oʻlchami va
undagi ishlar koʻlamidan kelib chiqqan holda tuziladi va ular shu kunda mavjud
mehnat xavfsizlngi va ishlab chiqarish sanitariyasi holatining saqlab turishga
qaratilgan boʻladi. Bularga qurilish maydonida aniq bajariladigan ish jarayonida
qoʻllaniladigan tadbirlar ya’niy, bunga misol qilib, moshina va mexaniq
uskunalarni ustuvor oʻrnatish, ularni harakat yoʻllari va ish tartibini toʻgʻri tashkil
qilish, bosim ostida ishlovchi idishlar va uskunalardan xavfsiz foydalanishini
ta’minlash yuk koʻtaruvchi moslama va mexanizmlardan hamda elektr
uskunalaridan toʻgʻri foydalanish va qisqasi qurilish maydonida bajarilayotgan har
bir ishni xavf - xatarsiz bajarilishini ta’minlovchi hamda ish sharoitini yaxshilovchi
barcha chora - tadbirlarni koʻrsatish mumkin.
Ikkinchisi maxsus (nomenklatura) tadbirlar boʻlnb, ular korxonadagi jami
ishchi xizmatchilarning ish sharoitlarini yaxshilashga, ish qurollari va asbob-
97
loyihasi baholanayotganda toʻla sarf-xarajatiing 0,25 dan 0,5 foizgacha teng
mablagʻ qoʻshib yoziladikim, bu faqat shu bino qurilishi davomida qurilish
maydonida mehnat xavfsizligining ta’minlashga kodir va zarur boʻlgan rejadagi
tadbirlarni bajarishga sarflanishi shart boʻladi.
Ikkinchi turdagi maxsus xavfsizlik tadbirlarini bajarish uchun esa, yuqori
qurilish tashkilotlari tamonidan har yili mehnat xavfsizlikini va sharoitini
yaxshnlash uchun kuy i tashknl otlarga bir yillik umumin foydaniig 5-7 foyizini
ajratpb beradilar. Bu mablagʻlarni faqat tayialangan maqsad uchun foydachannsh
mumkii. boshqa maqsadda nshlatish katiyan mangʻ etiladi, bu xakdoa oʻz vaqtida
yuqori tashkilotlarga hisobot beriladi. Korxona magʻmurnyati bu shartni buzgan
taqdirda jamoa oldida javobgar boʻladi.
Bu mablagʻlarni sarflashda eng muxim omillardan biri, tadbirlarni
zaruriyatchilik darajasini aniqlashdir. Buning uchun mavjud tashkilotlardagi
baxtsizliklarni miqdori, kelib chiqish sabablari hamda ular tufayli vujudga kelgan
mehnat yaroqsiz kunlar nisbagidan kelib chiqqan xolda tadbirlarning zaruriyat
darajasiga muvofiq mablagʻ ajratish maqsadga muvofiqdir.
Do'stlaringiz bilan baham: