Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Kesib zarba berish (podrezka)
– bu zarba volanga raketkaning ochiq va 
yopiq tomoni bilan beriladi, bunda volan to‘r cheti darajasida yoki undan pastda 
turadi hamda zarbada bu volanga vertikal o‘qi atrofida aylanish ham beriladi. 
Aylantirib zarba berish
– bu zarba to‘r cheti darajasida va quyiroqda 
joylashgan volanga raketkaning ochiq va yopiq tomoni bilan zarba beriladi, va 
bunda,uning gorizontal atrofida aylanish ham beriladi. 
To‘r bo‘ylab qiya zarba – 
raketkaning ochiq va yopiq tomoni bilan volanga 
beriladigan zarba bo‘lib, bunda volan to‘r cheti darajasida yoki quyiroqda bo‘ladi 
va bunda,volan to‘r bo‘ylab uchadi. 
Yuqori zarba 
–volan ko‘tarilayotgan traektoriya bo‘ylab uchadi va qabul 
qiluvchi oldida pasayadi, uni aksincha, qiyin vaziyatda vaqtni yutish uchun hamda 
maydon markazida qulay holatni egallash uchun qo‘llaydilar.
Yuqori hujum zarbasi
-bunda volan qabul qilayotgan o‘yinchi ustidan 
minimal balandlikda uchib o‘tadi va bunda unga zarba berish juda ham qiyin va 
bunda volan raqib o‘yinchi ortiga tushadi. Bunday zarba hujum tayyorlashda 
qo‘llaniladi. Ko‘pincha bunday zarba qo‘l ko‘targanda bajariladi va badmintonda 

---

270 
raqib chiziqqa o‘tishga majbur qiluvchi eng samarali zarbalardan biridir. 
Yassi
– volan yo‘nalishning ma’lum qismini maydon yuzasiga parallel 
tarzda uchadi, deyarli to‘r ustidan, keyin esa asta-sekin pasayib, maydonning orqa 
hududiga tushadi. Aksariyat hollarda, juft o‘yinlarda himoyadan hujumga o‘tishda 
yoki tayyorgarlik zarbasi sifatida qo‘llaniladi. Bundan tashqari, raqibni 
maydonning markaziy qismidan boshqa tarafga siljishga majburlashda qo‘llaniladi. 
Hujum (smesh) zarbasi
– volan yuqori tezlik bilan pastlovchi 
traektoriyadan uchadi, bu zarba ikki turga ega: “smesh” – bu ma’lum kuch va 
tezlikdagi zarba va yarim “smesh”, bunda uchishning o‘rta tezligi va kuchi bilan 
berilgan zarba bo‘ladi. Volan uchish uzunligiga ko‘ra, maydonning oldingi 
qismiga tushsa, 
qisqa 
deb ataladi, volan maydonning ortqismiga tushsa, 
uzun 
deb 
ataladi. Bu zarba hujum harakatlarining yakunlovchi bosqichida bajariladi. Odatda, 
bu zarba bilan boshqa zarbalardan berilgan taktik kombinatsiya yakun topadi.
Qisqa
– volan qabul qilayotgan o‘yinchi tomonga uchadi, bunday 
zarbalarning 2 turi mavjud: bu 
qisqa-yaqin
, bunda qo‘lning passiv harakati bilan 
yumshoq bajariladigan zarba va 
qisqa-tez, 
bunda qo‘lning faol keskin harakati 
bilan bajariladigan zarba nazarda tutiladi. Bunda volan to‘rdan biroz uzoqroqda 
pasayadi, ammo u maqsadga tezroq yetib boradi. Bu zarbalar raqibni to‘r oldiga 
surilish va maydonning old qismida xato qilishga majburlaydi. Bundan tashqari, bu 
zarbalar raqibning faol harakatlarini bartaraf etib, uni pastdan o‘ynashga hamda 
javoban samarasiz zarbalarni qo‘llashga majburlaydi.