Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Etakchi o‘yinchilar bilan mashg‘ulotlar uchun mashqlarni o‘tkazish 
bo‘yicha takliflar 
-
Har biri 15 x 15m ikkita katta maydonning jarima maydonchasi oldida 
bittadan himoyachilar, yon tomonda shunga muvofiq ikkichisi kutib turibdi. 
Maydonlar oldida 5-10m masofada 4-6tadan hujumchilar turibdi (41-rasm). Har bir 
jamoaning birinchi o‘yinchisi jarima maydonidagi himoyachiga qarshi dribling va 
darvozaga to‘pni kiritish maqsadida maydonda dribling amalga oshiradi. Keyin 
ikkinchi o‘yinchi driblingni amalga oshiradi va hokazo. 2-4ta hujumdan so‘ng 
himoyachilar almashadilar. Agar himoyachi to‘pni qaytarsa, u to‘pni hujumchilar 
guruhiga pas bilan uzatadi, so‘ng keyingi o‘yinchi start oladi. 
-rasm 
-
Avvalgidek, biroq maydonning yon chiziqlariga belgilar qo‘yingan. 
Hujumchining vazifasi to‘pni qanotdan jarima maydonida turgan ikkinchi 
o‘yinchiga uzatish (-rasm). Mashq dastlab bir tomonda 10 daqiqa bajariladi, so‘ng 
ikkinchi tomonda. 

---

234 
-rasm 
Ikkala mashqdagi kabi, biroq hozir har o‘yinda 1+1:1, bitta sherik bilan(43-
rasm) 
-rasm 
-
Ikkala maydonda 1+2:2. 
-
1+3(4):3(4) jarima maydonida. Darvozalarda darvozabon turibdi. Jarima 
maydonida uchta (to‘rtta) hujumchi jarima maydonchasidan tashqarida sheriklarga 
ega bo‘lgan uchta (to‘rtta) himoyachiga qarshi o‘ynaydi. (-rasm). 
-rasm 
-
Agar himoyachilar to‘pni egallashga erishgan bo‘lsalar, ular to‘pni orqaga 
sherigiga uzatadi. 2-4 daqiqadan so‘ng vazifalar o‘zgaradi. 

---

235 
-
Agar himoyachilar to‘pga egallashga erishgan bo‘lsalar, ular to‘pni orqaga 
sherigiga uzatadi va hujumchilarga aylanishadi, hujumchilar esa himoyachilarga. 
-
Avvalgidek, biroq hozir jarima maydoni oldida 1+3(4):3(4) (-rasm). 
Hujumchilarning maqsadi jarima maydoniga dribling amalga oshirish va natija 
ko‘rsatish hisoblanadi. 
-rasm 
-
Darvozabon bilan ikkita darvozada 1:1. 
-
O‘yin maydoni har biri bittadan darvoza bilan ikkita jarima maydoni 
hisoblanadi. Darvozalar yonida 4-6ta o‘yinchi turibdi (46-rasm). Bitta guruh 
o‘yinchilari albatta bitta to‘pga ega. Birinchi guruhdan bir o‘yinchi to‘pni 
darvozaga kiritish uchun o‘z to‘pi bilan qalpoqcha atrofida dribling amalga 
oshiradi. Bir vaqtning o‘zida ikkinchi guruh o‘yinchisi himoyachi sifatida to‘pga 
egalik qilish hamda o‘z tomonidan boshqa darvozaga to‘pni kiritish uchun start 
oladi. Keyin ikkala o‘yinchi o‘z guruhlari tomon yuguradilar. Shu vaqtda 
navbatdagi o‘yinchilar mashqqa kirishishadi. 
-rasm 

---

236 
-
Avvalgidek, biroq hozir o‘yinchilar darvoza yonida diagonal bo‘ylab bir-
biriga qarama-qarshi turibdi (-rasm). 
-rasm 
To‘pga ega birichi o‘yinchi, qarshisida turgan guruhning birinchi 
o‘yinchisiga to‘satdan va uncha baland bo‘lmagan to‘pni uzatadi va shu ondayoq 
to‘p uchun start oladi. Uzatishni bajargan o‘yinchi to‘pni nazorat qiladi va dribling 
bilan himoyasi ustidan ustunlikka erishishga va gol urishga urinadi. . agar 
himoyachi ikki kurashda g‘alaba qozonsa, u boshqa darvozaga qarshi zarba 
yo‘llaydi. 
-
Avvalgidek, biroq hozir pas uzatuvchi o‘yinchi maydonning yon 
tomonidan to‘p uzatadi. Keyin to‘p yo‘nalishi bo‘yicha bitta (ikkita) o‘yinchi (lar) 
start oladilar. Kim birinchi to‘pga ega bo‘lsa hujumchi hisoblanadi, boshqalar esa 
himoyachiga aylanadi. Agar himoyachi to‘pni qaytarsa, u boshqa darvozaga qarshi 
zarba yo‘llaydi. 
-
Darvozabonlar bilan ikkita darvozada 2:2 ga 2:2. O‘yin maydoni ikkita 
jarima maydonchalari hisoblanadi. Har bir maydonda ikkita hujumchi darvozabon 
bilan bitta darvozada ikkita himoyachilarga qarshi o‘ynaydi. Agar himoyachilar 
to‘pni qaytarsalar, ular himoyachilar ustidan ustunlikka erishishi va gol urishi 
kerak bo‘lgan boshqa maydondagi sherigiga uzatishi kerak. Qolgan o‘yinchilar yon 
chiziqlarda turib o‘yinni kuzatadilar. 2-4 daqiqadan so‘ng o‘yinchilar o‘rin 
almashadilar, ya’ni ichkaridagilar tashqariga yoki aksincha (-rasm). 
-rasm 

---

237 
-
Avvalgidek, biroq hozir umumiy maydonda darvozabonlar bilan ikkita 
darvozada 4:4. 
-
O‘yin maydonining yarmida taxminan bir hil kattalikdagi uchta maydonda 
2:2; 3:3; 2:2 (49-rasm). Har bir guruh faqat o‘ziga ajratilgan maydonda o‘ynaydi. 
Alohida maydonlardagi o‘yinchilar sonini qo‘yilgan maqsaddan kelib chiqib 
o‘zgartirish mumkin. 
-rasm