Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Birga-bir o‘yinlar to‘p uzatishni amalga oshirish va qabul qilish: 
o‘yinchilar o‘zlarining o‘ng maydonidan to‘p uzatishlarni amalga oshirishi va 
qabul qilishi lozim, bunda to‘p uzatuvchi ochkoga ega emas, yoki ochkolarning 
juft soniga ega bo‘lsa.
O‘yinchilar to‘p uzatuvchi ochkolarning toq soniga ega bo‘lganda to‘p 
uzatishning chap maydondan to‘p uzatishni amalga oshiradi va qabul qiladi. 
O‘yin qoidasi va kortdagi vaziyatlar. 
O‘yinda volan navbatma-navbat to‘p 
uzatgan va to‘pni qabul qilgan o‘yinchi tomonidan zarba berilib, u maydondan bu 
maydonga o‘tilishi lozim, toki volan o‘yin maydonchasidan chiqib ketmagunga 
qadar. 
Hisob va to‘p uzatish
: agarda to‘p uzatuvchi to‘pni yutsa, u to‘p uzatishni 
yutgan hisoblanadi, keyin yana bir bora to‘p uzatishni amalga oshiradi, ammo 
maydonning boshqa tomonidan, bunda, agarda to‘p uzatilgandan so‘ng qabul 
qiluvchi o‘yinchi yutib olsa, unga ochko hisoblanadi va u yangi to‘p uzatuvchi 
tomonga aylanadi. 
Juft o‘yinlar. 
To‘p uzatishni amalga oshirish va qabul qilish: to‘p uzatishni 
amalga oshiruvchi o‘yinchilar ochkolarga ega bo‘lmaganda yoki ochkolarning juft 
soniga ega bo‘lganlarida to‘p uzatishni o‘z maydonining o‘ng tarafidan amalga 
oshirishi lozim. To‘p uzatuvchi tomon ochkolarning toqsoniga ega bo‘lsa, unda 
to‘p uzatishni maydonning chap tarafidan amalga oshiradi. Qabul qiluvchi 
tomonning o‘yinchisi oxirgi to‘p uzatishni qayerdan amalga oshirgan bo‘lsa, xuddi 
shu maydonda qoladi, uning sherigi esa qo‘shni maydonda turadi. O‘yinchilar o‘z 
to‘p 
uzatishlarida 
ochko 
yutmagunlariga 
qadar, 
o‘z 
maydonlarini 
o‘zgartirmasliklari lozim. Qaysi tomon to‘p uzatishni amalga oshirishidan qat’iy 

---

257 
nazar to‘p uzatishni amalga oshirayotgan tomonning hisobiga muvofiq bo‘lgan 
maydondan amalga oshirilishi lozim. Volanni qaytarishning izchilligi va kortdagi 
vaziyatlar. O‘yin boshlanganda, ya’ni to‘p uzatilgandan so‘ng, qabul qiluvchi 
to‘pni zarba bilan qaytarganida, volan to‘p uzatuvchi tomonning u yoki bu 
o‘yinchisi tomonidan zarba berib qaytariladi. To‘rning har qanday tomonidan har 
qanday holatidan. Keyin esa, qabul qilayotgan tomonning u yoki bu o‘yinchisi 
tomonidan yana xuddi shunday holatda, o‘sha maydonning har qanday tomonidan 
va to‘rning har qanday tomonidan, va bu holat volan tashqariga chiqib 
ketmaguniga qadar amalga oshiriladi.